Muharrem ayına girilmesiyle birlikte konutlarda rahmetin simgesi olarak kabul edilen aşure tanımı ile ilgili aramalar arttı. Aşure tanımı nasıl yapılır? İşte nefis aşure üretimi…
AŞURE NEDİR?
Aşure (aşura), kamerî takvime nazaran muharrem ayının onuncu günüdür. Bu günde tutulması tavsiye edilen oruca “Aşure orucu” denir.
Âşûrâyı on sayısı ile ilgili olan aşr ve âşir yahut develerin güdülmesiyle ilgili ışr kökünden türemiş Arapça bir söz kabul edenler olduğu üzere, bu lisanda “fâûlâ” vezninin bulunmadığını ileri sürerek İbrânîce’den geldiğini söyleyenler de vardır. Ancak âlimlerin birçok bu görüşe katılmamakta, sözün Arapça asıllı olduğunu benimsemektedirler.
Tüm Sâmî dinlerde özel bir yere sahip görünen aşûre günü, Câhiliye Araplarınca da kıymetli sayılmıştır. Hatta Resûl-i Ekrem’in de Peygamberlik öncesi ve daha sonrası devirde bir süre bu günde oruç tuttuğuna dair rivayetlere de rastlanır. Medine devrinde bu orucu Müslümanlara tavsiye ettiği bilinen bir konudur. (Buhârî, “Savm”, 69; Müslim, “Sıyâm”, 134; Tirmizî, “Savm”, 50; Müsned, VI, 29-30)
AŞURE GÜNÜNDE HANGİ OLAYLAR MEYDANA GELDİ?
Sağlam dokümanlara dayanmamakla bir arada bugünde gerçekleştiğine inanılan birtakım olaylar bulunmaktadır. Hz. Mûsâ ve İsrâiloğullarının Firavun’un zulmünden kurtulmaları, Hz. Nûh’un (a.s.) gemisinin Cudi dağına oturması, Hz. Âdem’in (a.s.) tövbesinin kabul edilmesi, Hz. Yûnus’un (a.s.) balığın karnından çıkarılması, Hz. Mûsâ ve Hz. İsa’nın (a.s.) doğumları, inanışa göre aşûre gününde gerçekleşmiştir. Hz. Peygamber, “Biz Mûsâ’ya sizden daha lâyıkız.” (Müslim, “Sıyâm”, 202; İbn Mâce, “Sıyâm”, 31) diyerek Musevilerin aşûre günü tuttukları orucu, bir gün öncesi yahut daha sonrasıyla tutmayı tavsiye etmiştir.
Hz. Hüseyin’in Kerbelâ’da şehit edilmesi de muharremin onuncu günü gerçekleştiği için, aşûre günü hem de, İslâm tarihinde son derece acı, acıklı ve üzücü bir olayı hatırlatma özelliği de taşımaktadır. Bu sebeple Şiîler, aşûre gününü Hz. Hüseyin’in intikamını alma kelamını tazeledikleri bir matem günü kabul ederler; hatta dövünerek ve kendilerine azap yaparak bu oruca başlarlar. Gerek bu uygulama gerekse bu uygulamaya karşılık Emevîlerin bu günün bir bayram sevinci ile kutlanmasını sağlama istikametindeki çabaları temelde siyasal bakış ve görüş farklılığı ile ilgilidir.
AŞURE TANIMI
Gereçler
500 gram aşurelik buğday
3 litre su
100 gram nohut
100 gram kuru fasulye
100 gram kuru incir
100 gram kuru kayısı
800 gram şeker
3 diş karanfil
Süslemek için:
150 gram fındık
150 gram ceviz
100 gram kuş üzümü
100 gram nar tanesi
10 gram tarçın
Yapılışı
Buğday, nohut ve kuru fasulyeyi bir gece evvelinde başka ayrı suda bekletin.
Buğdayı 3 litre suya ekleyerek boza kıvamı alacak biçimde ve uygunca yumuşayıp dağılana kadar haşlayın. Gerekirse su eklenerek kıvamı tutturun.
Nohut ve kuru fasulyeyi başka farklı haşlayıp düzgünce pişirin. Kabukları çıkarsa ayırın ve atın.
Kuru kayısı ve kuru inciri küp küp doğrayın.
Farklı başka 5’er dakika haşlayıp süzün. Haşlama suyu aşurenin rengini koyulaştıracağından tencereye eklemeyin.
Bu noktaya kadar haşladığınız gereçleri birleştirip pişirin.
Karanfil ekleyin.
Yoğunluğu boza kıvamına gelene kadar su ekleyin.
Son olarak, şeker ekleyin ve karıştırarak pişirin. Şeker eklendikten daha sonra uzun müddet pişirmek nohut ve kuru fasulye üzere gereçlerin sertleşmesine yol açar. Bu niçinle şekeri en son ekleyin.
Tanelerin tabana çökmemesi için aşureyi kaselere doldurmadan evvel ılınmasını bekleyin.
Ilık aşureyi kaselere koyup üzerini süsleyerek servis edin. Afiyet olsun…
AŞURE NEDİR?
Aşure (aşura), kamerî takvime nazaran muharrem ayının onuncu günüdür. Bu günde tutulması tavsiye edilen oruca “Aşure orucu” denir.
Âşûrâyı on sayısı ile ilgili olan aşr ve âşir yahut develerin güdülmesiyle ilgili ışr kökünden türemiş Arapça bir söz kabul edenler olduğu üzere, bu lisanda “fâûlâ” vezninin bulunmadığını ileri sürerek İbrânîce’den geldiğini söyleyenler de vardır. Ancak âlimlerin birçok bu görüşe katılmamakta, sözün Arapça asıllı olduğunu benimsemektedirler.
Tüm Sâmî dinlerde özel bir yere sahip görünen aşûre günü, Câhiliye Araplarınca da kıymetli sayılmıştır. Hatta Resûl-i Ekrem’in de Peygamberlik öncesi ve daha sonrası devirde bir süre bu günde oruç tuttuğuna dair rivayetlere de rastlanır. Medine devrinde bu orucu Müslümanlara tavsiye ettiği bilinen bir konudur. (Buhârî, “Savm”, 69; Müslim, “Sıyâm”, 134; Tirmizî, “Savm”, 50; Müsned, VI, 29-30)
AŞURE GÜNÜNDE HANGİ OLAYLAR MEYDANA GELDİ?
Sağlam dokümanlara dayanmamakla bir arada bugünde gerçekleştiğine inanılan birtakım olaylar bulunmaktadır. Hz. Mûsâ ve İsrâiloğullarının Firavun’un zulmünden kurtulmaları, Hz. Nûh’un (a.s.) gemisinin Cudi dağına oturması, Hz. Âdem’in (a.s.) tövbesinin kabul edilmesi, Hz. Yûnus’un (a.s.) balığın karnından çıkarılması, Hz. Mûsâ ve Hz. İsa’nın (a.s.) doğumları, inanışa göre aşûre gününde gerçekleşmiştir. Hz. Peygamber, “Biz Mûsâ’ya sizden daha lâyıkız.” (Müslim, “Sıyâm”, 202; İbn Mâce, “Sıyâm”, 31) diyerek Musevilerin aşûre günü tuttukları orucu, bir gün öncesi yahut daha sonrasıyla tutmayı tavsiye etmiştir.
Hz. Hüseyin’in Kerbelâ’da şehit edilmesi de muharremin onuncu günü gerçekleştiği için, aşûre günü hem de, İslâm tarihinde son derece acı, acıklı ve üzücü bir olayı hatırlatma özelliği de taşımaktadır. Bu sebeple Şiîler, aşûre gününü Hz. Hüseyin’in intikamını alma kelamını tazeledikleri bir matem günü kabul ederler; hatta dövünerek ve kendilerine azap yaparak bu oruca başlarlar. Gerek bu uygulama gerekse bu uygulamaya karşılık Emevîlerin bu günün bir bayram sevinci ile kutlanmasını sağlama istikametindeki çabaları temelde siyasal bakış ve görüş farklılığı ile ilgilidir.
AŞURE TANIMI
Gereçler
500 gram aşurelik buğday
3 litre su
100 gram nohut
100 gram kuru fasulye
100 gram kuru incir
100 gram kuru kayısı
800 gram şeker
3 diş karanfil
Süslemek için:
150 gram fındık
150 gram ceviz
100 gram kuş üzümü
100 gram nar tanesi
10 gram tarçın
Yapılışı
Buğday, nohut ve kuru fasulyeyi bir gece evvelinde başka ayrı suda bekletin.
Buğdayı 3 litre suya ekleyerek boza kıvamı alacak biçimde ve uygunca yumuşayıp dağılana kadar haşlayın. Gerekirse su eklenerek kıvamı tutturun.
Nohut ve kuru fasulyeyi başka farklı haşlayıp düzgünce pişirin. Kabukları çıkarsa ayırın ve atın.
Kuru kayısı ve kuru inciri küp küp doğrayın.
Farklı başka 5’er dakika haşlayıp süzün. Haşlama suyu aşurenin rengini koyulaştıracağından tencereye eklemeyin.
Bu noktaya kadar haşladığınız gereçleri birleştirip pişirin.
Karanfil ekleyin.
Yoğunluğu boza kıvamına gelene kadar su ekleyin.
Son olarak, şeker ekleyin ve karıştırarak pişirin. Şeker eklendikten daha sonra uzun müddet pişirmek nohut ve kuru fasulye üzere gereçlerin sertleşmesine yol açar. Bu niçinle şekeri en son ekleyin.
Tanelerin tabana çökmemesi için aşureyi kaselere doldurmadan evvel ılınmasını bekleyin.
Ilık aşureyi kaselere koyup üzerini süsleyerek servis edin. Afiyet olsun…