Medicana Çamlıca Hastanesi Üroloji Uzmanı Op. Dr. Abdurrahman Özgür, dünyadaki kanser hadiselerinin yüzde 10’nunu ürolojik kanserlerin oluşturduğunu belirtti. Ürolojik kanserlerin farklı niçinlerinin olduğunu söz eden Op. Dr. Abdurrahman Özgür, “Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) bir alt kuruluşu olan Milletlerarası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) tarafınca yayınladığı son raporda dünyada her 5 şahıstan biri hayatı boyunca kansere yakalanmaktadır. Her 8 erkekten 1’i ve her 11 bayandan 1’i kanser niçiniyle hayatını kaybetmektedir. Dünya çapında, kanser teşhisi konduktan daha sonraki 5 yıl ortasında hayatta olan toplam kanser hasta sayısının (5 yıllık prevalans) 50,6 milyon olduğu varsayım ediliyor” tabirlerini kullandı.
PROSTAT İKİNCİ EN SIK GÖRÜLEN KANSER ÇEŞİDİ
Prostat kanserinin tüm erkeklerde akciğer kanserinden daha sonra ikinci en sık görülen kanser tipi olduğuna dikkat çeken Op. Dr. Özgür, “Son 10 yıllık periyotta teşhis konulan hasta sayısı artmasına karşın vefat oranlarındaki düşüş sevindiricidir. Radikal prostatektomi, organa sonlu hastalıkta sağladığı yüksek sağkalım oranları ile cezbedici bir prosedürdür. Düşük orta riskli hasta kümesinde 10-20 yıllık takipli çalışmalarda yaklaşık yüzde 90-95 sağkalım oranları bildirilmektedir. Ameliyatın çoklukla 60 yaş kümesinde yapıldığı düşünüldüğünde radikal prostatektominin neredeyse küratif bir cerrahi olduğu söz edilebilir. Lakin, hastalığın multidisipliner bir bakış açısıyla kıymetlendirilmesi ve medikal onkolog ve ışınım onkoloğunun müdahil olabileceği unutulmamalıdır. Hastalığın tespiti için muayene, serum PSA bedeli ve Multiparametrik Prostat MR görüntüleme kullanılmaktadır. Takiben hastanın prostat biyopsi raporu değerlidir. Hastalığın yaygınlığını kıymetlendirmek için BT, MR ve son senelerda moleküler görüntüleme PSMA-PET kullanması kıymetli bilgiler sunmaktadır. Kemik sintigrafisine alternatif yollardan tüm beden difüzyon yüklü MR incelemesi, kemik sintigrafisine nazaran daha yüksek teşhis bedellerine sahiptir. Choline PET/CT’nin sensitivite ve spesifitesi de kemik sintigrafisine bakılırsa yüksektir. Erken teşhis için tertipli ürolojik denetimler epeyce kıymetlidir. Üstte da açıklandıği üzere derecesine göre ameliyatı hayat kurtarıcıdır” açıklamalarında bulundu.
ÜROLOJİK KANSERLER
Op. Dr. Özgür, “Günümüzde gerek teknolojideki büyük değişimlerin sağladığı imkanların yaygın kullanması, gerekse yaşlanan nüfusun artışı ile paralel olarak kanser tanısı alan kişi sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Ürolojik kanserli olguların sayısında da benzeri biçimde artış görülmektedir. Teşhis alan hastalarımızın erken devirde yanlışsız tedavisi hayati değer arz etmektedir” dedi. Op. Dr. Özgür, ürolojik kanserlerin organların bedendeki pozisyonlarına nazaran üstten aşağıya sırası ile şu biçimde özetledi:
PROSTAT İKİNCİ EN SIK GÖRÜLEN KANSER ÇEŞİDİ
Prostat kanserinin tüm erkeklerde akciğer kanserinden daha sonra ikinci en sık görülen kanser tipi olduğuna dikkat çeken Op. Dr. Özgür, “Son 10 yıllık periyotta teşhis konulan hasta sayısı artmasına karşın vefat oranlarındaki düşüş sevindiricidir. Radikal prostatektomi, organa sonlu hastalıkta sağladığı yüksek sağkalım oranları ile cezbedici bir prosedürdür. Düşük orta riskli hasta kümesinde 10-20 yıllık takipli çalışmalarda yaklaşık yüzde 90-95 sağkalım oranları bildirilmektedir. Ameliyatın çoklukla 60 yaş kümesinde yapıldığı düşünüldüğünde radikal prostatektominin neredeyse küratif bir cerrahi olduğu söz edilebilir. Lakin, hastalığın multidisipliner bir bakış açısıyla kıymetlendirilmesi ve medikal onkolog ve ışınım onkoloğunun müdahil olabileceği unutulmamalıdır. Hastalığın tespiti için muayene, serum PSA bedeli ve Multiparametrik Prostat MR görüntüleme kullanılmaktadır. Takiben hastanın prostat biyopsi raporu değerlidir. Hastalığın yaygınlığını kıymetlendirmek için BT, MR ve son senelerda moleküler görüntüleme PSMA-PET kullanması kıymetli bilgiler sunmaktadır. Kemik sintigrafisine alternatif yollardan tüm beden difüzyon yüklü MR incelemesi, kemik sintigrafisine nazaran daha yüksek teşhis bedellerine sahiptir. Choline PET/CT’nin sensitivite ve spesifitesi de kemik sintigrafisine bakılırsa yüksektir. Erken teşhis için tertipli ürolojik denetimler epeyce kıymetlidir. Üstte da açıklandıği üzere derecesine göre ameliyatı hayat kurtarıcıdır” açıklamalarında bulundu.
ÜROLOJİK KANSERLER
Op. Dr. Özgür, “Günümüzde gerek teknolojideki büyük değişimlerin sağladığı imkanların yaygın kullanması, gerekse yaşlanan nüfusun artışı ile paralel olarak kanser tanısı alan kişi sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Ürolojik kanserli olguların sayısında da benzeri biçimde artış görülmektedir. Teşhis alan hastalarımızın erken devirde yanlışsız tedavisi hayati değer arz etmektedir” dedi. Op. Dr. Özgür, ürolojik kanserlerin organların bedendeki pozisyonlarına nazaran üstten aşağıya sırası ile şu biçimde özetledi:
Böbrek kanserleri: Son senelerda ultrasonografi (USG) ve bilgisayarlı tomografi (BT) üzere görüntüleme biçimlerinin yaygın kullanılması ile birlikte BHK tanısı alan hasta sayısında yıllık yüzde 2-3 oranında artış saptanmıştır. Her türlü tütün kullanması, obezite ve hipertansiyon böbrek kanserleri için risk faktörüdür. Ayrıyeten hemodiyaliz uygulanan ve böbreklerinde kistik hastalığı bulunan hastalarda da kanser gelişme riski artmıştır. Erkeklerde bayanlara bakılırsa 1.5 kat daha sık görülür. Ailede böbrek kanseri hikayesi olan şahıslarda risk artmış bulunmasına karşın, bu kanserlerin lakin yüzde 2-3 kadarı aileseldir. Böbrek tümörlü hastaların birçoklarında, hastalık ilerleyen periyoda kadar rastgele bir semptom vermemektedir. Bu kanserler için klasik klinik triad olarak kabul edilen yan boşluk ağrısı, idrarda kan görülmesi ve ele gelen kitle, olguların az bir kısmında (yüzde 15) görülür. Hastaların değerli bir kısmında tümörden salgılanan hususlardan dolayı paraneoplastik sendromlar meydana gelebilir. Örnek olarak hipertansiyon (renin), hiperkalsemi (paratiroid hormon gibisi madde), eritrositoz (eritropoetin), galaktore (prolaktin), hipoglisemi (insülin), amenore / libido bozuklukları (gonadotropin gibisi maddeler), Cushing (ACTH), protein enteropatisi (enteroglukagon) sayılabilir. Hastaların yarıdan fazlasında öteki niçinlerle yapılan görüntülemeler esnasında, kitle rastlantısal olarak fark edilmektedir. Ultrasonografi birinci kullanılan teşhis tekniğidir ve çok faydalıdır. Bilgisayarlı tomografi ve MR başka elimizdeki kıymetli iki teşhis aracıdır. Muhtaçlık durumunda iğne biyopsisi ve patolojik incelemeden de faydalanılabilmektedir. Erken teşhis ile açık yahut laparoskopik ameliyatlar hayat kurtarıcı olmaktadır. Tümörün boyutuna, hastanın genel sıhhat durumuna göre krioterapi, radyofrekans ablasyon tedavisi yahut cerrahi ile tedavi mümkün olabilmektedir.
Mesane kanserleri: Kadınlarda dokuzuncu erkeklerde ise dördüncü en sık kanser tipidir. Erkeklerde bayanlardan yaklaşık 3 kat daha fazla görülmektedir. Bayanlarda daha az görülmesine karşılık erkeklere nazaran yüzde 30 daha fazla vefat riski taşımaktadır. Tüm olguların yaklaşık yüzde 75’inde kanser yüzeyde, mukoza yahut submukozaya sonludur. Bunların yaklaşık yüzde 50-70’i 5 yıl içerisinde yinelar ve yüzde 10-15’i ise derine gidebilir. Bu niçinle bu hastaların büyük çoğunluğunda ömür uzunluğu takip gerekmektedir. Ultrasonografi, BT ve MR teşhis ve derecelendirmede kullanılan radyolojik incelemelerdir. Sistoskopi mesane kanseri teşhis ve takibinde idrar sitolojisi ile birlikte altın standart usuldür. İdrar sitolojisinin hassaslığı, yüksek dereceli tümörler için yüksektir. Ağrısız, makroskopik hematüri, en sık müracaat şikâyeti olmaktadır. İdrarda yanma, sık idrara çıkma üzere belirtiler bir ihtar olabilir ve dikkate alınmalıdır. Ayrıyeten ileri hastalığa işaret eden pelvik ağrı öbür görülen ender belirtilerdendir. Erken teşhis ve cerrahi ile tedavi mümkündür.
Testis kanserleri Ekseriyetle tek taraflı ağrısız testiküler kitle olarak, rastlantısal bir ultrasonografi bulgusu olarak yahut testiküler travma daha sonrası gösterirler. 15- 35 yaş ortası erkeklerde en sık görülen malign tümördür. Skrotal ağrı yüzde 20 hastada birinci semptom olarak görülebilmektedir. Epididimoorşiti taklit edebilmektedir. En sık Skrotal fizik muayenede kitle palpe edilmesi ile teşhis temalır. Serum tümör belirteçleri testis kanseri prognostik göstergeleri olup tanıya yardımcı olur. USG, non-invaziv ve ışınım içermediği için testis kanserinden kuşku edilen tüm hastalara yapılmalıdır. MR kuşku duyulan durumlarda ileri tetkik olarak kullanılabilir. Erken teşhis ve süratli tedavi katiyen hayat kurtarıcıdır”.