Dolar/TL çarşamba gününe 12,60 civarında başladıktan daha sonra gerileyerek günü 12,04 düzeyinde kapatmıştı. Perşembe günü de gerilemeye devam eden dolar kuru 12,3’e kadar yükseldikten daha sonra yüzde 10’u aşan düşüşle 10,50 düzeyini gördü.
Dolar/TL , pazartesi günü kabine toplantısı öncesinde 18 düzeyini aşarak rekor kırdıktan daha sonra TL’yi özendirici tedbirlerin açıklanmasıyla gerileyerek 12,27 düzeyine kadar düşmüştü.
Dolar kuru salı günü sabah saatlerinde yüzde 14’ten çok düşüşle 11,09 düzeyini test ettikten daha sonra bir daha yükselişe geçerek 14 düzeyinin üzerine çıkmış, 14,37 ile salı günü gün içi tepesini görmüştü.
Türkiye’nin CDS’i 563 baz puan düzeyinde bulunurken 10 yıl vadeli tahvil faizi yüzde 22,97 civarında seyrediyor.
Türk lirasının 1 aylık ima edilen oynaklığı salı günü 62,62’ye ulaşarak tüm vakit içinderın en yüksek düzeyini görmüştü. Gösterge en son 13 Ağustos 2018’de 61,47 düzeyine kadar tırmanmıştı.
Global tarafta dolarda yaşanan zayıflama da dolar/TL’deki düşüşte tesirli oldu. Doların en epeyce süreç gördüğü para ünitelerine karşı performansını ölçen Bloomberg Dolar Spot Endeksi çarşamba günü yüzde 0,5 civarında düşüş kaydederek 1.186 düzeyinden 1.179’a geriledi.
Kur muhafazalı TL mevduat enstrümanı
Hazine’nin TL mevduat hesaplara ait açıklamasının akabinde TCMB de Dövizden TL mevduata geçişi destekleyen bir dizi tedbir açıklamıştı.
Hazine’nin deklare ettiğı eser, gerçek bireylerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak ve yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak. Ayrıyeten bu mevduat eserine stopaj da uygulanmayacak.
TCMB’nin deklare ettiğı ise dolar, euro ve sterlin cinsi yabancı hesapların TL vadeli hesaba dönüşmesi halinde fon sahiplerine takviye sağlayacağını, TL’ye dönüşümde dövizin TCMB tarafınca satın alınacağını deklare etti. bu biçimdece TCMB ilgili adımın kullanılmasıyla pek düşük meblağda olan kendine ilişkin rezervlerini artırma imkanı elde edebilecek.
TCMB sisteminde yalnızca dövizden TL’ye dönüşte dayanak sağlandı, iştirak bankacılığı da gözetildi.
Merkez Bankası ayrıyeten ihracatçı ve ithalatçı firmalara kur riskini yönetebilmeleri maksadıyla, ihale yoluyla ve BİST VİOP’ta TL uzlaşmalı vadeli döviz satışı gerçekleştirileceğini de deklare etti.
TCMB 1 Aralık’ta yapılan birinci döviz müdahalesinde 844 milyon dolar sattığını deklare etti. Yapılan müdahaleler 15 işgünü daha sonra TCMB tarafınca açıklanıyor. Bir daha sonraki müdahale 3 Aralık’ta olduğundan buna ait data de Cuma günü açıklanacak.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi notunda TCMB’nin döviz satışlarını şöyleki kıymetlendirdi:
Aralık ayı ortasında gerçekleşen ve kamuoyuna açıklanan toplam beş döviz satış müdahalesinde yapılan toplam satışın en az 9 milyar dolar civarında olduğunu kestirim ettiğimi daha evvel belirtmiştim. Bu ortada, TCMB analitik bilançosundaki 20 ve 21 Aralık günleri görülen besbelli değişimler piyasanın dikkatlerini çekti.
Bankanın net döviz durumunun (Dış Varlıklar – Toplam Döviz Yükümlülükleri) toplam 5,9 milyar TL açıldığını ve tıpkı günlerde swapların 1,1 milyar dolar arttığını goren kimi yorumcular bunun 7 milyar dolarlık döviz satışı yapıldığı manasına geldiğini yazdılar.
Kelam konusu günlerde kamuoyuna duyurulmuş bir direkt döviz satış müdahalesi olmamıştı. Fakat döviz durumu üzerinden hesap yapılmasını yanlışsız bulmadığımı, çünkü birebir devirde dış yükümlülüklerin 1.6 milyar dolar artmış olmasının döviz durumunu açan faktörler içinde olduğunu belirtmek isterim.
Dış yükümlülük artışını TCMB’nin piyasaya döviz satışları ile ilişkilendirmek yanlışsız değil, bu artış dış borç ödemeleri ile ilgili bir hazırlık niçiniyle olması daha mümkün. Bu niçinle, tahlili net memleketler arası rezerv (NUR) üzerinden yaptığımda 4.4 milyar dolar düşüş görüyorum ve bunun 1.1 milyar dolarlık swap artışına karşın gerçekleşmesi ise döviz satışının 7.0 değil 5.5 milyar dolar olduğunu gösteriyor. Fakat bu satış piyasaya yapılmadıysa kime yapıldığı konusunda bir açıklamanın yapılmasının da gerekli olduğunu düşünüyorum.
Dolar/TL , pazartesi günü kabine toplantısı öncesinde 18 düzeyini aşarak rekor kırdıktan daha sonra TL’yi özendirici tedbirlerin açıklanmasıyla gerileyerek 12,27 düzeyine kadar düşmüştü.
Dolar kuru salı günü sabah saatlerinde yüzde 14’ten çok düşüşle 11,09 düzeyini test ettikten daha sonra bir daha yükselişe geçerek 14 düzeyinin üzerine çıkmış, 14,37 ile salı günü gün içi tepesini görmüştü.
Türkiye’nin CDS’i 563 baz puan düzeyinde bulunurken 10 yıl vadeli tahvil faizi yüzde 22,97 civarında seyrediyor.
Türk lirasının 1 aylık ima edilen oynaklığı salı günü 62,62’ye ulaşarak tüm vakit içinderın en yüksek düzeyini görmüştü. Gösterge en son 13 Ağustos 2018’de 61,47 düzeyine kadar tırmanmıştı.
Global tarafta dolarda yaşanan zayıflama da dolar/TL’deki düşüşte tesirli oldu. Doların en epeyce süreç gördüğü para ünitelerine karşı performansını ölçen Bloomberg Dolar Spot Endeksi çarşamba günü yüzde 0,5 civarında düşüş kaydederek 1.186 düzeyinden 1.179’a geriledi.
Kur muhafazalı TL mevduat enstrümanı
Hazine’nin TL mevduat hesaplara ait açıklamasının akabinde TCMB de Dövizden TL mevduata geçişi destekleyen bir dizi tedbir açıklamıştı.
Hazine’nin deklare ettiğı eser, gerçek bireylerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak ve yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak. Ayrıyeten bu mevduat eserine stopaj da uygulanmayacak.
TCMB’nin deklare ettiğı ise dolar, euro ve sterlin cinsi yabancı hesapların TL vadeli hesaba dönüşmesi halinde fon sahiplerine takviye sağlayacağını, TL’ye dönüşümde dövizin TCMB tarafınca satın alınacağını deklare etti. bu biçimdece TCMB ilgili adımın kullanılmasıyla pek düşük meblağda olan kendine ilişkin rezervlerini artırma imkanı elde edebilecek.
TCMB sisteminde yalnızca dövizden TL’ye dönüşte dayanak sağlandı, iştirak bankacılığı da gözetildi.
Merkez Bankası ayrıyeten ihracatçı ve ithalatçı firmalara kur riskini yönetebilmeleri maksadıyla, ihale yoluyla ve BİST VİOP’ta TL uzlaşmalı vadeli döviz satışı gerçekleştirileceğini de deklare etti.
TCMB 1 Aralık’ta yapılan birinci döviz müdahalesinde 844 milyon dolar sattığını deklare etti. Yapılan müdahaleler 15 işgünü daha sonra TCMB tarafınca açıklanıyor. Bir daha sonraki müdahale 3 Aralık’ta olduğundan buna ait data de Cuma günü açıklanacak.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi notunda TCMB’nin döviz satışlarını şöyleki kıymetlendirdi:
Aralık ayı ortasında gerçekleşen ve kamuoyuna açıklanan toplam beş döviz satış müdahalesinde yapılan toplam satışın en az 9 milyar dolar civarında olduğunu kestirim ettiğimi daha evvel belirtmiştim. Bu ortada, TCMB analitik bilançosundaki 20 ve 21 Aralık günleri görülen besbelli değişimler piyasanın dikkatlerini çekti.
Bankanın net döviz durumunun (Dış Varlıklar – Toplam Döviz Yükümlülükleri) toplam 5,9 milyar TL açıldığını ve tıpkı günlerde swapların 1,1 milyar dolar arttığını goren kimi yorumcular bunun 7 milyar dolarlık döviz satışı yapıldığı manasına geldiğini yazdılar.
Kelam konusu günlerde kamuoyuna duyurulmuş bir direkt döviz satış müdahalesi olmamıştı. Fakat döviz durumu üzerinden hesap yapılmasını yanlışsız bulmadığımı, çünkü birebir devirde dış yükümlülüklerin 1.6 milyar dolar artmış olmasının döviz durumunu açan faktörler içinde olduğunu belirtmek isterim.
Dış yükümlülük artışını TCMB’nin piyasaya döviz satışları ile ilişkilendirmek yanlışsız değil, bu artış dış borç ödemeleri ile ilgili bir hazırlık niçiniyle olması daha mümkün. Bu niçinle, tahlili net memleketler arası rezerv (NUR) üzerinden yaptığımda 4.4 milyar dolar düşüş görüyorum ve bunun 1.1 milyar dolarlık swap artışına karşın gerçekleşmesi ise döviz satışının 7.0 değil 5.5 milyar dolar olduğunu gösteriyor. Fakat bu satış piyasaya yapılmadıysa kime yapıldığı konusunda bir açıklamanın yapılmasının da gerekli olduğunu düşünüyorum.