Aysel YÜCEL
Türkiye ile Çin içinde karayoluyla taşıma yapmanın önündeki pürüzler kalktı. Kazakistan’ın geçiş sayısını artırmasının akabinde, bir öteki mahzur olan Türkmen kapısı da transite açıldı. Çin pazarında Türkiye için hayli büyük fırsatlar olduğunu söyleyen lojistikçiler, deniz ve demiryoluyla 45 günü bulan taşımaların karadan iki haftadan kısa bir müddetde yapılabileceğini söylüyor.
“Deniz ve raylardan 45 günde giden yükü 14 günde taşıyabiliriz”
Çin, milletlerarası karayolu taşımalarında birinci muahedeyi Türkiye ile yapmış, Türkiye ile Çin hükümetleri içinde 13 Mayıs 2017 tarihinde Pekin’de Karayoluyla Memleketler arası Yük ve Yolcu Nakliyatı Mutabakatı imzalanmıştı. Lakin mevzuatlarla ilgili süreç tamamlanmadığı için yasal düzenlemeye ait karar Temmuz 2021’de Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmişti.
bu biçimdece, Türk taşımacıların Çin’e yıllık gidiş-dönüş 30 bin sefer yapabilmesinin önü açıldı. Fakat Çin’e karayoluyla ihracat taşımalarının önündeki bir öbür mani de transit geçiş güzergâhında bulunan ülkelerle yaşanan sıkıntılardı. Bu güzergah üzerinde bulunan Türkmenistan pandemi niçiniyle transit geçişe kapalıydı. bir daha bir öbür geçiş ülkesi olan Kazakistan da Türk nakliyecilere yıllık yalnızca 2 bin transit geçiş dokümanı veriyordu. Bu iki pürüz de kısa müddet evvel aşıldı. Öteki iki geçiş ülkesi olan Özbekistan ve Kırgızistan ile aslına bakarsan geçiş dokümanı problemimiz yok.
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) İcra Konseyi Lideri Alper Özel, Türkiye ile Çin içinde yapılan karayolu muahedesinin önündeki transit geçiş pürüzlerin kalktığını tabir ederek, “Çin’in ‘Sıfır COVID’ siyaseti niçiniyle şu anda taşımaların başlamasını beklemiyoruz. Lakin daha sonrasında bu taşımalar başlayabilir. Karayolunda bu ülkeye seferlerin başlamasıyla yalnızca Çin-Türkiye değil, Çin-Avrupa içindeki taşımalardan da daha fazla hisse alabiliriz” diye konuştu.
Çin pazarında Türkiye için epeyce büyük fırsatlar olduğuna vurgu yapan Özel, “Havayolu ile Çin’e 60 bin dolara ya da deniz yoluyla 45 günde taşınan 20 ton yükü biz karayolu ile bu ülkeye 10 bin dolara ve iki haftadan kısa bir müddetde götürebiliriz” dedi.
Türkmenistan, 2 yıl daha sonra transit geçişe açıldı
Pandemi niçiniyle yaklaşık iki yıldır yapılamayan Türkmenistan transit geçişlerine bir daha müsaade verildi. Bu kapının açılaması Çin’e yönelik seferlerde kıymetli bir mahzurun kalkmasını sağlarken, ayrıyeten Gürcistan sonundaki TIR kuyruğunu azaltacak. Türkmenistan üzerinden karayoluyla transit geçişler, “Sarahs – Farap – Sarahs güzergahından (İran – Türkmenistan – Özbekistan) 1 Haziran prestijiyle başladı. Fakat birinci seferlerin başlaması için TIR sürücülerinin vize alması bekleniyor. Vizeler 15-20 günlük müddette çıkıyor. Türkmenistan’ın açılması Türkiye’nin Orta Asya ihracat taşımaları açısından büyük değer taşıyor. Türkiye’nin kıymetli ihracat pazarlarından biri olan Orta Asya’a taşımalarda Türkmenistan transit geçiş ülkesi pozisyonundaydı. Türkmenistan üzerinden Özbekistan başta olmak üzere Kırgızistan, Tacikistan ve Kazakistan’a yıllık 40 bine yakın ihracat seferi yapılıyordu. Pandemi öncesinde Türk nakliyeciler Orta Asya seferlerinin yüzde 90’ını İran üzerinden Türkmenistan’a, oradan da öbür ülkelere geçerek yapıyordu. Lakin salgın niçiniyle Türkmenistan tüm dünyaya transit geçişi kapattı. Bu gelişme daha sonrası Türk nakliyeciler için Orta Asya’ya ulaşmak için yalnızca iki seçenek kaldı. Alternatif en kısa yol Gürcistan- Azerbaycan rotası oldu. Fakat Azerbaycan, araç başına 500 dolardan fazla ek fiyat aldığı için nakliyeciler sıklıkla Gürcistan-Rusya-Kazakistan üzerinden Orta Asya’ya geçmeyi tercih ediyor. Savaş niçiniyle Ukrayna limanlarının kapanması da Rusya taşımalarını buraya kaydırmış, bu durum da Gürcistan hududunda yoğunluğa niye olmuştu.
“Orta Asya’dan boş dönüş problemini da çözülür”
Uluslararası Nakliyat ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD), Lider Yardımcısı Emre Eldener, Çin’e karayoluyla TIR seferlerinin başlamasının Türkiye iktisadına ve lojistik kesimine büyük katkı sunacağının altını çizdi. Eldener, “Türkiye ile Çin içindeki taşımalar pandemi ve savaşla birlikte daha kritik bir noktaya geldi. Lakin denizyolunda konteyner krizi ve yüksek navlunlar devam ediyor. Transit mühletler de 45 güne yaklaşıyor. Yeni İpek Yolu projesine karşın demiryolu istenilen biçimde kullanılamıyor. Bu taşıma modunda da transit müddetler 40 günü aşıyor. Havayolu ise fazlaca değerli. Fakat biz yükleri karayolu ile iki haftada taşıyabiliriz. Ayrıyeten, Çin ile seferlerin başlaması ihracatımızın giderek arttığı Kazakistan üzere Orta Asya ülkelerinden TIR’ların boş dönüş sıkıntısını da çözer” dedi. Dal yetkilileri, Çin-Türkiye ortası karayolu seferlerinin bir an evvel başlaması için Çin, Kazakistan ve Türkmenistan ulaştırma yetkililerinin olduğu bir toplantı organize edilmesi gerektiği görüşünde.
Türkiye ile Çin içinde karayoluyla taşıma yapmanın önündeki pürüzler kalktı. Kazakistan’ın geçiş sayısını artırmasının akabinde, bir öteki mahzur olan Türkmen kapısı da transite açıldı. Çin pazarında Türkiye için hayli büyük fırsatlar olduğunu söyleyen lojistikçiler, deniz ve demiryoluyla 45 günü bulan taşımaların karadan iki haftadan kısa bir müddetde yapılabileceğini söylüyor.
“Deniz ve raylardan 45 günde giden yükü 14 günde taşıyabiliriz”
Çin, milletlerarası karayolu taşımalarında birinci muahedeyi Türkiye ile yapmış, Türkiye ile Çin hükümetleri içinde 13 Mayıs 2017 tarihinde Pekin’de Karayoluyla Memleketler arası Yük ve Yolcu Nakliyatı Mutabakatı imzalanmıştı. Lakin mevzuatlarla ilgili süreç tamamlanmadığı için yasal düzenlemeye ait karar Temmuz 2021’de Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmişti.
bu biçimdece, Türk taşımacıların Çin’e yıllık gidiş-dönüş 30 bin sefer yapabilmesinin önü açıldı. Fakat Çin’e karayoluyla ihracat taşımalarının önündeki bir öbür mani de transit geçiş güzergâhında bulunan ülkelerle yaşanan sıkıntılardı. Bu güzergah üzerinde bulunan Türkmenistan pandemi niçiniyle transit geçişe kapalıydı. bir daha bir öbür geçiş ülkesi olan Kazakistan da Türk nakliyecilere yıllık yalnızca 2 bin transit geçiş dokümanı veriyordu. Bu iki pürüz de kısa müddet evvel aşıldı. Öteki iki geçiş ülkesi olan Özbekistan ve Kırgızistan ile aslına bakarsan geçiş dokümanı problemimiz yok.
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) İcra Konseyi Lideri Alper Özel, Türkiye ile Çin içinde yapılan karayolu muahedesinin önündeki transit geçiş pürüzlerin kalktığını tabir ederek, “Çin’in ‘Sıfır COVID’ siyaseti niçiniyle şu anda taşımaların başlamasını beklemiyoruz. Lakin daha sonrasında bu taşımalar başlayabilir. Karayolunda bu ülkeye seferlerin başlamasıyla yalnızca Çin-Türkiye değil, Çin-Avrupa içindeki taşımalardan da daha fazla hisse alabiliriz” diye konuştu.
Çin pazarında Türkiye için epeyce büyük fırsatlar olduğuna vurgu yapan Özel, “Havayolu ile Çin’e 60 bin dolara ya da deniz yoluyla 45 günde taşınan 20 ton yükü biz karayolu ile bu ülkeye 10 bin dolara ve iki haftadan kısa bir müddetde götürebiliriz” dedi.
Türkmenistan, 2 yıl daha sonra transit geçişe açıldı
Pandemi niçiniyle yaklaşık iki yıldır yapılamayan Türkmenistan transit geçişlerine bir daha müsaade verildi. Bu kapının açılaması Çin’e yönelik seferlerde kıymetli bir mahzurun kalkmasını sağlarken, ayrıyeten Gürcistan sonundaki TIR kuyruğunu azaltacak. Türkmenistan üzerinden karayoluyla transit geçişler, “Sarahs – Farap – Sarahs güzergahından (İran – Türkmenistan – Özbekistan) 1 Haziran prestijiyle başladı. Fakat birinci seferlerin başlaması için TIR sürücülerinin vize alması bekleniyor. Vizeler 15-20 günlük müddette çıkıyor. Türkmenistan’ın açılması Türkiye’nin Orta Asya ihracat taşımaları açısından büyük değer taşıyor. Türkiye’nin kıymetli ihracat pazarlarından biri olan Orta Asya’a taşımalarda Türkmenistan transit geçiş ülkesi pozisyonundaydı. Türkmenistan üzerinden Özbekistan başta olmak üzere Kırgızistan, Tacikistan ve Kazakistan’a yıllık 40 bine yakın ihracat seferi yapılıyordu. Pandemi öncesinde Türk nakliyeciler Orta Asya seferlerinin yüzde 90’ını İran üzerinden Türkmenistan’a, oradan da öbür ülkelere geçerek yapıyordu. Lakin salgın niçiniyle Türkmenistan tüm dünyaya transit geçişi kapattı. Bu gelişme daha sonrası Türk nakliyeciler için Orta Asya’ya ulaşmak için yalnızca iki seçenek kaldı. Alternatif en kısa yol Gürcistan- Azerbaycan rotası oldu. Fakat Azerbaycan, araç başına 500 dolardan fazla ek fiyat aldığı için nakliyeciler sıklıkla Gürcistan-Rusya-Kazakistan üzerinden Orta Asya’ya geçmeyi tercih ediyor. Savaş niçiniyle Ukrayna limanlarının kapanması da Rusya taşımalarını buraya kaydırmış, bu durum da Gürcistan hududunda yoğunluğa niye olmuştu.
“Orta Asya’dan boş dönüş problemini da çözülür”
Uluslararası Nakliyat ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD), Lider Yardımcısı Emre Eldener, Çin’e karayoluyla TIR seferlerinin başlamasının Türkiye iktisadına ve lojistik kesimine büyük katkı sunacağının altını çizdi. Eldener, “Türkiye ile Çin içindeki taşımalar pandemi ve savaşla birlikte daha kritik bir noktaya geldi. Lakin denizyolunda konteyner krizi ve yüksek navlunlar devam ediyor. Transit mühletler de 45 güne yaklaşıyor. Yeni İpek Yolu projesine karşın demiryolu istenilen biçimde kullanılamıyor. Bu taşıma modunda da transit müddetler 40 günü aşıyor. Havayolu ise fazlaca değerli. Fakat biz yükleri karayolu ile iki haftada taşıyabiliriz. Ayrıyeten, Çin ile seferlerin başlaması ihracatımızın giderek arttığı Kazakistan üzere Orta Asya ülkelerinden TIR’ların boş dönüş sıkıntısını da çözer” dedi. Dal yetkilileri, Çin-Türkiye ortası karayolu seferlerinin bir an evvel başlaması için Çin, Kazakistan ve Türkmenistan ulaştırma yetkililerinin olduğu bir toplantı organize edilmesi gerektiği görüşünde.