A
admin
Guest
Galip Efendi ile Seniha Hanım’ın oğlu olarak 1909’da dünyaya gelen Ahmet Muhip Dıranas‘ın doğum yeri kimi kaynaklara İstanbul, kimi kaynaklara ise Sinop’un Salı Köyü olarak geçti.
Babası Galip Beyefendi, 1. Dünya Savaşı’nın birinci senelerında Çanakkale’de sonrasındasında da Balkan Savaşı’nda yer aldı ve 7 yıl boyunca Kafkaslarda ve Arabistan çöllerinde savaştı. Annesi Seniha Hanım, savaşın ilerleyen vakit içinderında çocukları Fehime ile Ahmet’i alarak İstanbul’a döndü.
Galip Beyefendi, savaştan daha sonra Sinop’taki köyüne dönerek ikinci evliliğini yaptı. Galip Bey’in peşinden giden Seniha Hanım ve çocukları da Sinop’a yerleşti. Ahmet Muhip, burada 9 yaşındayken ilkokula başladı, yazları da köye giderek çobanlık yaptı.
Babasının yeniden askere alınmasının akabinde ailesiyle Ankara’ya giden Dıranas, gençliğinin büyük kısmını bu kentte geçirdi.
BİRİNCİ ŞİİRİ 1926’DA ULUSAL MECMUA’DA YAYIMLANDI
Ortaokul ve liseyi “Taş Mektep” olarak anılan Ankara Erkek Lisesi’nde okuyan şairin “Bir Kadına” isimli birinci şiiri, 1926’da “Muhip Atalay” imzasıyla Ulusal Mecmua’da yayımlandı.
Dıranas, lisedeyken usta edebiyatçılar Faruk Nafiz Çamlıbel ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın öğrencisi oldu ve Fransızca öğrendi. Şair, 1931’de liseden mezun olarak 1932’ye kadar Hakimiyet-i Ulusala gazetesinde çalıştı.
Üniversiteye başladığı Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni 2 yıl daha sonra bırakan şair, devam ettiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İdeoloji Kısmı’nı de bitirmeden ayrıldı.
Asıl edebiyat ömrü İstanbul’da başlayan Dıranas, hem edebiyat fakültesine devam etti tıpkı vakitte Hoş Sanatlar Akademisi’nde kütüphane müdürlüğü ve akabinde Dolmabahçe Fotoğraf ve Heykel Müzesi’nde müdür yardımcılığı nazaranvini üstlendi.
FRANSIZ VE RUS EDEBİYATINI YAKINDAN İZLEDİ
İstanbul’da Cahit Sıtkı Tarancı, Orhan Veli Kanık, Sait Faik Abasıyanık, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Baki Süha Edipoğlu ve Şevket Rado üzere periyodun genç şair ve müelliflerden oluşan bir edebi etraf ortasında yer alan ve Fransızcasını ilerleten şair, Fransız ve Rus edebiyatını yakından izledi.
Fotoğraf koleksiyoncusu olan ve kendisi de fotoğraf yapan Dıranas’ın, Adolph Basler’den Cahit Sıtkı Tarancı ile bir arada çeviri ettikleri “Fransa’da Müstakil Resim” başlıklı iki ciltlik kitap, 1937’de Hoş Sanatlar Akademisi yayını olarak basıldı.
Dıranas, Ankara’ya döndüğü 1938’den itibaren 4 yıl boyunca Halkevleri Kültür ve Sanat Yayınları’nın direktörlüğü yaptı.
Münire Ülker ile 1940’ta dünya konutuna giren muharrir, 1942’de konusunu Ulusal Gayret’ten alan ve Fransızcadan adapte edilen “Üç Kahraman” isimli tek perdelik bir piyes yayımladı.
Ağrı Doğubeyazıt’ın Sürbehan köyünde 1942-1944 içinde askerliğini yapan edebiyatçı, “Ağrı” isimli uzun şiiriyle 1946’da İstanbul Kent Tiyatrosu tarafınca sahnelen “Gölgeler” isimli oyununu askerlik senelerında kaleme aldı.
Ahmet Muhip, askerliğinin bitmesiyle Çocuk Esirgeme Kurumunda çalışmaya başladı. “O bu biçimde İstemezdi” isimli oyununu ise 1947’de yazdı.
Oyun ve roman çevirileri, 1940-1962 yılları içinde yayımlanan Dıranas, Türkiye İş Bankası ve Anadolu Ajansında İdare Şurası Üyesi, Devlet Tiyatrosu Edebi Kurul’da ise lider sıfatıyla misyon aldı.
ŞİİRLERİNDE AŞK, YALNIZLIK VE YURT SEVGİSİ HUSUSLARINI İŞLEDİ
“Denizler seyahate çağırır durur da beni/ Gitmem düşünerek geri döneceğim günü./ Ben büyük rüzgarları severim; büyük olsun / Aşkım da hasretim de hepsi, her şey ve mahzun” dizelerinin sahibi Dıranas, şiirlerinde aşk, yalnızlık, hüzün, kaçış, vefat, tabiat, hayat ve yurt sevgisi üzere bahisleri ele aldı.
Dıranas, “Hoyrattır bu akşamüstüler sürekli./ Gün saltanatıyla gitti mi bir sefer / Yalnızlığımızla doldurup her yeri / Bir renk çığlığı ortasında bahçemizden / Bir el çıkarmaya başlar bohçamızdan/ Lavanta çiçeği kokan acıları; / Hoyrattır bu akşamüstüler daima” dizelerinin de yer aldığı “Olvido” şiiri üzere unutulmaz yapıtları okuyucuyla buluşturdu.
Şairin çeşitli mecmualarda yayımlanan şiirleri, 1974’te “Şiirler” ismiyle İş Bankası Kültür Yayınları tarafınca yayımlandı. Tevfik Fikret’in “Rübab-ı Şikeste” yapıtını Türkçeleştirdiği “Kırık Saz” isimli çalışması da bir daha birebir yayın tarafınca okuyucuyla buluştu.
Zafer gazetesinde köşe yazıları kaleme alan Dıranas, tiyatro yapıtları, çeviri ve adapteler, inceleme ve makalelere de imza attı.
Eşi Münire hanım, TRT’nin hazırladığı bir programda eşine ait “Ahmet Muhip Beyefendi hayli duygusal bir insandı. Etrafın tesiri altında hayli kalırdı. Kendisinin de ayrıyeten çevreyi tesiri altına alacak bir gücü vardı” sözünü kullanmıştı.
“TİYATRO İNSANIN GİZLERİNİ ÇIKARAN EYLEMDİR”
Tıpkı programda Dıranas, tiyatronun kelamın aksiyon ve aksiyon haline gelişi olduğunu belirterek, şunları söylemişti:
“Sözsüz bir tiyatro düşünmek hiç elbet mümkün değildir. daha sonra tiyatronun bir tanımını de yapmak gerekir. Tiyatro yalnızca bir güldürü ya da yalnızca bir ağlatı değildir hiç elbet. Beşere insanın kendisini keşfettiren, beşere bir şeyler katan, insanın birtakım gizlerini bir daha buldurup çıkaran bir aksiyondur tiyatro.”
Ankara’da 71 yaşındayken 21 Haziran 1980‘de ömrünü kaybeden Dıranas, vasiyeti üzerine Sinop’a defnedildi.
“Gölgeler”, “Çıkmaz”, “O bu biçimde İstemezdi”, “Oyunlar”, “Bitmez Tükenmez Can Sıkıntısı”, “Büyük Olsun”, “Atlıkarınca”, “Olvido” ve “Kar” üzere oyunlar yazan Dıranas’ın, Charles Baudelaire’den çevirdiği “Çalar Saat” isimli bir şiiri de bulunuyor.
Babası Galip Beyefendi, 1. Dünya Savaşı’nın birinci senelerında Çanakkale’de sonrasındasında da Balkan Savaşı’nda yer aldı ve 7 yıl boyunca Kafkaslarda ve Arabistan çöllerinde savaştı. Annesi Seniha Hanım, savaşın ilerleyen vakit içinderında çocukları Fehime ile Ahmet’i alarak İstanbul’a döndü.
Galip Beyefendi, savaştan daha sonra Sinop’taki köyüne dönerek ikinci evliliğini yaptı. Galip Bey’in peşinden giden Seniha Hanım ve çocukları da Sinop’a yerleşti. Ahmet Muhip, burada 9 yaşındayken ilkokula başladı, yazları da köye giderek çobanlık yaptı.
Babasının yeniden askere alınmasının akabinde ailesiyle Ankara’ya giden Dıranas, gençliğinin büyük kısmını bu kentte geçirdi.
BİRİNCİ ŞİİRİ 1926’DA ULUSAL MECMUA’DA YAYIMLANDI
Ortaokul ve liseyi “Taş Mektep” olarak anılan Ankara Erkek Lisesi’nde okuyan şairin “Bir Kadına” isimli birinci şiiri, 1926’da “Muhip Atalay” imzasıyla Ulusal Mecmua’da yayımlandı.
Dıranas, lisedeyken usta edebiyatçılar Faruk Nafiz Çamlıbel ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın öğrencisi oldu ve Fransızca öğrendi. Şair, 1931’de liseden mezun olarak 1932’ye kadar Hakimiyet-i Ulusala gazetesinde çalıştı.
Üniversiteye başladığı Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni 2 yıl daha sonra bırakan şair, devam ettiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İdeoloji Kısmı’nı de bitirmeden ayrıldı.
Asıl edebiyat ömrü İstanbul’da başlayan Dıranas, hem edebiyat fakültesine devam etti tıpkı vakitte Hoş Sanatlar Akademisi’nde kütüphane müdürlüğü ve akabinde Dolmabahçe Fotoğraf ve Heykel Müzesi’nde müdür yardımcılığı nazaranvini üstlendi.
FRANSIZ VE RUS EDEBİYATINI YAKINDAN İZLEDİ
İstanbul’da Cahit Sıtkı Tarancı, Orhan Veli Kanık, Sait Faik Abasıyanık, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Baki Süha Edipoğlu ve Şevket Rado üzere periyodun genç şair ve müelliflerden oluşan bir edebi etraf ortasında yer alan ve Fransızcasını ilerleten şair, Fransız ve Rus edebiyatını yakından izledi.
Fotoğraf koleksiyoncusu olan ve kendisi de fotoğraf yapan Dıranas’ın, Adolph Basler’den Cahit Sıtkı Tarancı ile bir arada çeviri ettikleri “Fransa’da Müstakil Resim” başlıklı iki ciltlik kitap, 1937’de Hoş Sanatlar Akademisi yayını olarak basıldı.
Dıranas, Ankara’ya döndüğü 1938’den itibaren 4 yıl boyunca Halkevleri Kültür ve Sanat Yayınları’nın direktörlüğü yaptı.
Münire Ülker ile 1940’ta dünya konutuna giren muharrir, 1942’de konusunu Ulusal Gayret’ten alan ve Fransızcadan adapte edilen “Üç Kahraman” isimli tek perdelik bir piyes yayımladı.
Ağrı Doğubeyazıt’ın Sürbehan köyünde 1942-1944 içinde askerliğini yapan edebiyatçı, “Ağrı” isimli uzun şiiriyle 1946’da İstanbul Kent Tiyatrosu tarafınca sahnelen “Gölgeler” isimli oyununu askerlik senelerında kaleme aldı.
Ahmet Muhip, askerliğinin bitmesiyle Çocuk Esirgeme Kurumunda çalışmaya başladı. “O bu biçimde İstemezdi” isimli oyununu ise 1947’de yazdı.
Oyun ve roman çevirileri, 1940-1962 yılları içinde yayımlanan Dıranas, Türkiye İş Bankası ve Anadolu Ajansında İdare Şurası Üyesi, Devlet Tiyatrosu Edebi Kurul’da ise lider sıfatıyla misyon aldı.
ŞİİRLERİNDE AŞK, YALNIZLIK VE YURT SEVGİSİ HUSUSLARINI İŞLEDİ
“Denizler seyahate çağırır durur da beni/ Gitmem düşünerek geri döneceğim günü./ Ben büyük rüzgarları severim; büyük olsun / Aşkım da hasretim de hepsi, her şey ve mahzun” dizelerinin sahibi Dıranas, şiirlerinde aşk, yalnızlık, hüzün, kaçış, vefat, tabiat, hayat ve yurt sevgisi üzere bahisleri ele aldı.
Dıranas, “Hoyrattır bu akşamüstüler sürekli./ Gün saltanatıyla gitti mi bir sefer / Yalnızlığımızla doldurup her yeri / Bir renk çığlığı ortasında bahçemizden / Bir el çıkarmaya başlar bohçamızdan/ Lavanta çiçeği kokan acıları; / Hoyrattır bu akşamüstüler daima” dizelerinin de yer aldığı “Olvido” şiiri üzere unutulmaz yapıtları okuyucuyla buluşturdu.
Şairin çeşitli mecmualarda yayımlanan şiirleri, 1974’te “Şiirler” ismiyle İş Bankası Kültür Yayınları tarafınca yayımlandı. Tevfik Fikret’in “Rübab-ı Şikeste” yapıtını Türkçeleştirdiği “Kırık Saz” isimli çalışması da bir daha birebir yayın tarafınca okuyucuyla buluştu.
Zafer gazetesinde köşe yazıları kaleme alan Dıranas, tiyatro yapıtları, çeviri ve adapteler, inceleme ve makalelere de imza attı.
Eşi Münire hanım, TRT’nin hazırladığı bir programda eşine ait “Ahmet Muhip Beyefendi hayli duygusal bir insandı. Etrafın tesiri altında hayli kalırdı. Kendisinin de ayrıyeten çevreyi tesiri altına alacak bir gücü vardı” sözünü kullanmıştı.
“TİYATRO İNSANIN GİZLERİNİ ÇIKARAN EYLEMDİR”
Tıpkı programda Dıranas, tiyatronun kelamın aksiyon ve aksiyon haline gelişi olduğunu belirterek, şunları söylemişti:
“Sözsüz bir tiyatro düşünmek hiç elbet mümkün değildir. daha sonra tiyatronun bir tanımını de yapmak gerekir. Tiyatro yalnızca bir güldürü ya da yalnızca bir ağlatı değildir hiç elbet. Beşere insanın kendisini keşfettiren, beşere bir şeyler katan, insanın birtakım gizlerini bir daha buldurup çıkaran bir aksiyondur tiyatro.”
Ankara’da 71 yaşındayken 21 Haziran 1980‘de ömrünü kaybeden Dıranas, vasiyeti üzerine Sinop’a defnedildi.
“Gölgeler”, “Çıkmaz”, “O bu biçimde İstemezdi”, “Oyunlar”, “Bitmez Tükenmez Can Sıkıntısı”, “Büyük Olsun”, “Atlıkarınca”, “Olvido” ve “Kar” üzere oyunlar yazan Dıranas’ın, Charles Baudelaire’den çevirdiği “Çalar Saat” isimli bir şiiri de bulunuyor.