Bloomberg HT- Araştırma
Borsa İstanbul tarafında endeks geçtiğimiz cuma günü sert kayıplarla günü sonlandırmıştı. Borsa, 14 günlük yükseliş serisini sonlandırsa da, haftalık bazda getiri serüvenini 10. haftaya taşıdı. Haftanın son süreç gününe yükseliş ile başlayan ve gün içerisinde primini yüzde 5’in üstüne taşıyan endekste, öğlenden daha sonra sert satış dalgası görülmüştü.
Bu yılın mart ayından daha sonra birinci kere devre kesici giren endekste, kayıplar gün içerisinde yüzde 9’u aştı. BIST 100 endeksi günü yüzde 8,52 kayıpla 2084 puandan sonlandırdı. bu biçimdece endeks Mart 2020’den bu yana en makus günlük performansını sergiledi. BIST 100 endeksinde 66 pay yüzde 9 ve üzerinde satışla günü sonlandırdı.
Endeksteki süreç hacmi ise 77 milyar TL ile rekor kırarken, Garanti Bankası’nda 8,4 milyar TL ve Türk Hava Yollarında 4,9 milyar TL hacim gözlemlendi. 23 payda, 1 milyar TL üzerinde hacim vardı. Dolar bazında endeks geçen haftaya 148 dolar düzeyinden başlarken, haftayı 126,2 dolardan kapattı. Haftalık dolar bazında yüzde 15 gerileyen endeks mevcut düzeyi ile birlikte son devirlerin en düşük düzeyine indi.
Geçtiğimiz cuma günü yaşanan geri çekilmeyi birden çok reaksiyon ile bağdaştırabiliriz: Cuma gün içerisinde yüzde 5’e varan prim gördüğümüz düzeyde endeks, yalnızca 51 süreç gününde 1000 puan yükselmişti. Kısa vadede güçlü ralli yaşanan borsada risk algısının bozulması endeksteki satışların süratli ve derin olmasında değerli rol oynadı.
Bloomberg HT Araştırma ünitesinin piyasa uzmanlarından aldığı bilgilere nazaran, son periyotta kredili süreçlerin yüksek düzeyde olması ötürüsıyla satışlarla birlikte bu konumlar süratle kapandı. Ayrıyeten algoritma süreçler satışların boyutunun derinleşmesine niye oldu. Piyasa reaksiyonunda yabancı kurumdan gelen yüklü ölçüdeki satış ve yurtiçi yatırımcıların panik satışları tesirliydi.
Teknik düzeltme ve kar realizasyonları da kıymetli ögeler içinde yer aldı. Öbür taraftan, kimi uzmanlar gerçek bölümden gelen iletilerinde tesirli olduğunu paylaştı. Cuma günü banka sermaye yeterlilik rasyolarını, kur artışına karşı koruyabilmek için çalışma yaptığına dair haberler ve kimi sanayi odalarının kur artışına dair tasa duyduklarını aktarması tesirli oldu.
Mevcut oynaklık karşısında banka ve banka dışı aracı kurumlar ve regülatörlerden gelen iletiler da öne çıktı. Borsa İstanbul’da vadeli ve opsiyon piyasası ile spot piyasa içinde oluşan anomali de tesirli oldu. Kapanışa gerçek teminat noktasındaki eksikler ve ‘margin call’ kapama sebepleri piyasa ek konum kapanmalara niye oldu. Geçtiğimiz cuma günü kapanış ve büyük oynaklık daha sonrasında aracı kurumlar müşterilerine bilgilendirme bildirisi gönderdi. Buna göre, birtakım kurumlar teminatlarını Takasbank’ın belirlediği düzeyin 1,5-2 katı olacak biçimde (kurumdan kuruma değişebilir) ve açık durumlar için ekstra teminat talebinde bulundu.
Birtakım kurumların bilgilendirme notunda, 20.12.2021 itibariyle tüm kontratlarda sıra dışı fiyat hareketleri sebebiyle VİOP mukavelelerinde süreksiz olarak başlangıç teminat fiyatlarının yüzde 100 fazlası uygulanacağı üzere sözler yer aldı.
Borsa İstanbul tarafında endeks geçtiğimiz cuma günü sert kayıplarla günü sonlandırmıştı. Borsa, 14 günlük yükseliş serisini sonlandırsa da, haftalık bazda getiri serüvenini 10. haftaya taşıdı. Haftanın son süreç gününe yükseliş ile başlayan ve gün içerisinde primini yüzde 5’in üstüne taşıyan endekste, öğlenden daha sonra sert satış dalgası görülmüştü.
Bu yılın mart ayından daha sonra birinci kere devre kesici giren endekste, kayıplar gün içerisinde yüzde 9’u aştı. BIST 100 endeksi günü yüzde 8,52 kayıpla 2084 puandan sonlandırdı. bu biçimdece endeks Mart 2020’den bu yana en makus günlük performansını sergiledi. BIST 100 endeksinde 66 pay yüzde 9 ve üzerinde satışla günü sonlandırdı.
Endeksteki süreç hacmi ise 77 milyar TL ile rekor kırarken, Garanti Bankası’nda 8,4 milyar TL ve Türk Hava Yollarında 4,9 milyar TL hacim gözlemlendi. 23 payda, 1 milyar TL üzerinde hacim vardı. Dolar bazında endeks geçen haftaya 148 dolar düzeyinden başlarken, haftayı 126,2 dolardan kapattı. Haftalık dolar bazında yüzde 15 gerileyen endeks mevcut düzeyi ile birlikte son devirlerin en düşük düzeyine indi.
Geçtiğimiz cuma günü yaşanan geri çekilmeyi birden çok reaksiyon ile bağdaştırabiliriz: Cuma gün içerisinde yüzde 5’e varan prim gördüğümüz düzeyde endeks, yalnızca 51 süreç gününde 1000 puan yükselmişti. Kısa vadede güçlü ralli yaşanan borsada risk algısının bozulması endeksteki satışların süratli ve derin olmasında değerli rol oynadı.
Bloomberg HT Araştırma ünitesinin piyasa uzmanlarından aldığı bilgilere nazaran, son periyotta kredili süreçlerin yüksek düzeyde olması ötürüsıyla satışlarla birlikte bu konumlar süratle kapandı. Ayrıyeten algoritma süreçler satışların boyutunun derinleşmesine niye oldu. Piyasa reaksiyonunda yabancı kurumdan gelen yüklü ölçüdeki satış ve yurtiçi yatırımcıların panik satışları tesirliydi.
Teknik düzeltme ve kar realizasyonları da kıymetli ögeler içinde yer aldı. Öbür taraftan, kimi uzmanlar gerçek bölümden gelen iletilerinde tesirli olduğunu paylaştı. Cuma günü banka sermaye yeterlilik rasyolarını, kur artışına karşı koruyabilmek için çalışma yaptığına dair haberler ve kimi sanayi odalarının kur artışına dair tasa duyduklarını aktarması tesirli oldu.
Mevcut oynaklık karşısında banka ve banka dışı aracı kurumlar ve regülatörlerden gelen iletiler da öne çıktı. Borsa İstanbul’da vadeli ve opsiyon piyasası ile spot piyasa içinde oluşan anomali de tesirli oldu. Kapanışa gerçek teminat noktasındaki eksikler ve ‘margin call’ kapama sebepleri piyasa ek konum kapanmalara niye oldu. Geçtiğimiz cuma günü kapanış ve büyük oynaklık daha sonrasında aracı kurumlar müşterilerine bilgilendirme bildirisi gönderdi. Buna göre, birtakım kurumlar teminatlarını Takasbank’ın belirlediği düzeyin 1,5-2 katı olacak biçimde (kurumdan kuruma değişebilir) ve açık durumlar için ekstra teminat talebinde bulundu.
Birtakım kurumların bilgilendirme notunda, 20.12.2021 itibariyle tüm kontratlarda sıra dışı fiyat hareketleri sebebiyle VİOP mukavelelerinde süreksiz olarak başlangıç teminat fiyatlarının yüzde 100 fazlası uygulanacağı üzere sözler yer aldı.