Gazetemiz müellifi Barış Doster, AKP’nin Suriye siyasetinde son devirde Şam idaresiyle diyalog sinyalleri vermeye başlamasının niçinlerini köşesini taşıdı.
Suriye’yle bağlarda yaşanan değişimin niçinlerini yazısında bir dizi unsur ile sıralayan Doster, bölge ülkelerinin Şam’la olağanlaşma adımları atması karşısında Ankara’nın misal adımları atmasının kaçınılmaz olduğunu belirtti.
Suriye’de yaşananların Türkiye’deki yol açtığı sonuçlara işaret eden Doster, yapılan harcamalar ve artan asayiş sıkıntıları ile kayıt dışı istihdam karşısında bu durumun sürdürülebilir olmadığının da görüldüğüne dikkat çekti.
Doster, “Tarih, coğrafya ve iktisat bilmeden yürütülen dış siyasetin başarısız olması kaçınılmazdı. Türkiye, bunu yaşayarak öğrendi. Yanlışın ağır faturasını ise daha uzun yıllar ödeyecek” dedi.
Doster’in yazısı şöyleki:
“Türkiye birkaç gündür, iktidarın Suriye siyasetindeki değişimi tartışıyor. Belirli ki yeni adımlar da yolda. Pekala, bu keskin değişimin niçini ne? Tartışalım…
Birincisi, İsrail, Mısır, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’yle münasebetlerini olağanlaştırma adımları atan Türkiye’nin, emsal adımları Suriye’yle atması kaçınılmazdı.
İkincisi, Türkiye’nin devlet kapasitesinin (siyasi, iktisadi, askeri ve yumuşak güç ögeleri toplamı) bir hududu var. Suriye’deki yanlış dış siyaset, bu sonu epeyce aşıyordu.
Üçüncüsü, Suriye’de yaşananlar Türkiye’nin demografik, sosyolojik, politik, ekonomik, diplomatik yapısına çabucak, direkt yansıyordu. Resmi açıklamalara bakılırsa sayıları 3.6 milyonu bulan süreksiz muhafaza statüsündeki sığınmacılar (bu sayıyı üçle çarpan yorumcular, siyasetçiler, uzmanlar var), demografik yapısı değişen hudut kentlerimiz, artan asayiş sıkıntıları, kayıt dışı istihdam, sığınmacılar için harcanan yaklaşık 100 milyar dolar, Suriyeli muhaliflere verilen takviye dikkate alındığında bu durumun sürdürülebilir olmadığı görüldü.
Dördüncüsü, yalnızca ulusal değil, bölgesel ve global dinamikler de Suriye’yle olağanlaşmayı dayatıyordu. Bölgesel ölçekte İsrail ve Arap ülkeleri içindeki İbrahim Mutabakatları, Arap ülkelerinin Suriye’yle olağanlaşma adımları, İran ve Arap ülkeleri içindeki yumuşama bu kapsamda ele alınabilir. Suriye aksisi Arap ülkelerinin gücü, Suriye’de rejimi değiştirmeye yetmedi.
TÜRKİYE’NİN DEĞERLİ YANLIŞLARI NELERDİ?
Beşincisi, global ölçekte ABD’nin zayıflaması, Suriye’ye onca çullanmasına rağmen istediği kararı alamaması, Türkiye’nin tavrını değiştirmesinde tesirli oldu. ABD, hem direkt hem müttefikleriyle bir arada birebir vakitte desteklediği PKK – PYD – YPG ve IŞİD üzere terör örgütleri aracılığıyla Suriye’yi bölmek için epey uğraştı. Başaramadı. ABD ortasında bile Suriye’yle temas kurulmasını önerenler var.
Altıncısı, iktidarın Suriye’de desteklediği rejim aykırısı yapıların gerçekte ne çeşit yapılar olduğu, nihayet iktidar tarafınca da görüldü. Bunları desteklemek yanlıştı.
Yedincisi, Türkiye; uzun mühlet desteklediği Müslüman Kardeşler Örgütü’yle de (İhvan) son birkaç yıldır ortasına ara koymaya, faaliyetlerini kısıtlamaya başladığından, Suriye’de bu yapıyı desteklemesinin fayda getirmeyeceğini gördü.
Sekizincisi, Türkiye; Suriye’de Esad’ı fazla hafifçee aldı. Halktaki karşılığını küçümsedi. Onun yalnızca Rusya ve İran’ın dayanağıyla ayakta kaldığını, sadece sivil asker bürokrasiye yaslandığını sandı. Yanıldı. Rusya ve İran’ın dayanağı elbet kıymetli. Ama Esad; halktan takviye görmese, yalnızca dış dinamikler yardımıyla ayakta kalamazdı tıpkı vakitte ülkesine çullanan bu kadar güç karşısında.
özetlemek gerekirsesı tarih, coğrafya ve iktisat bilmeden yürütülen dış siyasetin başarısız olması kaçınılmazdı. Türkiye, bunu yaşayarak öğrendi. Yanlışın ağır faturasını ise daha uzun yıllar ödeyecek.”
Suriye’yle bağlarda yaşanan değişimin niçinlerini yazısında bir dizi unsur ile sıralayan Doster, bölge ülkelerinin Şam’la olağanlaşma adımları atması karşısında Ankara’nın misal adımları atmasının kaçınılmaz olduğunu belirtti.
Suriye’de yaşananların Türkiye’deki yol açtığı sonuçlara işaret eden Doster, yapılan harcamalar ve artan asayiş sıkıntıları ile kayıt dışı istihdam karşısında bu durumun sürdürülebilir olmadığının da görüldüğüne dikkat çekti.
Doster, “Tarih, coğrafya ve iktisat bilmeden yürütülen dış siyasetin başarısız olması kaçınılmazdı. Türkiye, bunu yaşayarak öğrendi. Yanlışın ağır faturasını ise daha uzun yıllar ödeyecek” dedi.
Doster’in yazısı şöyleki:
“Türkiye birkaç gündür, iktidarın Suriye siyasetindeki değişimi tartışıyor. Belirli ki yeni adımlar da yolda. Pekala, bu keskin değişimin niçini ne? Tartışalım…
Birincisi, İsrail, Mısır, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’yle münasebetlerini olağanlaştırma adımları atan Türkiye’nin, emsal adımları Suriye’yle atması kaçınılmazdı.
İkincisi, Türkiye’nin devlet kapasitesinin (siyasi, iktisadi, askeri ve yumuşak güç ögeleri toplamı) bir hududu var. Suriye’deki yanlış dış siyaset, bu sonu epeyce aşıyordu.
Üçüncüsü, Suriye’de yaşananlar Türkiye’nin demografik, sosyolojik, politik, ekonomik, diplomatik yapısına çabucak, direkt yansıyordu. Resmi açıklamalara bakılırsa sayıları 3.6 milyonu bulan süreksiz muhafaza statüsündeki sığınmacılar (bu sayıyı üçle çarpan yorumcular, siyasetçiler, uzmanlar var), demografik yapısı değişen hudut kentlerimiz, artan asayiş sıkıntıları, kayıt dışı istihdam, sığınmacılar için harcanan yaklaşık 100 milyar dolar, Suriyeli muhaliflere verilen takviye dikkate alındığında bu durumun sürdürülebilir olmadığı görüldü.
Dördüncüsü, yalnızca ulusal değil, bölgesel ve global dinamikler de Suriye’yle olağanlaşmayı dayatıyordu. Bölgesel ölçekte İsrail ve Arap ülkeleri içindeki İbrahim Mutabakatları, Arap ülkelerinin Suriye’yle olağanlaşma adımları, İran ve Arap ülkeleri içindeki yumuşama bu kapsamda ele alınabilir. Suriye aksisi Arap ülkelerinin gücü, Suriye’de rejimi değiştirmeye yetmedi.
TÜRKİYE’NİN DEĞERLİ YANLIŞLARI NELERDİ?
Beşincisi, global ölçekte ABD’nin zayıflaması, Suriye’ye onca çullanmasına rağmen istediği kararı alamaması, Türkiye’nin tavrını değiştirmesinde tesirli oldu. ABD, hem direkt hem müttefikleriyle bir arada birebir vakitte desteklediği PKK – PYD – YPG ve IŞİD üzere terör örgütleri aracılığıyla Suriye’yi bölmek için epey uğraştı. Başaramadı. ABD ortasında bile Suriye’yle temas kurulmasını önerenler var.
Altıncısı, iktidarın Suriye’de desteklediği rejim aykırısı yapıların gerçekte ne çeşit yapılar olduğu, nihayet iktidar tarafınca da görüldü. Bunları desteklemek yanlıştı.
Yedincisi, Türkiye; uzun mühlet desteklediği Müslüman Kardeşler Örgütü’yle de (İhvan) son birkaç yıldır ortasına ara koymaya, faaliyetlerini kısıtlamaya başladığından, Suriye’de bu yapıyı desteklemesinin fayda getirmeyeceğini gördü.
Sekizincisi, Türkiye; Suriye’de Esad’ı fazla hafifçee aldı. Halktaki karşılığını küçümsedi. Onun yalnızca Rusya ve İran’ın dayanağıyla ayakta kaldığını, sadece sivil asker bürokrasiye yaslandığını sandı. Yanıldı. Rusya ve İran’ın dayanağı elbet kıymetli. Ama Esad; halktan takviye görmese, yalnızca dış dinamikler yardımıyla ayakta kalamazdı tıpkı vakitte ülkesine çullanan bu kadar güç karşısında.
özetlemek gerekirsesı tarih, coğrafya ve iktisat bilmeden yürütülen dış siyasetin başarısız olması kaçınılmazdı. Türkiye, bunu yaşayarak öğrendi. Yanlışın ağır faturasını ise daha uzun yıllar ödeyecek.”