Gazeteci, muharrir Merdan Yanardağ, BirGün gazetesinden dikkat çeken bir yazı kaleme aldı.
Yanardağ, “İktidar her an çözülebilir!” başlıklı yazısında, “Erdoğan-AKP iktidarı şaşırtan bir süratle çözülerek hiç beklenmedik bir anda çökebilir.” Tabirlerini kullandı.
Son periyotta yaşanan krizlerde AKP iktidarının bocaladığına işaret eden Yanardağ, “AKP, İslamcı hareketin klâsik tabanına gerçek daralarak, bir daha marjinal bir siyasi hareket haline gelebilir.” Diye belirtti.
Yanardağ’ın yazısı şöyleki:
Ülke süratle daha evvelkilerden farklı bir kaotik ortama sürükleniyor. Belirsizlik, telaş ve gelecek derdi giderek toplumun her kesitini kuşatıyor. Toplumsal anksiyete periyodun karakteristik özelliği haline geliyor. Tedirginlik, her şeye kuşkuyla bakma hali, her an, her şeyin olabileceğine ait inancın yayılmasına yol açıyor.
Akdeniz ve Ege kıyılarını uzunluktan boya saran orman yangınlarının “sabotaj” olduğu konusunda neredeyse genel bir kabul oluşmuş durumda. Dahası, bu yangınları Kürtlerin çıkardığına ait inanç, toplumun kılcal damarlarında, ülkenin karanlık alanlarında varsayımımızın ötesinde bir süratle yayılıyor.
Türkiye’de siyasal mimari öylesine kırılgan hale geldi, toplumsal doku öylesine bozuldu ki nitekim her an her şeyin olabileceği bir iklim oluştu. O denli ki uzaylılar gelse ve “işleri biz toparlayacağız” dese, kimse şaşırmayacak. Türkiye’nin bütün Akdeniz ve Ege şeridini içine alan orman yangınlarının iktidarı bu biçimde derinden sarsmasının sebebi budur.
Bu tablo, siyasal İslamcılar bakımından derin bir başarısızlığa işaret ediyor.
Ülke bıçak sırtında bir seyahat yapıyor. AKP iktidarı ansızın çökebilir. İslamcı hareketin örgütsel dokusu süratle çözülebilir. AKP, İslamcı hareketin klasik tabanına yanlışsız daralarak, bir daha marjinal bir siyasi hareket haline gelebilir.
Üstte çizilen tabloya rağmen iktidarı elinde tutmayı sürdüren AKP, gerçekte yolun sonuna gelmiş olduğunu görüyor. Fakat, iktidarı bırakmaya hiç niyeti olmadığını her hareketi ile ortaya koyuyor. Siyasal ömrünü uzatmaya, şerri bir rejimin kuruluşunu tamamlayarak “bin yıl” iktidarda kalmaya çalışıyor.
Toplumsal anksiyetenin giderek siyasal bir panik atak halini almaya başlamasının maddi niçinleri bulunuyor. Zira siyasal İslamcı hareketin bir iç savaşı bile göze aldığı, dahası bu tarafta hazırlıklar yaptığı görülüyor. Afganistan ve Suriye’den sığınmacıların ortasında eriyen cihatçıların bu biçimde bir hazırlığın modülü olduğu bilgisinin neredeyse mutlaklaştığı anlaşılıyor.
SİYASAL İSLAM’IN İFLASI
Siyasal İslam, bütün hizipleri ve eğilimleriyle hem dünyada birebir vakitte bölgede yüz kızartıcı bir iflas yaşıyor. Bütün tezleri çöken, temel tezleri ömür tarafınca yanlışlanan İslamcıların, Türkiye’de başarılı olmaları için bir niye bulunmuyor. Türkiye’de hala iktidarda olmalarının sebebini ise muhalefette, hatta solda aramak gerekiyor. Zira iktidarı almaya hazır ve istekli bir hareket olmadığı sürece bizatihi bir siyasal değişikliğin mümkün olmadığını bilmek gerekiyor.
Erdoğan-AKP iktidarının yarattığı en büyük hayal kırıklığı, hem İslamcı birebir vakitte demokrat olunabileceği var iseyımını dramatik bir biçimde yanlışlamış olmasında yatıyor. İslamcılar, tahminen de sonsuza kadar tekrar iktidar olamayacakları bir tarihi periyoda giriyor.
ötürüsıyla, AKP ve siyasal İslamcı hareket, iktidar oldukları üzere muhalefet de olabilecekleri “demokratik” bir sistem üzerinde uzlaşmak ve bu biçimdece kendi geleceklerini de garanti altına almak yerine, “kutlu dava” için, yani sonsuza kadar iktidarda kalma hesabıyla totaliter bir rejim kurdu. Bütün dünyaya palavra söylemiş oldukleri ortaya çıktı. Bu niçinle Saray’da bir panik olduğunu, Erdoğan’ın etrafının süratle boşaldığını, nitelikli takımların kendilerinden uzaklaştığı bir müddetç başladı.
TARİHİ TEZLERİ ÇÖKTÜ
Türkiye gericiliği, Cumhuriyetin (esas olarak laik niteliğinin) tasfiye edilmesi ve ölçülü da olsa İslami bir rejimin kurulması isteminin ideolojik ve tarihî öne sürülen nedenini, Müslüman toplumlardaki Batı tipi çağdaşlaşma teşebbüslerinin başarısızlıkla sonuçlandığı var iseyımına dayandırıyor.
Muhafazakâr-dinci tarih anlayışının temelini oluşturan bu hipotez, bir periyot ABD ve Batı’da da büyük ölçüde benimsenmiş görünüyordu. ötürüsıyla bu yaklaşımın oryantalist bir tarih tezi olduğunu ve sömürgeciler tarafınca geliştirildiğini saptamak gerekiyor. ötürüsıyla bu hipotezi tartışmak, aslında emperyalizmle çaba etmek ve Batılı beyaz adamın ideolojisiyle tartışmak manasına geliyor.
Zira kelamım ona İslam dünyasının tarihine, kültürüne ve toplumsal dokusuna has, lakin gerçekte Batı ile uyumlu yeni bir kalkınma ve uygarlık modelinin oluşturulması tezi, gerçekte emperyalist bir tezdir. Batılı beyaz adamın tarih anlayışına dayanır. Avrupa ve ABD de akademik ve siyasi etraflarda 17-18. yüzyıldan beri ileri sürülen bir yaklaşımdır. Değişik bir biçimde bu emperyalist tez ile İslamcıların cumhuriyet eleştirisi birebir münasebete dayanır.
Batılı stratejist ve siyaset yapıcıları, Doğu’da geçen yüzyılın başlarında gerçekleşen ulusal (burjuva) ihtilalleri ve sosyalizm tecrübeleriyle gelişen aydınlanma ve çağdaşlaşma süreçlerinin yarattığı bağımsızlıkçı anlayışı, tasfiye etmek istiyor.
Sosyalist ihtilallerin de sonuçları prestijiyle Marksist yoldan birer aydınlanma ve ihtilali olduğunu söylemek mümkündür. Zira uçsuz bucaksız Asya steplerinde yaşayan halkları, derin Çin coğrafyasının toplumlarını ortaçağdan, hatta yer yer takılıp kaldıkları komünal periyottan alıp 20. yüzyıla taşıyan tarihi atılımı sosyalist ihtilaller gerçekleşmiştir.
Bu bağımsızlıkçı-ulusalcı hassaslığı yüksek toplumlar ve devletlerin, şu ya da bu ölçüde emperyalizmin hareket alanını sınırladığı, en azından onu işbirliğine zorladığı, global sermayenin hür deveranının önünde pürüzler çıkardığı gerçektir. Özetle; emperyalizmin hareket alanını daraltan bir fonksiyon görmektedir.
ILIMLI-RADİKAL İSLAM AÇMAZI
Ölçülü İslamcılık kavramı ve bu kavrama uygun bir model ülke oluşturma stratejisi, üstte tabir edilen fikri art planın eseriydi. Model ülkenin Türkiye olabileceği düşünülmüştü. İşte AKP’yi kuran takım bu arayışı gördü ve bu projenin, tabir uygunsa “ben hazırım” dedi ve üzerine atladı. Erbakan’ın “Milli Görüş” hareketini terk etmelerinin sebebi buydu.
İkiyüzlülüğe, palavraya ve hileye dayalı (takiye) siyaset usulünün sağladığı hareket yeteneğiyle, evvel emperyalistlerin hizmetini görüp, güçlenince de kendi programlarını uygulamayı düşünüyorlardı. Emperyalist odakların ise tek kaidesi vardı; ABD ve Batı ile bağları bozmayacak nitelikte hükümetlerin işbaşına gelmesini sağlamak… Sorun da burada çıktı.
Batı, ölçülü ve radikal siyasal İslamcılık içindeki diyalektiği anlayamamış, bu iki akımın bir biriyle etkileşimini bakılırsamemiş ve her iki akımın tıpkı teolojik temelden beslendiği gerçeğini ıskalamıştır. Örneğin, IŞİD’in Irak ve Suriye’deki medreselerinde uygulanan müfredat (verilen eğitim, kaynaklar ve kullanılan kitaplar) ile Türkiye’de imam hatip okullarında verilen eğitimin ve referans alanlarının tıpkı olduğu görülememişti.
YENİ ORYANTALİZM
Yeni oryantalist ideologlara ve siyasetçilere bakılırsa, Müslüman toplumlar laik ülke olma amacını bir yana bırakmalıdır. Bu maksat gerçekleşemeyecek bir hayaldir. Batıya hastır. Doğu’da fakat yumuşatılmış, radikalizm ve Batı düşmanlığından arındırılmış, en çok sandığa dayalı bir İslami rejimi kurulabilir, daha fazlası değil.
Bu yaklaşıma nazaran, demokrasi ve laiklik Batı külçeşidinin eseriydi. Bu tavır tam manasıyla, dünyayı yağmalayan ve onu bir enkaz haline getiren, bütün zenginlikleri Kuzey Atlantik (Batı da diyebiliriz) havzasında toplayan beyaz adamın yırtıcı ideolojisiydi. BOP tam olarak bu manaya geliyordu. Yazgıya bakın ki kendilerini ulusal ve yerli sanan İslamcılar, bu projenin üstüne atladı. İşte artık Güney’in fakirleri, yıkılan ve enkaza çevrilen ülkelerinden kafileler halinde dünyanın Kuzebir daha akıyor.
Yazının başına dönersek; Erdoğan-AKP iktidarı şaşırtan bir süratle çözülerek, hiç beklenmedik bir anda ansızın çökebilir. Zira bu biçimde bir iktidarı sürdürebilmenin artık hiç bir tarihi, maddi ve kültürel desteği bulunmuyor. Bu niçinle her geçen gün daha fazla güç aygıtları devreye sokuluyor.
Yanardağ, “İktidar her an çözülebilir!” başlıklı yazısında, “Erdoğan-AKP iktidarı şaşırtan bir süratle çözülerek hiç beklenmedik bir anda çökebilir.” Tabirlerini kullandı.
Son periyotta yaşanan krizlerde AKP iktidarının bocaladığına işaret eden Yanardağ, “AKP, İslamcı hareketin klâsik tabanına gerçek daralarak, bir daha marjinal bir siyasi hareket haline gelebilir.” Diye belirtti.
Yanardağ’ın yazısı şöyleki:
Ülke süratle daha evvelkilerden farklı bir kaotik ortama sürükleniyor. Belirsizlik, telaş ve gelecek derdi giderek toplumun her kesitini kuşatıyor. Toplumsal anksiyete periyodun karakteristik özelliği haline geliyor. Tedirginlik, her şeye kuşkuyla bakma hali, her an, her şeyin olabileceğine ait inancın yayılmasına yol açıyor.
Akdeniz ve Ege kıyılarını uzunluktan boya saran orman yangınlarının “sabotaj” olduğu konusunda neredeyse genel bir kabul oluşmuş durumda. Dahası, bu yangınları Kürtlerin çıkardığına ait inanç, toplumun kılcal damarlarında, ülkenin karanlık alanlarında varsayımımızın ötesinde bir süratle yayılıyor.
Türkiye’de siyasal mimari öylesine kırılgan hale geldi, toplumsal doku öylesine bozuldu ki nitekim her an her şeyin olabileceği bir iklim oluştu. O denli ki uzaylılar gelse ve “işleri biz toparlayacağız” dese, kimse şaşırmayacak. Türkiye’nin bütün Akdeniz ve Ege şeridini içine alan orman yangınlarının iktidarı bu biçimde derinden sarsmasının sebebi budur.
Bu tablo, siyasal İslamcılar bakımından derin bir başarısızlığa işaret ediyor.
Ülke bıçak sırtında bir seyahat yapıyor. AKP iktidarı ansızın çökebilir. İslamcı hareketin örgütsel dokusu süratle çözülebilir. AKP, İslamcı hareketin klasik tabanına yanlışsız daralarak, bir daha marjinal bir siyasi hareket haline gelebilir.
Üstte çizilen tabloya rağmen iktidarı elinde tutmayı sürdüren AKP, gerçekte yolun sonuna gelmiş olduğunu görüyor. Fakat, iktidarı bırakmaya hiç niyeti olmadığını her hareketi ile ortaya koyuyor. Siyasal ömrünü uzatmaya, şerri bir rejimin kuruluşunu tamamlayarak “bin yıl” iktidarda kalmaya çalışıyor.
Toplumsal anksiyetenin giderek siyasal bir panik atak halini almaya başlamasının maddi niçinleri bulunuyor. Zira siyasal İslamcı hareketin bir iç savaşı bile göze aldığı, dahası bu tarafta hazırlıklar yaptığı görülüyor. Afganistan ve Suriye’den sığınmacıların ortasında eriyen cihatçıların bu biçimde bir hazırlığın modülü olduğu bilgisinin neredeyse mutlaklaştığı anlaşılıyor.
SİYASAL İSLAM’IN İFLASI
Siyasal İslam, bütün hizipleri ve eğilimleriyle hem dünyada birebir vakitte bölgede yüz kızartıcı bir iflas yaşıyor. Bütün tezleri çöken, temel tezleri ömür tarafınca yanlışlanan İslamcıların, Türkiye’de başarılı olmaları için bir niye bulunmuyor. Türkiye’de hala iktidarda olmalarının sebebini ise muhalefette, hatta solda aramak gerekiyor. Zira iktidarı almaya hazır ve istekli bir hareket olmadığı sürece bizatihi bir siyasal değişikliğin mümkün olmadığını bilmek gerekiyor.
Erdoğan-AKP iktidarının yarattığı en büyük hayal kırıklığı, hem İslamcı birebir vakitte demokrat olunabileceği var iseyımını dramatik bir biçimde yanlışlamış olmasında yatıyor. İslamcılar, tahminen de sonsuza kadar tekrar iktidar olamayacakları bir tarihi periyoda giriyor.
ötürüsıyla, AKP ve siyasal İslamcı hareket, iktidar oldukları üzere muhalefet de olabilecekleri “demokratik” bir sistem üzerinde uzlaşmak ve bu biçimdece kendi geleceklerini de garanti altına almak yerine, “kutlu dava” için, yani sonsuza kadar iktidarda kalma hesabıyla totaliter bir rejim kurdu. Bütün dünyaya palavra söylemiş oldukleri ortaya çıktı. Bu niçinle Saray’da bir panik olduğunu, Erdoğan’ın etrafının süratle boşaldığını, nitelikli takımların kendilerinden uzaklaştığı bir müddetç başladı.
TARİHİ TEZLERİ ÇÖKTÜ
Türkiye gericiliği, Cumhuriyetin (esas olarak laik niteliğinin) tasfiye edilmesi ve ölçülü da olsa İslami bir rejimin kurulması isteminin ideolojik ve tarihî öne sürülen nedenini, Müslüman toplumlardaki Batı tipi çağdaşlaşma teşebbüslerinin başarısızlıkla sonuçlandığı var iseyımına dayandırıyor.
Muhafazakâr-dinci tarih anlayışının temelini oluşturan bu hipotez, bir periyot ABD ve Batı’da da büyük ölçüde benimsenmiş görünüyordu. ötürüsıyla bu yaklaşımın oryantalist bir tarih tezi olduğunu ve sömürgeciler tarafınca geliştirildiğini saptamak gerekiyor. ötürüsıyla bu hipotezi tartışmak, aslında emperyalizmle çaba etmek ve Batılı beyaz adamın ideolojisiyle tartışmak manasına geliyor.
Zira kelamım ona İslam dünyasının tarihine, kültürüne ve toplumsal dokusuna has, lakin gerçekte Batı ile uyumlu yeni bir kalkınma ve uygarlık modelinin oluşturulması tezi, gerçekte emperyalist bir tezdir. Batılı beyaz adamın tarih anlayışına dayanır. Avrupa ve ABD de akademik ve siyasi etraflarda 17-18. yüzyıldan beri ileri sürülen bir yaklaşımdır. Değişik bir biçimde bu emperyalist tez ile İslamcıların cumhuriyet eleştirisi birebir münasebete dayanır.
Batılı stratejist ve siyaset yapıcıları, Doğu’da geçen yüzyılın başlarında gerçekleşen ulusal (burjuva) ihtilalleri ve sosyalizm tecrübeleriyle gelişen aydınlanma ve çağdaşlaşma süreçlerinin yarattığı bağımsızlıkçı anlayışı, tasfiye etmek istiyor.
Sosyalist ihtilallerin de sonuçları prestijiyle Marksist yoldan birer aydınlanma ve ihtilali olduğunu söylemek mümkündür. Zira uçsuz bucaksız Asya steplerinde yaşayan halkları, derin Çin coğrafyasının toplumlarını ortaçağdan, hatta yer yer takılıp kaldıkları komünal periyottan alıp 20. yüzyıla taşıyan tarihi atılımı sosyalist ihtilaller gerçekleşmiştir.
Bu bağımsızlıkçı-ulusalcı hassaslığı yüksek toplumlar ve devletlerin, şu ya da bu ölçüde emperyalizmin hareket alanını sınırladığı, en azından onu işbirliğine zorladığı, global sermayenin hür deveranının önünde pürüzler çıkardığı gerçektir. Özetle; emperyalizmin hareket alanını daraltan bir fonksiyon görmektedir.
ILIMLI-RADİKAL İSLAM AÇMAZI
Ölçülü İslamcılık kavramı ve bu kavrama uygun bir model ülke oluşturma stratejisi, üstte tabir edilen fikri art planın eseriydi. Model ülkenin Türkiye olabileceği düşünülmüştü. İşte AKP’yi kuran takım bu arayışı gördü ve bu projenin, tabir uygunsa “ben hazırım” dedi ve üzerine atladı. Erbakan’ın “Milli Görüş” hareketini terk etmelerinin sebebi buydu.
İkiyüzlülüğe, palavraya ve hileye dayalı (takiye) siyaset usulünün sağladığı hareket yeteneğiyle, evvel emperyalistlerin hizmetini görüp, güçlenince de kendi programlarını uygulamayı düşünüyorlardı. Emperyalist odakların ise tek kaidesi vardı; ABD ve Batı ile bağları bozmayacak nitelikte hükümetlerin işbaşına gelmesini sağlamak… Sorun da burada çıktı.
Batı, ölçülü ve radikal siyasal İslamcılık içindeki diyalektiği anlayamamış, bu iki akımın bir biriyle etkileşimini bakılırsamemiş ve her iki akımın tıpkı teolojik temelden beslendiği gerçeğini ıskalamıştır. Örneğin, IŞİD’in Irak ve Suriye’deki medreselerinde uygulanan müfredat (verilen eğitim, kaynaklar ve kullanılan kitaplar) ile Türkiye’de imam hatip okullarında verilen eğitimin ve referans alanlarının tıpkı olduğu görülememişti.
YENİ ORYANTALİZM
Yeni oryantalist ideologlara ve siyasetçilere bakılırsa, Müslüman toplumlar laik ülke olma amacını bir yana bırakmalıdır. Bu maksat gerçekleşemeyecek bir hayaldir. Batıya hastır. Doğu’da fakat yumuşatılmış, radikalizm ve Batı düşmanlığından arındırılmış, en çok sandığa dayalı bir İslami rejimi kurulabilir, daha fazlası değil.
Bu yaklaşıma nazaran, demokrasi ve laiklik Batı külçeşidinin eseriydi. Bu tavır tam manasıyla, dünyayı yağmalayan ve onu bir enkaz haline getiren, bütün zenginlikleri Kuzey Atlantik (Batı da diyebiliriz) havzasında toplayan beyaz adamın yırtıcı ideolojisiydi. BOP tam olarak bu manaya geliyordu. Yazgıya bakın ki kendilerini ulusal ve yerli sanan İslamcılar, bu projenin üstüne atladı. İşte artık Güney’in fakirleri, yıkılan ve enkaza çevrilen ülkelerinden kafileler halinde dünyanın Kuzebir daha akıyor.
Yazının başına dönersek; Erdoğan-AKP iktidarı şaşırtan bir süratle çözülerek, hiç beklenmedik bir anda ansızın çökebilir. Zira bu biçimde bir iktidarı sürdürebilmenin artık hiç bir tarihi, maddi ve kültürel desteği bulunmuyor. Bu niçinle her geçen gün daha fazla güç aygıtları devreye sokuluyor.