“Çözüm Süreci”nin kademelerinden biri olan Dolmabahçe Mutabakatı’nın yıl dönümünde Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP), “Çözümün tek yolu Dolmabahçe Mutabakatına geri dönmektir!” başlıklı bir açıklama geldi.
HDP Merkez Yürütme Heyeti imzalı açıklamada, “28 Şubat 2015 tarihinde Türkiye’nin demokratikleşmesi ve Kürt sıkıntısının tahlili için tarihi bir kapı aralanmıştı. Dolmabahçe Mutabakatı kamuoyuna deklare edilmiş ve Türkiye toplumunun demokrasi, özgürlük ve barış umudunun prensipleri ve yol haritası belirlenmişti. Dolmabahçe Mutabakatı, Cumhuriyet tarihinde toplumsal barış ve demokratik müzakere kapılarını aralayan en kıymetli belgeydi” denildi.
“Çatışma yerine hayatı, siyasi çıkar yerine toplumsal beraberliği temel alan Dolmabahçe Mutabakatı, Türkiye’nin yüz yıllık sıkıntılarına sunduğu tahlillerle Cumhuriyetin demokratikleştirilmesini temel almış; devlet-yurttaş, devlet-toplum ve farklı kimlikler içindeki bağları düzenleyerek yeni bir yaklaşım ortaya koymuş ve demokratik siyasete kurucu rol biçmiştir. Türkiye’nin tarihî sıkıntılarını kendi öz güçleriyle çözmesinin yol ve halleri Dolmabahçe Mutabakatında lisana getirilmiştir” sözleri kullanılan açıklamada, “Dolmabahçe Mutabakatı tarihi bir fırsat olduğu kadar siyasi bir dönüm noktasıydı da. Bu dönüm noktasında barıştan yana olmak, unsur ve irade siyasetiyle mümkündü. Ama AKP iktidarı, tercihini savaş ve şiddetten yana kullandı, Dolmabahçe Mutabakatını inkâr etti. Dolmabahçe Mutabakatının tahlil ruhuna derinleştirilmiş savaşla karşılık verildi ve Sayın Öcalan’a uygulanan ağır tecritle mutabakat sonlandırıldı. Toplumsal barışın sağlanmasındaki tarihi rolü tecrübelenmiş Sayın Öcalan’a uygulanan tecrit bir idare biçimine dönüştürüldü” değerlendirmesi yapıldı.
Açıklama şöyleki son buldu:
“Bugün Türkiye’nin içerisinde bulunduğu oldukcalu krizler, global tansiyonlar ve jeopolitik riskler Dolmabahçe Mutabakatına dönmeyi mecburî kılmaktadır. Türkiye’nin krizlerden kurtulması ve global risklerden olabildiğince az etkilenmesi için Dolmabahçe Mutabakatına dönmek acil gereksinimdir. Bu niçinle Türkiye’deki tüm siyasi aktörleri Dolmabahçe Mutabakatına dönmeye ve Türkiye toplumunun yalnızca bugününü değil geleceğini de kurtarmaya çağırıyoruz.”
DOLMABAHÇE MUTABAKATI NEYDİ?
AKP iktidarının başlatmış olduğu “Çözüm Süreci” kapsamında HDP ile yapılan görüşmelerin kararı olarak imzalanan kelam konusu Dolmabahçe Mutabakatı 10 husustan oluşuyordu.
Devrin Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan ve İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın, HDP’lilerle bir arada Dolmabahçe Sarayı’nda deklare ettikları 10 unsurluk mutabakat 28 Şubat 2015 tarihini taşıyordu.
Mutabakat şu 10 unsurdan oluşuyordu:
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dolmabahçe Mutabakatı’nın belirtildiğı masada hükümet ismine oturan Yalçın Akdoğan ile birebir gün Suudi Arabistan ziyaretine gitmiş, bunun öncesinde yaptığı açıklamada, “Tabii silahların bırakılması daveti bizler için epeyce oldukça değerli bir beklenti idi. Bu demokratik açılım süreci ile başlayan bir davettir. Ulusal birlik ve kardeşlik projesi ile başlayan bir artık de tahlil süreci ile devam eden ve bunu artık noktalayalım diye hasretle beklediğimiz bir çağrıdır” demişti.
Fakat Erdoğan birkaç ay daha sonra bu kelamlarından vazgeçmiş, “mutabakatı gerçek bulmadığını” söylemişti. Erdoğan, Temmuz 2015’te yaptığı açıklamada “Dolmabahçe mutabakatı tabirini asla kabul etmiyorum. Zira o toplantı bir mutabakat toplantısı olamaz. Ortada bir hükümet vardır. Öbür tarafta gurubu olan bir siyasi parti var. Neyin mutabakatını neyle ve kimle sağlıyorsunuz? Mutabakatın yeri parlamentodur. Ortaya Türkiye mutabakatı üzere kıymetler silsilesi ortaya temalır ve onun bir karşılığı olur. Bölücü terör örgütüne sırtını dayayanlarla mutabakat asla düşünülemez. O fotoğraf karesi yanlışsız bir şey değildir” tabirini kullanmıştı.
Erdoğan, sürecin sona ermesinin akabinde 24 Nisan 2016’da yaptığı konuşmasında “mutabakat”ı bu defa bütünüyle reddedip “Dün biri çıkmış Dolmabahçe mutabakatından bahsediyor. bu biçimde bir mutabakat yok. Bu iktidarın terör örgütüyle bir mutabakatı kelam konusu değildir” demişti.
HDP Merkez Yürütme Heyeti imzalı açıklamada, “28 Şubat 2015 tarihinde Türkiye’nin demokratikleşmesi ve Kürt sıkıntısının tahlili için tarihi bir kapı aralanmıştı. Dolmabahçe Mutabakatı kamuoyuna deklare edilmiş ve Türkiye toplumunun demokrasi, özgürlük ve barış umudunun prensipleri ve yol haritası belirlenmişti. Dolmabahçe Mutabakatı, Cumhuriyet tarihinde toplumsal barış ve demokratik müzakere kapılarını aralayan en kıymetli belgeydi” denildi.
“Çatışma yerine hayatı, siyasi çıkar yerine toplumsal beraberliği temel alan Dolmabahçe Mutabakatı, Türkiye’nin yüz yıllık sıkıntılarına sunduğu tahlillerle Cumhuriyetin demokratikleştirilmesini temel almış; devlet-yurttaş, devlet-toplum ve farklı kimlikler içindeki bağları düzenleyerek yeni bir yaklaşım ortaya koymuş ve demokratik siyasete kurucu rol biçmiştir. Türkiye’nin tarihî sıkıntılarını kendi öz güçleriyle çözmesinin yol ve halleri Dolmabahçe Mutabakatında lisana getirilmiştir” sözleri kullanılan açıklamada, “Dolmabahçe Mutabakatı tarihi bir fırsat olduğu kadar siyasi bir dönüm noktasıydı da. Bu dönüm noktasında barıştan yana olmak, unsur ve irade siyasetiyle mümkündü. Ama AKP iktidarı, tercihini savaş ve şiddetten yana kullandı, Dolmabahçe Mutabakatını inkâr etti. Dolmabahçe Mutabakatının tahlil ruhuna derinleştirilmiş savaşla karşılık verildi ve Sayın Öcalan’a uygulanan ağır tecritle mutabakat sonlandırıldı. Toplumsal barışın sağlanmasındaki tarihi rolü tecrübelenmiş Sayın Öcalan’a uygulanan tecrit bir idare biçimine dönüştürüldü” değerlendirmesi yapıldı.
Açıklama şöyleki son buldu:
“Bugün Türkiye’nin içerisinde bulunduğu oldukcalu krizler, global tansiyonlar ve jeopolitik riskler Dolmabahçe Mutabakatına dönmeyi mecburî kılmaktadır. Türkiye’nin krizlerden kurtulması ve global risklerden olabildiğince az etkilenmesi için Dolmabahçe Mutabakatına dönmek acil gereksinimdir. Bu niçinle Türkiye’deki tüm siyasi aktörleri Dolmabahçe Mutabakatına dönmeye ve Türkiye toplumunun yalnızca bugününü değil geleceğini de kurtarmaya çağırıyoruz.”
DOLMABAHÇE MUTABAKATI NEYDİ?
AKP iktidarının başlatmış olduğu “Çözüm Süreci” kapsamında HDP ile yapılan görüşmelerin kararı olarak imzalanan kelam konusu Dolmabahçe Mutabakatı 10 husustan oluşuyordu.
Devrin Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan ve İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın, HDP’lilerle bir arada Dolmabahçe Sarayı’nda deklare ettikları 10 unsurluk mutabakat 28 Şubat 2015 tarihini taşıyordu.
Mutabakat şu 10 unsurdan oluşuyordu:
- Demokratik siyasetin tarifi ve içeriği.
- Demokratik tahlilin ulusal ve mahallî boyutlarının tanımlanması.
- Özgür vatandaşlığın yasal ve demokratik teminatları.
- Demokratik siyasetin devlet ve toplumla münasebeti ve bunun kurumsallaşmasına yönelik baskılar.
- Tahlil sürecinin sosyoekonomik boyutları.
- Tahlil sürecinde demokrasi-güvenlik bağının kamu sistemini ve özgürlükleri koruyacak biçimde ele alınması.
- Bayan, kültür ve ekoloji problemlerinin yasal tahlilleri ve garantileri.
- Kimlik kavramı, tarifi ve tanımlanmasına dönük çoğulcu demokratik anlayışın geliştirilmesi.
- Demokratik cumhuriyet, ortak vatan ve milletin demokratik ölçütlerle tanımlanması, çoğulcu demokratik sistem ortasında yasal ve anayasal garantilere kavuşturulması.
- Bütün bu demokratik atak ve dönüşümleri içselleştirmeyi hedefleyen yeni bir anayasa.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dolmabahçe Mutabakatı’nın belirtildiğı masada hükümet ismine oturan Yalçın Akdoğan ile birebir gün Suudi Arabistan ziyaretine gitmiş, bunun öncesinde yaptığı açıklamada, “Tabii silahların bırakılması daveti bizler için epeyce oldukça değerli bir beklenti idi. Bu demokratik açılım süreci ile başlayan bir davettir. Ulusal birlik ve kardeşlik projesi ile başlayan bir artık de tahlil süreci ile devam eden ve bunu artık noktalayalım diye hasretle beklediğimiz bir çağrıdır” demişti.
Fakat Erdoğan birkaç ay daha sonra bu kelamlarından vazgeçmiş, “mutabakatı gerçek bulmadığını” söylemişti. Erdoğan, Temmuz 2015’te yaptığı açıklamada “Dolmabahçe mutabakatı tabirini asla kabul etmiyorum. Zira o toplantı bir mutabakat toplantısı olamaz. Ortada bir hükümet vardır. Öbür tarafta gurubu olan bir siyasi parti var. Neyin mutabakatını neyle ve kimle sağlıyorsunuz? Mutabakatın yeri parlamentodur. Ortaya Türkiye mutabakatı üzere kıymetler silsilesi ortaya temalır ve onun bir karşılığı olur. Bölücü terör örgütüne sırtını dayayanlarla mutabakat asla düşünülemez. O fotoğraf karesi yanlışsız bir şey değildir” tabirini kullanmıştı.
Erdoğan, sürecin sona ermesinin akabinde 24 Nisan 2016’da yaptığı konuşmasında “mutabakat”ı bu defa bütünüyle reddedip “Dün biri çıkmış Dolmabahçe mutabakatından bahsediyor. bu biçimde bir mutabakat yok. Bu iktidarın terör örgütüyle bir mutabakatı kelam konusu değildir” demişti.