Siyasetin en temel tarifi ne diye sorsanız “sonuç alma sanatı” derim. Siyaset kadar, sonuç aldığı sürece yanlış yapmanın, makus olmanın kabul edilebilir olduğu diğer bir alan yoktur. Seçim kazandığınız sürece, otoriter olabilir, nefret cürümleri işleyebilir, yolsuzluklara bulaşabilir, toplumun ekonomik ve toplumsal kazanımlarını elinden alabilir, koca bir ülkeyi yoksullaştırabilir ve daha birfazlaca aksiliğe, ayıba imza atabilirsiniz. bir daha tüm bunları yapmanıza karşın “başarılı siyasetçi” olarak görülebilir, yolunuzda ölecek ve öldürecek beşerler da bulabilirsiniz. Üstüne üstlük, uyku saati haricinde tüm vaktini sizi eleştirmeye adamış beşerler kendileri için size benzeyen bir başkan de arayabilirler. En az sizin kadar tehditkar konuşacak, “ayar verecek”, talimatlar yağdıracak, gereksinim olmasa bile orta ara masayı yumruklayacak kadar makûs bir kopyanızı bulduklarında “yürü önümüzde” diyebilirler. Bir de bakmışsınız ki size rakip olmak isteyen siyasetçiler, sizi bir yanlış olarak görmek yerine taklit ediyorlar ve seçmenleri de bundan ziyadesiyle şad.
Türkiye’de siyasetin ilerleyişi uzun bir vakittir bu biçimde. İktidar ve iktidarın başkanı Erdoğan kendi kuvvetli olduğu alanda siyaseti inşa ederken, muhalefet çoğunlukla onun istediği siyaset alanında gayret verdi. İktidar ekonomik büyüme, kredilere erişim, toplumsal yardımlar, konut ve araç edindirme, yandaşın kamuda kadrolaşması, altyapı projeleri ile ekonomik bir tatminle seçmen dayanağını artırırken muhalefeti de inanç, kimlik ve ömür biçimi tartışmaları ile boğdu. Kendisi toplumun gerçek gündemine bağlıyken muhalefetin gücünü yapay gündemler ile emdi.
Bugüne gelirsek, bu konforlu siyaseti adım adım kaybetti. Olmayan iktisat siyaseti, ülke tarihinin en büyük ekonomik krizlerinden birini üretti. Ekonomiyi toparlasın diye getirilen takımlara bakıldığında, bu takımların önceliğinin ekonomiyi öğrenmek olması gerektiği “piyasalar tarafınca satın alındı.” Siyasal bağlantısını, siyaset stratejisini belirleyen takımlarını kaybetti ve yerine yetersiz, birçoklarının düşün dünyası 15 yaş ergenine yakın bir kurmay takım geldi. çoğunlukla “dosta itimat düşmana endişe veren video” bağlantısına başvurdular. Siyasal irtibatı bırakıp biraz siyaset yapalım deseler ona da “MHP doğal sınırı” geldi. Yalnızca MHP’nin müsaade ettiği sonlar ortasında siyaset yapabilir durumdalar.
Tüm bunlardan hayli daha değerli bir değişim daha oldu. Muhalefet iktidarın çektiği siyaset minderinden çıktı, iktidarı kendi siyaset minderine çekti. İnancı, kimliği, ömür biçimini yarıştıran siyaseti terk etti. Yerine üretim ve bölüşüm tartışmasının merkezde olduğu, özgürlükleri ve eşit yurttaşlığı savunan, dışlayıcı siyaset yerine kapsayıcı siyaseti getiren bir “makul”ü inşa etti. Başörtülü kızların başını nasıl örtmesi yahut örtmemesi üzerine yürüyen tartışmaları kot taşlama işinde çalışan başörtülü kızların maruz kaldıkları mesleksel hastalıklara ve emek sömürüsüne getirdi. Sabah erken uyananın topluma birinci bağıran olduğu iktidar bloğuna karşı, toplumu dinleyen bir siyaseti tercih etti. Bakanların istifa etmek yerine af dilemek zorunda bırakıldığı siyasete karşı, kibirden uzak bir anlayışla son seçimde 13.218.754 oy almış parti ile 411.190 oy almış parti, kurdukları masaya doğrusunu yaparak eşit olarak oturdu. Bakın bu çoka karşı makul siyaset nasıl sonuç almaya, oy oranlarına yansımaya devam ediyor.
Gördüğünüz üzere iktidar bloğundaki başta dönek siyasetçiler olmak üzere öne çıkan pek hayli ismin boyun damarlarını patlatırcasına bağırarak konuşması, geçtim Alevileri, Kürtleri, Ermenileri, Gezi’yi, kendi halinde bir müzikçiyi bile amaç almaları sıkıntılarını çözmediği üzere büyütüyor. Kendini ekonomik ve toplumsal bir kaosun ortasında bulmuş toplumu daha fazla kutuplaşmaya itmeleri, kendi kutuplarını büyütmediği üzere küçültüyor. Hedefleştirme siyaseti, kendilerini maksat haline getiriyor.
Çok partili hayata geçtiğimizden bu yana neredeyse kesintisiz ilerleyen bir siyaset sınırı var. Bu sınır CHP ve CHP’yi gaye alan sağ siyaset çizgisi. Türkiye siyasi tarihini CHP ve CHP tersliği üzerine kurulmuş sağ siyasete indirgeyebiliriz. En temelinde CHP’yi toplumun zihnininde travmalaştırmaya çalışan bu siyasetin en kuvvetli olduğu periyot, siyasal İslamcı partilerin çıkışı ve devamında AKP’nin kurulduğu periyot. Bilhassa de 2000’li yılların başından bu yana sağ siyasetin amacının merkezinde CHP vardı. Pekala bu efor başarılı oldu mu sorusuna bir arada cevap arayalım.
Görüldüğü üzere 100. yılına giden CHP’ye asla oy vermem diyenlerin oranı toplamda yüzde 41,8 iken 21. yılına giren AKP’ye asla oy vermem diyenlerin oranı yüzde 56,2. Keza 53. yılındaki MHP yüzde 61,2, 10. yılındaki HDP yüzde 79,5 ve 4. yılındaki Uygun Parti yüzde 49,7 asla oy vermem diyen bir seçmen kümesine sahip. Çoka karşı makulün nasıl sonuç alacağına dair en düzgün örneği sanırım bugünkü CHP oluşturuyor. Bugünkü diyorum zira 100. yılına giren partinin en düşük zıtlığa sahip olması, bugünkü CHP idaresinin büyük başarısıdır. Birinci seçimin kararınu belirleyecek en kıymetli ögelerden birinin bu durum olduğuna inanıyorum.
Ertan Aksoy
[email protected]
Türkiye’de siyasetin ilerleyişi uzun bir vakittir bu biçimde. İktidar ve iktidarın başkanı Erdoğan kendi kuvvetli olduğu alanda siyaseti inşa ederken, muhalefet çoğunlukla onun istediği siyaset alanında gayret verdi. İktidar ekonomik büyüme, kredilere erişim, toplumsal yardımlar, konut ve araç edindirme, yandaşın kamuda kadrolaşması, altyapı projeleri ile ekonomik bir tatminle seçmen dayanağını artırırken muhalefeti de inanç, kimlik ve ömür biçimi tartışmaları ile boğdu. Kendisi toplumun gerçek gündemine bağlıyken muhalefetin gücünü yapay gündemler ile emdi.
Bugüne gelirsek, bu konforlu siyaseti adım adım kaybetti. Olmayan iktisat siyaseti, ülke tarihinin en büyük ekonomik krizlerinden birini üretti. Ekonomiyi toparlasın diye getirilen takımlara bakıldığında, bu takımların önceliğinin ekonomiyi öğrenmek olması gerektiği “piyasalar tarafınca satın alındı.” Siyasal bağlantısını, siyaset stratejisini belirleyen takımlarını kaybetti ve yerine yetersiz, birçoklarının düşün dünyası 15 yaş ergenine yakın bir kurmay takım geldi. çoğunlukla “dosta itimat düşmana endişe veren video” bağlantısına başvurdular. Siyasal irtibatı bırakıp biraz siyaset yapalım deseler ona da “MHP doğal sınırı” geldi. Yalnızca MHP’nin müsaade ettiği sonlar ortasında siyaset yapabilir durumdalar.
Tüm bunlardan hayli daha değerli bir değişim daha oldu. Muhalefet iktidarın çektiği siyaset minderinden çıktı, iktidarı kendi siyaset minderine çekti. İnancı, kimliği, ömür biçimini yarıştıran siyaseti terk etti. Yerine üretim ve bölüşüm tartışmasının merkezde olduğu, özgürlükleri ve eşit yurttaşlığı savunan, dışlayıcı siyaset yerine kapsayıcı siyaseti getiren bir “makul”ü inşa etti. Başörtülü kızların başını nasıl örtmesi yahut örtmemesi üzerine yürüyen tartışmaları kot taşlama işinde çalışan başörtülü kızların maruz kaldıkları mesleksel hastalıklara ve emek sömürüsüne getirdi. Sabah erken uyananın topluma birinci bağıran olduğu iktidar bloğuna karşı, toplumu dinleyen bir siyaseti tercih etti. Bakanların istifa etmek yerine af dilemek zorunda bırakıldığı siyasete karşı, kibirden uzak bir anlayışla son seçimde 13.218.754 oy almış parti ile 411.190 oy almış parti, kurdukları masaya doğrusunu yaparak eşit olarak oturdu. Bakın bu çoka karşı makul siyaset nasıl sonuç almaya, oy oranlarına yansımaya devam ediyor.
Gördüğünüz üzere iktidar bloğundaki başta dönek siyasetçiler olmak üzere öne çıkan pek hayli ismin boyun damarlarını patlatırcasına bağırarak konuşması, geçtim Alevileri, Kürtleri, Ermenileri, Gezi’yi, kendi halinde bir müzikçiyi bile amaç almaları sıkıntılarını çözmediği üzere büyütüyor. Kendini ekonomik ve toplumsal bir kaosun ortasında bulmuş toplumu daha fazla kutuplaşmaya itmeleri, kendi kutuplarını büyütmediği üzere küçültüyor. Hedefleştirme siyaseti, kendilerini maksat haline getiriyor.
Çok partili hayata geçtiğimizden bu yana neredeyse kesintisiz ilerleyen bir siyaset sınırı var. Bu sınır CHP ve CHP’yi gaye alan sağ siyaset çizgisi. Türkiye siyasi tarihini CHP ve CHP tersliği üzerine kurulmuş sağ siyasete indirgeyebiliriz. En temelinde CHP’yi toplumun zihnininde travmalaştırmaya çalışan bu siyasetin en kuvvetli olduğu periyot, siyasal İslamcı partilerin çıkışı ve devamında AKP’nin kurulduğu periyot. Bilhassa de 2000’li yılların başından bu yana sağ siyasetin amacının merkezinde CHP vardı. Pekala bu efor başarılı oldu mu sorusuna bir arada cevap arayalım.
Görüldüğü üzere 100. yılına giden CHP’ye asla oy vermem diyenlerin oranı toplamda yüzde 41,8 iken 21. yılına giren AKP’ye asla oy vermem diyenlerin oranı yüzde 56,2. Keza 53. yılındaki MHP yüzde 61,2, 10. yılındaki HDP yüzde 79,5 ve 4. yılındaki Uygun Parti yüzde 49,7 asla oy vermem diyen bir seçmen kümesine sahip. Çoka karşı makulün nasıl sonuç alacağına dair en düzgün örneği sanırım bugünkü CHP oluşturuyor. Bugünkü diyorum zira 100. yılına giren partinin en düşük zıtlığa sahip olması, bugünkü CHP idaresinin büyük başarısıdır. Birinci seçimin kararınu belirleyecek en kıymetli ögelerden birinin bu durum olduğuna inanıyorum.
Ertan Aksoy
[email protected]