Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati’nin cevaplaması istemiyle TBMM Başkanlığına verdiği soru önergesinde; 2022’nin Ocak, Şubat ve Mart aylarında Merkez Bankasının art kapıdan döviz sattığı tezlerini hatırlatan CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, neden bu sürecin yapıldığının ve satışı yapılan döviz fiyatının açıklanmasını istedi.
Türkiye’de ‘liberal bir kambiyo rejimi’nin uygulandığını belirterek Merkez Bankası’nın döviz rezervlerini satmaya zorlanmasının sebebini soran Bekaroğlu, bu döviz satış süreçlerinin yasal desteğini sordu ve hangi münasebet ile yapıldığının açıklanması gerektiğini belirtti.
Merkez Bankası’nın kelam konusu süreçleri hangi düzeneklerle, hangi fiyatla, hangi tarihlerde, kimlere, hangi yerli ve yabancı yatırımcılara satıldığını soran Bekaroğlu, mevcut kur düzebir daha bakıldığında çok çıkarlı çıkan bu yerli ve yabancı yatırımcıların açıklanmasını talep etti.
Bekaroğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati tarafınca yanıtlanması istemiyle şu soruları yöneltti:
– Kelam konusu döviz satış süreçleri döviz satış ihaleleri formülüyle mi yapılmaktadır? bu biçimde bir durumda kelam konusu satış ihalelerinde satışı yapılan döviz ölçüleri nedir? Alıcılar kimlerdir?
– Bu döviz satış süreçlerinde de 128 Milyar Doların satışında olduğu üzere kamu bankaları kullanılmaya devam edilmekte midir? Bu operasyonlarda kamu bankalarının rastgele bir sorumluluğu bulunmakta mıdır? Kamu bankaları fiilen yahut dolaylı yollarla bu operasyonların ortasında yer almakta mıdır? Kamu bankalarının bu operasyonda kullanılmaları yasal olarak mümkün müdür?
– Ocak ve Şubat aylarında güç şirketlerine direkt olarak Merkez Bankası tarafınca yapılan döviz satışı meblağı ne kadardır?
– İhracatçılara ve döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde bulunan firmalara Merkez Bankası kaynağından kullandırılan uygun maliyetli, ihracat taahhütlü bir kredi süreci olan reeskont kredisi konusunda yapılan yeni düzenleme gereği kur muhafazalı mevduata dönüştürme süreçleriyle Merkez Bankası rezervlerinde uygulamanın başladığı tarihten 10.03.2022 tarihine kadar sağlanan toplam artış ne kadardır?
– İhracatçılara getirilen ihracat yararının % 25’ini Merkez Bankasına getirip TL’ye çevirme zorunluğu niçiniyle Merkez Bankası döviz rezervlerinde uygulamanın başladığı tarihten 10.03.2022 tarihine kadar sağlanan toplam artış ne kadardır?
– Yazılı ve görsel medyada yer alan haberlere nazaran 25 Şubat 2022 prestijiyle Kur Muhafazalı mevduat meblağının 520.14 Milyar TL.’ye ulaştığı belirtilmektedir. Kelam konusu fiyatın ne kadarı bozdurulan döviz mevduatlarından oluşmaktadır?
– Artan ihracat gelirlerine, Kur Muhafazalı Mevduat uygulaması, reeskont kredisi uygulamasındaki değişikliklere ve ihracatçılara getirilen ihracat çıkarının % 25’ini Merkez Bankasına getirip TL’ye çevirme zorunluğu getirilmesine karşın Merkez Bankasının net döviz rezervi niye yapılan swapler hariç eksi bakiyede seyretmektedir? Bu durum radikal yapısal siyaset değişikliklerinin yapılması gereğine işaret etmemekte midir?
– Swap bilgilerinden arındırılmış Merkez Bankası net Döviz rezerv fiyatının hala (-) 43 Milyar Dolar civarında olduğu gerçek mudur?
– Ukrayna krizi, petrol ve doğal gaz piyasasındaki son gelişmeler ve ziraî eser fiyatlarındaki artışlar, döviz kurundaki yükselme eğilimini dikkate alarak Kur Muhafazalı Mevduat sisteminin bütçeye getirmesi mümkün yükünü hesap ederek kelam konusu uygulamayı durdurmayı düşünüyor musunuz?
Türkiye’de ‘liberal bir kambiyo rejimi’nin uygulandığını belirterek Merkez Bankası’nın döviz rezervlerini satmaya zorlanmasının sebebini soran Bekaroğlu, bu döviz satış süreçlerinin yasal desteğini sordu ve hangi münasebet ile yapıldığının açıklanması gerektiğini belirtti.
Merkez Bankası’nın kelam konusu süreçleri hangi düzeneklerle, hangi fiyatla, hangi tarihlerde, kimlere, hangi yerli ve yabancı yatırımcılara satıldığını soran Bekaroğlu, mevcut kur düzebir daha bakıldığında çok çıkarlı çıkan bu yerli ve yabancı yatırımcıların açıklanmasını talep etti.
Bekaroğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati tarafınca yanıtlanması istemiyle şu soruları yöneltti:
– Kelam konusu döviz satış süreçleri döviz satış ihaleleri formülüyle mi yapılmaktadır? bu biçimde bir durumda kelam konusu satış ihalelerinde satışı yapılan döviz ölçüleri nedir? Alıcılar kimlerdir?
– Bu döviz satış süreçlerinde de 128 Milyar Doların satışında olduğu üzere kamu bankaları kullanılmaya devam edilmekte midir? Bu operasyonlarda kamu bankalarının rastgele bir sorumluluğu bulunmakta mıdır? Kamu bankaları fiilen yahut dolaylı yollarla bu operasyonların ortasında yer almakta mıdır? Kamu bankalarının bu operasyonda kullanılmaları yasal olarak mümkün müdür?
– Ocak ve Şubat aylarında güç şirketlerine direkt olarak Merkez Bankası tarafınca yapılan döviz satışı meblağı ne kadardır?
– İhracatçılara ve döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde bulunan firmalara Merkez Bankası kaynağından kullandırılan uygun maliyetli, ihracat taahhütlü bir kredi süreci olan reeskont kredisi konusunda yapılan yeni düzenleme gereği kur muhafazalı mevduata dönüştürme süreçleriyle Merkez Bankası rezervlerinde uygulamanın başladığı tarihten 10.03.2022 tarihine kadar sağlanan toplam artış ne kadardır?
– İhracatçılara getirilen ihracat yararının % 25’ini Merkez Bankasına getirip TL’ye çevirme zorunluğu niçiniyle Merkez Bankası döviz rezervlerinde uygulamanın başladığı tarihten 10.03.2022 tarihine kadar sağlanan toplam artış ne kadardır?
– Yazılı ve görsel medyada yer alan haberlere nazaran 25 Şubat 2022 prestijiyle Kur Muhafazalı mevduat meblağının 520.14 Milyar TL.’ye ulaştığı belirtilmektedir. Kelam konusu fiyatın ne kadarı bozdurulan döviz mevduatlarından oluşmaktadır?
– Artan ihracat gelirlerine, Kur Muhafazalı Mevduat uygulaması, reeskont kredisi uygulamasındaki değişikliklere ve ihracatçılara getirilen ihracat çıkarının % 25’ini Merkez Bankasına getirip TL’ye çevirme zorunluğu getirilmesine karşın Merkez Bankasının net döviz rezervi niye yapılan swapler hariç eksi bakiyede seyretmektedir? Bu durum radikal yapısal siyaset değişikliklerinin yapılması gereğine işaret etmemekte midir?
– Swap bilgilerinden arındırılmış Merkez Bankası net Döviz rezerv fiyatının hala (-) 43 Milyar Dolar civarında olduğu gerçek mudur?
– Ukrayna krizi, petrol ve doğal gaz piyasasındaki son gelişmeler ve ziraî eser fiyatlarındaki artışlar, döviz kurundaki yükselme eğilimini dikkate alarak Kur Muhafazalı Mevduat sisteminin bütçeye getirmesi mümkün yükünü hesap ederek kelam konusu uygulamayı durdurmayı düşünüyor musunuz?