‘Liv Hospital Ankara Hastanesi Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Saadettin Kılıçkap, akciğer kanserinin Türkiye’de ve dünyada erkeklerde en sık görülen ve vefata niye olan kanser tipi olduğunu söylemiş oldu. Son senelerda bayanlar içinde da görülme sıklığının giderek arttığını lisana getiren Prof. Dr. Kılıçkap, “Genellikle ileri yaşta görülen akciğer kanseri bir daha son senelerda sıklığı daha genç yaşlarındaki bireylerde de bariz bir biçimde artmaktadır. Akciğer kanserinin en kıymetli sebebi sigara ve tütün kullanması olup tüm akciğer kanserlerinin yüzde 85’inde hastalığın en önemli sebebidir. Sigara içen bireyler yanı sıra kendisi sigara içmediği biçimde aile bireyleri yahut iş ortamında sigara tüketen bireylerle birebir ortamda bulunması niçiniyle ‘pasif içici’ olarak isimlendirilen bir kesim beşerde da akciğer kanseri görülebilmektedir. Akciğer kanserinin sigara ve tütün haricindeki öteki niçinleri hava kirliliği, ışınım, radon gazı, asbest maruziyeti, arsenik üzere ağır metallere maruziyet ve bilhassa ülkemiz için değerli bir sorun olan tüberküloz üzere kimi hastalıların güzelleşmesi ile ortaya çıkan skar dokusu da sayılabilir. Bilhassa genç yaş ve bayan popülasyonunda sigara dışı etkenlerin rol aldığı akciğer kanseri süratle artmaktadır. Akciğer kanseri küçük hücreli akciğer kanseri ve küçük hücreli dışı akciğer kanseri olarak ikiye ayılır. Bu iki kanser çeşidinin tedavi yaklaşımları ve seyirleri birbirinden farklıdır. Küçük hücreli dışı akciğer kanserinin ise esas yassı hücreli kanser, adenokanser, büyük hücreli akciğer kanseri üzere biroldukça alt tipi bulunmaktadır” diye konuştu.
FARKLI YAKLAŞIMLAR MEVCUT
Prof. Dr. Kılıçkap, akciğer kanserinin belirtileri ile ilgili, “Uzun periyodik ve açıklanamayan kronik öksürük, sırt ağrısı, nefes darlığı, ağızdan kan gelmesi üzere direkt akciğerdeki tümörle alakalı semptomların yanı sıra metastaz ile bağlı kemik ağrısı, nörolojik yakınmalar yahut paraneoplastik sendromların tesiriyle halsizlik, kilo kaybı üzere konstitüsyonel semptomlar görülebilir. Akciğer kanserinden şüphelenilen bir hastada bronkoskopik usulle yapılan inceleme daha sonrası yapılan ince iğne biyopsisi yahut sitolojik kıymetlendirme yanı sıra transtorasik biyopsi ismi verilen göğüs duvarı haricinden bir iğne vasıtasıyla doku örneği alınması ve bu dokunun mikroskobik olarak incelenmesi ile teşhis konmaktadır. Teşhis daha sonrası karaciğer, kemik, böbrek üstü bezleri ve beyin üzere akciğerin en sık metastaz yaptığı yani yayıldığı bölgeler tomografi yahut PET-BT üzere radyolojik yollarla kıymetlendirilir. Teşhis konmasını takiben akciğer kanserli hastalarda evreleme yapılarak hastanın cerrahi yahut başka küratif tedavilere uygun olup olmadığı kıymetlendirilir. Erken evre ve cerrahiye uygun hastalarda esas tedavi formülü cerrahi tedavi olup akciğerin bir lobunun yahut bir yarısının alınması üzere farklı yaklaşımlar mevcuttur. Cerrahi daha sonrası lenf nodu metastazı ve başka risk faktörleri göz önüne alınarak hastanın kemoterapi alıp almayacağına karar verilir” tabirlerini kullandı.
YENİ TEDAVİ USULLERİ İLE DAHA UZUN PERİYODİK HAYAT MÜMKÜN
Prof. Dr. Kılıçkap, cerrahiye uygun olmayan fakat metastaz yapmamış hastalar da ise, kemoradyoterapi ismi verilen ve hem kemoterapi birebir vakitte radyoterapinin birlikte yahut ardışık kullanıldığı yollarla tedavi edildiğini tabir ederek, şunları söylemiş oldu: “Metastaz yapmış akciğer kanserli hastaların tedavisi ise birbirinden farklıdır. Metastatik küçük hücreli dışı akciğer kanserli hastalarda tedavi öncesinde evvela tümör hücrelerinni kimi mutasyonlara yahut genlere sahip olup olmadıkları incelenir. Halk içinde ‘akıllı ilaç’ olarak isimlendirilen ve ekseriyetle oral yolla kullanılan hedefleyici tedaviler klasik kemoterapilere bakılırsa daha yüksek tedavi başarısı sağlamakta olup hem de yan tesirleri açısından da daha güvenlidirler. En sık görülen hedefleyici mutasyonlar EGFR, ALK, ROS1, BRAF, C-MET sayılabilir. Her bir mutasyona sahip olan tümör farklı davranış özelliği göstermektedir ve tedavileri farklıdır. Bu mutasyonların birçok hiç sigara içmemiş yahut daha az mühlet kullanmış hastalarda görülmekte olup bu hastalar daha genç yaşta teşhis almaktadır. Hedefleyici tedavinin uygun olmadığı hastalarda ise, PDL1 seviyesi tedavi sonucunı etkilemektedir. PDL1 müspet olan hastalarda immunoterapi ismi verilen ve kişinin kendi bağışıklık sistemini harekete geçirerek tümör hücrelerini ortadan kaldıran ilaçlar tek başına yahut kemoterapi ile birlikte kullanılmaktadırlar. Bu ilaçlar tek başına kemoterapi alan hastalara nazaran daha yüksek ve uzun periyodik sağ kalım talihi sunabilmektedirler. Bu tedavilere uygun olmayan hastalar ise histolojik özelliklerine göre kemoterapi ile tedavi edilmektedirler. Akciğer kanserinde son vakit içinderda kullanılan yeni tedavi biçimleri yardımıyla daha uzun periyodik hayat mümkündür. Lakin akciğer kanserinin önlenmesi için en değerli yaklaşım sigaranın bırakılmasıdır”
KAYNAK: İHA
FARKLI YAKLAŞIMLAR MEVCUT
Prof. Dr. Kılıçkap, akciğer kanserinin belirtileri ile ilgili, “Uzun periyodik ve açıklanamayan kronik öksürük, sırt ağrısı, nefes darlığı, ağızdan kan gelmesi üzere direkt akciğerdeki tümörle alakalı semptomların yanı sıra metastaz ile bağlı kemik ağrısı, nörolojik yakınmalar yahut paraneoplastik sendromların tesiriyle halsizlik, kilo kaybı üzere konstitüsyonel semptomlar görülebilir. Akciğer kanserinden şüphelenilen bir hastada bronkoskopik usulle yapılan inceleme daha sonrası yapılan ince iğne biyopsisi yahut sitolojik kıymetlendirme yanı sıra transtorasik biyopsi ismi verilen göğüs duvarı haricinden bir iğne vasıtasıyla doku örneği alınması ve bu dokunun mikroskobik olarak incelenmesi ile teşhis konmaktadır. Teşhis daha sonrası karaciğer, kemik, böbrek üstü bezleri ve beyin üzere akciğerin en sık metastaz yaptığı yani yayıldığı bölgeler tomografi yahut PET-BT üzere radyolojik yollarla kıymetlendirilir. Teşhis konmasını takiben akciğer kanserli hastalarda evreleme yapılarak hastanın cerrahi yahut başka küratif tedavilere uygun olup olmadığı kıymetlendirilir. Erken evre ve cerrahiye uygun hastalarda esas tedavi formülü cerrahi tedavi olup akciğerin bir lobunun yahut bir yarısının alınması üzere farklı yaklaşımlar mevcuttur. Cerrahi daha sonrası lenf nodu metastazı ve başka risk faktörleri göz önüne alınarak hastanın kemoterapi alıp almayacağına karar verilir” tabirlerini kullandı.
YENİ TEDAVİ USULLERİ İLE DAHA UZUN PERİYODİK HAYAT MÜMKÜN
Prof. Dr. Kılıçkap, cerrahiye uygun olmayan fakat metastaz yapmamış hastalar da ise, kemoradyoterapi ismi verilen ve hem kemoterapi birebir vakitte radyoterapinin birlikte yahut ardışık kullanıldığı yollarla tedavi edildiğini tabir ederek, şunları söylemiş oldu: “Metastaz yapmış akciğer kanserli hastaların tedavisi ise birbirinden farklıdır. Metastatik küçük hücreli dışı akciğer kanserli hastalarda tedavi öncesinde evvela tümör hücrelerinni kimi mutasyonlara yahut genlere sahip olup olmadıkları incelenir. Halk içinde ‘akıllı ilaç’ olarak isimlendirilen ve ekseriyetle oral yolla kullanılan hedefleyici tedaviler klasik kemoterapilere bakılırsa daha yüksek tedavi başarısı sağlamakta olup hem de yan tesirleri açısından da daha güvenlidirler. En sık görülen hedefleyici mutasyonlar EGFR, ALK, ROS1, BRAF, C-MET sayılabilir. Her bir mutasyona sahip olan tümör farklı davranış özelliği göstermektedir ve tedavileri farklıdır. Bu mutasyonların birçok hiç sigara içmemiş yahut daha az mühlet kullanmış hastalarda görülmekte olup bu hastalar daha genç yaşta teşhis almaktadır. Hedefleyici tedavinin uygun olmadığı hastalarda ise, PDL1 seviyesi tedavi sonucunı etkilemektedir. PDL1 müspet olan hastalarda immunoterapi ismi verilen ve kişinin kendi bağışıklık sistemini harekete geçirerek tümör hücrelerini ortadan kaldıran ilaçlar tek başına yahut kemoterapi ile birlikte kullanılmaktadırlar. Bu ilaçlar tek başına kemoterapi alan hastalara nazaran daha yüksek ve uzun periyodik sağ kalım talihi sunabilmektedirler. Bu tedavilere uygun olmayan hastalar ise histolojik özelliklerine göre kemoterapi ile tedavi edilmektedirler. Akciğer kanserinde son vakit içinderda kullanılan yeni tedavi biçimleri yardımıyla daha uzun periyodik hayat mümkündür. Lakin akciğer kanserinin önlenmesi için en değerli yaklaşım sigaranın bırakılmasıdır”
KAYNAK: İHA