CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, hazırladığı araştırma önergesinde akaryakıt fiyatlarını daima artması niçiniyle okul servislerinin, özel halk otobüsü esnafının ve Ulusal Eğitim Bakanlığı’na bağlı taşımalı eğitim servis esnafının artık iş yapamaz hale geldiğini belirtti.
Ağbaba, şu değerlendirmeleri yaptı:
“Türkiye daha evvel hiç yaşamadığı bir krizi yaşıyor. Mazot ve akaryakıt artık her gün 1 -1,5 lira artıyor. 22 lirayı aşan mazotun akaryakıtın fiyatı bu ayın sonunda ne olur meçhul. Kırsal bölgelerde eğitim taşımalı sistemle yapılıyor. Birfazlaca vilayette nakliyecilik bölümünde yer alan esnafımız kontak kapatma noktasına geldi. Bunun kararında öğrencilerimiz ne yazık ki mağdur olacak. Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın da bu bahisle ilgili önlem alması lazım ve okul servislerinin artan akaryakıt maliyetleri niçiniyle ortadaki farkı servis esnafına ödemesi lazım. Aksi takdirde bu durum sürdürülebilir değildir. İktidarın nakliyecilik kesimindeki servis esnafına dayanakta bulunması lazım. İktidar derhal bu bahis ile ilgili adım atmalı ve nakliyecilik eğitimi yapan servis esnafına takviye olmalıdır.”
DEVLET, FAKİR ESNAF ÜZERİNDEN YETERLİLİK YAPAMAZ
Kent içi toplu nakliyatta hizmet veren özel halk otobüsü esnafının gelen artırımlardan daha sonra artık gelirleri masraflarını karşılamamaktadır. Resmi datalarla bir özel halk otobüsünün aylık masrafı; bir aylık mazot masrafı 30 bin TL’yi aşmış durumda. Hal bu biçimde olunca özel halk otobüsleri artık sefere çıkamayacak duruma geldi. Özel halk otobüsü işletmeleri biroldukca yerde artan akaryakıt meblağlarına karşı kontak kapatmış vaziyette. İşletmeciler çalışmayıp, otomobillerimizi meskenimi müsaade önüne bağlasak daha karlı duruma geleceklerini lisana getiriyorlar. Ayrıyeten fiyatsız taşıma yapan özel halk otobüslerine verilen dayanaklar yetersiz durumda. Toplumsal devletin nazaranvi kendi fakirine, engellisine, yaşlısına bakmaktır. Yoksul, fakir esnafının üzerinden devlet düzgünlük yapamaz.
Taşınan fiyatsız yolcular için her bir özel halk otobüsü esnafına 2018 yılından bu yana verilen dayanak Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafınca yalnızca 1000 TL. Dört yıldır artış yapılmadı. Bu otobüslere 65 yaş üzeri, engelli ve birtakım kamu çalışanı fiyatsız biniyor. Birtakım araçlar aylık 14-15 bin liralık fiyatsız yolcu taşıyor. Örneğin Malatya’da her 100 bireyden 32’si otobüslere fiyatsız biniyor. Devlet halk otobüsü esnafı üzerinden ağalık yapmayı bırakmalıdır. Bu şahısların biniş fiyatları devlet tarafınca karşılanmalıdır. Özel Halk Otobüsü esnafı her ay ziyanına çalışmaktadır. Devletin bu durumu göz önünde bulundurması ve Özel Halk Otobüsü işleten esnafımıza takviye olması gerekmektedir. Toplumsal devlet, esnaf üzerinden vatandaşa hizmet etmemeli, hizmet ve dayanakları kendi bütçesinden yapmalıdır. Devletin akaryakıtta ve mazotta ÖTV ve KDV‘den feragat ederek, esnafın yükünü bir nebzede olsa hafifçeletmesi gerekmektedir. Şayet bu biçimde giderse, öğrencilerimiz okullarına gidemeyecek, kent içi ulaşım ise daima aksayacak, vatandaşlarımız işine gidemez hale gelecek.”
Ağbaba, araştırma önergesinde ise şu sözlere yer verdi:
“Türkiye’de akaryakıt fiyatlarına neredeyse çabucak her gün artırım gelmektedir. O denli ki son bir yılda akaryakıta yüzde 185 oranından fazla artırım gelmiştir. Geçtiğimiz yıl 7,23 TL olan akaryakıt ve mazot meblağları, 2022 yılının birinci 3 ayında gelen arka arda artırımlar sonucunda 20 TL’yi aşmıştır. Yalnızca 2022 yılında akaryakıta toplamda 64 kere artırım gelmiştir. Geçen yıl bir aracın deposu ortalama 397 TL’ye dolarken, Mart 2022 itibariyle bu fiyat 1025 TL’ye çıkmıştır. Akaryakıta gelen artırımlar en çok eğitimde nakliyat hizmeti yapan servis işletmelerini ve kent içi nakliyecilik hizmeti veren özel halk otobüs işletmelerini etkilemiştir. Bu durumda hem servis esnaflarımız artan akaryakıt maliyetleri niçiniyle adım adım iflasın eşiğine gelmekte bir öbür yandan da öğrencilerimiz okullarına gidememektedir. Geçtiğimiz yıl ihale aldıklarında 7,23 TL olan akaryakıtın litresi Mart 2022 itibariyle 20 TL’yi aştığını düşündüğümüzde, servis işletmesinde hizmet veren esnafımızın hasılatları akaryakıt masrafını dahi artık karşılamamaktadır.
Kent içi nakliyat yapan Özel Halk Otobüsü işletmeleri de daima artan akaryakıt fiyatları niçiniyle kontak kapatma noktasına gelmiştir. Daima artan akaryakıt fiyatları niçiniyle özel halk otobüslerinin gelirleri masraflarını karşılayamaz duruma getirmiştir. Ortalama aylık sarfiyatları 50 bin TL’yi bulan özel halk otobüslerinin geçtiğimiz yıla bakılırsa ortalama aylık akaryakıt masrafları 30 bin TL’yi bulmuştur. Bunun yanı sıra özel halk otobüslerinin zarurî masraflarını düşündüğümüzde her ay ortalama 6 ila 7 bin TL ortası ziyanla çalıştığı gözlemlenmektedir. Engelliler, yaşlılar vb. dezavantajlı kümelerin fiyatsız olarak taşınmasının maliyetinin de özel halk otobüs işletmelerine aylık minimum 10.000 ila 14.000 TL ortası değiştiği görülmektedir. bu biçimdesine bir maliyete karşın Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı tarafınca fiyatsız nakliyecilik takviyesi olarak yalnızca 1.000 TL ödeme yapılmaktadır. Bu bakımdan kelam konusu kümelerde yer alan esnaflarımızın korunması ve meselelerinin çözülmesi noktasında Meclis’in kamu faydası temelinde bakılırsavini ifa etmesi açısından araştırması pek elzemdir.”
Ağbaba, şu değerlendirmeleri yaptı:
“Türkiye daha evvel hiç yaşamadığı bir krizi yaşıyor. Mazot ve akaryakıt artık her gün 1 -1,5 lira artıyor. 22 lirayı aşan mazotun akaryakıtın fiyatı bu ayın sonunda ne olur meçhul. Kırsal bölgelerde eğitim taşımalı sistemle yapılıyor. Birfazlaca vilayette nakliyecilik bölümünde yer alan esnafımız kontak kapatma noktasına geldi. Bunun kararında öğrencilerimiz ne yazık ki mağdur olacak. Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın da bu bahisle ilgili önlem alması lazım ve okul servislerinin artan akaryakıt maliyetleri niçiniyle ortadaki farkı servis esnafına ödemesi lazım. Aksi takdirde bu durum sürdürülebilir değildir. İktidarın nakliyecilik kesimindeki servis esnafına dayanakta bulunması lazım. İktidar derhal bu bahis ile ilgili adım atmalı ve nakliyecilik eğitimi yapan servis esnafına takviye olmalıdır.”
DEVLET, FAKİR ESNAF ÜZERİNDEN YETERLİLİK YAPAMAZ
Kent içi toplu nakliyatta hizmet veren özel halk otobüsü esnafının gelen artırımlardan daha sonra artık gelirleri masraflarını karşılamamaktadır. Resmi datalarla bir özel halk otobüsünün aylık masrafı; bir aylık mazot masrafı 30 bin TL’yi aşmış durumda. Hal bu biçimde olunca özel halk otobüsleri artık sefere çıkamayacak duruma geldi. Özel halk otobüsü işletmeleri biroldukca yerde artan akaryakıt meblağlarına karşı kontak kapatmış vaziyette. İşletmeciler çalışmayıp, otomobillerimizi meskenimi müsaade önüne bağlasak daha karlı duruma geleceklerini lisana getiriyorlar. Ayrıyeten fiyatsız taşıma yapan özel halk otobüslerine verilen dayanaklar yetersiz durumda. Toplumsal devletin nazaranvi kendi fakirine, engellisine, yaşlısına bakmaktır. Yoksul, fakir esnafının üzerinden devlet düzgünlük yapamaz.
Taşınan fiyatsız yolcular için her bir özel halk otobüsü esnafına 2018 yılından bu yana verilen dayanak Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafınca yalnızca 1000 TL. Dört yıldır artış yapılmadı. Bu otobüslere 65 yaş üzeri, engelli ve birtakım kamu çalışanı fiyatsız biniyor. Birtakım araçlar aylık 14-15 bin liralık fiyatsız yolcu taşıyor. Örneğin Malatya’da her 100 bireyden 32’si otobüslere fiyatsız biniyor. Devlet halk otobüsü esnafı üzerinden ağalık yapmayı bırakmalıdır. Bu şahısların biniş fiyatları devlet tarafınca karşılanmalıdır. Özel Halk Otobüsü esnafı her ay ziyanına çalışmaktadır. Devletin bu durumu göz önünde bulundurması ve Özel Halk Otobüsü işleten esnafımıza takviye olması gerekmektedir. Toplumsal devlet, esnaf üzerinden vatandaşa hizmet etmemeli, hizmet ve dayanakları kendi bütçesinden yapmalıdır. Devletin akaryakıtta ve mazotta ÖTV ve KDV‘den feragat ederek, esnafın yükünü bir nebzede olsa hafifçeletmesi gerekmektedir. Şayet bu biçimde giderse, öğrencilerimiz okullarına gidemeyecek, kent içi ulaşım ise daima aksayacak, vatandaşlarımız işine gidemez hale gelecek.”
Ağbaba, araştırma önergesinde ise şu sözlere yer verdi:
“Türkiye’de akaryakıt fiyatlarına neredeyse çabucak her gün artırım gelmektedir. O denli ki son bir yılda akaryakıta yüzde 185 oranından fazla artırım gelmiştir. Geçtiğimiz yıl 7,23 TL olan akaryakıt ve mazot meblağları, 2022 yılının birinci 3 ayında gelen arka arda artırımlar sonucunda 20 TL’yi aşmıştır. Yalnızca 2022 yılında akaryakıta toplamda 64 kere artırım gelmiştir. Geçen yıl bir aracın deposu ortalama 397 TL’ye dolarken, Mart 2022 itibariyle bu fiyat 1025 TL’ye çıkmıştır. Akaryakıta gelen artırımlar en çok eğitimde nakliyat hizmeti yapan servis işletmelerini ve kent içi nakliyecilik hizmeti veren özel halk otobüs işletmelerini etkilemiştir. Bu durumda hem servis esnaflarımız artan akaryakıt maliyetleri niçiniyle adım adım iflasın eşiğine gelmekte bir öbür yandan da öğrencilerimiz okullarına gidememektedir. Geçtiğimiz yıl ihale aldıklarında 7,23 TL olan akaryakıtın litresi Mart 2022 itibariyle 20 TL’yi aştığını düşündüğümüzde, servis işletmesinde hizmet veren esnafımızın hasılatları akaryakıt masrafını dahi artık karşılamamaktadır.
Kent içi nakliyat yapan Özel Halk Otobüsü işletmeleri de daima artan akaryakıt fiyatları niçiniyle kontak kapatma noktasına gelmiştir. Daima artan akaryakıt fiyatları niçiniyle özel halk otobüslerinin gelirleri masraflarını karşılayamaz duruma getirmiştir. Ortalama aylık sarfiyatları 50 bin TL’yi bulan özel halk otobüslerinin geçtiğimiz yıla bakılırsa ortalama aylık akaryakıt masrafları 30 bin TL’yi bulmuştur. Bunun yanı sıra özel halk otobüslerinin zarurî masraflarını düşündüğümüzde her ay ortalama 6 ila 7 bin TL ortası ziyanla çalıştığı gözlemlenmektedir. Engelliler, yaşlılar vb. dezavantajlı kümelerin fiyatsız olarak taşınmasının maliyetinin de özel halk otobüs işletmelerine aylık minimum 10.000 ila 14.000 TL ortası değiştiği görülmektedir. bu biçimdesine bir maliyete karşın Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı tarafınca fiyatsız nakliyecilik takviyesi olarak yalnızca 1.000 TL ödeme yapılmaktadır. Bu bakımdan kelam konusu kümelerde yer alan esnaflarımızın korunması ve meselelerinin çözülmesi noktasında Meclis’in kamu faydası temelinde bakılırsavini ifa etmesi açısından araştırması pek elzemdir.”