Aysel YÜCEL
Pandemi ve akabinde Rusya-Ukrayna savaşıyla global tedarik zincirinde Türkiye’nin rolünün artması, Ticaret Bakanlığı’nı lojistikteki ezaları çözmek konusunda harekete geçirdi. Bilhassa transit ticareti kolaylaştırmaya yönelik bölümden gelen talepleri değerlendirmeye alan bakanlık, İstanbul gümrüklerinde parsiyel eşyanın süreksiz depolanan eşya statüsünde iki iş günü antrepoya konulabilmesine yönelik istisnai uygulamanın bir daha devreye alınması konusunda da yeşil ışık yaktı. DÜNYA’ya konuşan Gümrüklü Antrepo İşletmecileri Derneği (GAİD) Lideri Cavit Değirmenci, kısa mühlet evvel mevzuyla ilgili bakanlık yetklilileri ile görüştüklerini, yaklaşık 1.5 yıl evvel kaldırılan kaldırılan uygulamanın bir daha yürürlüğe konulacağı muştusunu aldıklarını söylemiş oldu.
Ticaret Bakanlığı, dış ticaretin yarıdan fazlasının yapıldığı İstanbul gümrüklerinde parsiyel eşyanın süreksiz depolanan eşya statüsünde iki iş günü antrepoya konulabilmesine yönelik istisnai uygulamayı Eylül 2020’de kaldırmıştı. İstanbul’daki gümrük yönetimlerine bağlı antrepolarla hudutlu olmak üzere parsiyel taşınan eşyanın süreksiz depolanan eşya statüsünde iki iş günü mühletle antrepoya konulabilmesi uygulaması 2010’dan başlayarak 10 yıl müddetle devam etmişti. Uygulama; birden çok alıcıya ilişkin eşyanın gümrük süreçleri sırasında taşıma aracının bekleme mecburiyetini ortadan kaldırıyor, bütün ithalatçıların da birbirlerinin süreçlerine bağlı olmadan ithalat süreçlerini tamamlamasına imkan sağlıyordu. Bu sayede araçlar, ihracat taşımaları için kısa müddette hazırlanıyor, eşya sahipleri için bekleme maliyetleri ortadan kalkıyor, süreksiz depolama nakil süreçleri ve ek maliyetlere de gerek kalmıyordu.
1 günlük mal boşaltma süreci 1 haftaya uzadı
İstanbul gümrüklerinde bu istisnanın kaldırılması, kesimde büyük reaksiyonla karşılanmış, dal dernekleri, bakanlığa ilgili kararda geri adım atılması tarafında talepte bulunmuştu. Zira uygulamanın kaldırılması, 1 günde tamamlanan süreçlerin, 3-4 güne hatta kimi vakit bir haftaya kadar uzamasına niye oldu.sonucun devreye girmesiyla hem lojistikçi birebir vakitte ithalatçı ve ihracatçı için yüksek maliyetlerin oluştu. Antrepo kesiminin sesini daha kuvvetli duyurmak ismine Temmuz 2020’de kurulan Gümrüklü Antrepo İşletmecileri Derneği (GAİD) de kurulduğu günden bugüne kaldırılan bu uygulamanın bir daha yürürlüğe girmesi için Ankara ile ağır temaslarda bulunuyordu. Değirmenci, “İstisnai uygulamanın bir daha devreye alınması için neredeyse her ay Ankara’ya giderek kederimizi anlatmaya çalıştık. Zira 10 yıldır bu istisnai uygulama ile ilgili bir sorun yaşanmadı. Bu karara mana vermedik. Sunumlarla uygulamanın Türkiye iktisadına sağladığı faydaları anlattık. Uygulamanın kalkmasının dala, dış ticarete ve Türkiye iktisadına verdiği ziyanı anlatmaya çalıştık” diye konuştu. Değirmenci, geçen günlerde yaptıkları son görüşmenin çok olumlu geçtiğini belirterek, “Uygulamanın bir daha devreye gireceğinin sinyallerini aldık. Altyapı çalışmaları tamamlandığını öğrendik. Bu istisnanın tüm Türkiye’deki antrepolar için geçerli olmasını talep ettik. Bakanlık bu hususta temkinli. Bu bahiste birtakım haklı tasaları de var. Bu yüzden biz de tüm Türkiye olmasa bile dış ticaretin ağır olduğu birtakım büyük vilayetleri de kapsamasını talep ettik. Buna da müspet yaklaştılar” dedi.
“Fırlayan navlun bir daha düşüşe geçer”
İstisnai uygulamanın yürürlükten kaldırılması, navlunların da artmasına niye olmuştu. Uygulamanın bir daha devreye alınması ile navlunda da düşüş olacağını belirten GAİD Lideri Cavit Değirmenci, “Uygulama kalkınca, ihracat navlunu da süratli yükselişe geçmişti. Zira yeni uygulamayla TIR’lar, 1 haftaya varan beklemelere maruz kaldığı için, olağanda ayda 3 sefer yapan kimi milletlerarası nakliyeciler, sefer sayısını ikiye düşürmek zorunda kaldı. Beklemeler ihracat navlununa yansıtıldı. esasen araçlarımız yurt haricinde sonlarda gereğince bekletiliyor. Bir de bizim araçları bekletmemiz epey anlamsız” dedi.
“40 müşteriden birinde sorun çıksa hepsi bekliyor”
Cavit Değirmenci, İstanbul gümrüklerinde uygulamanın kalkması ile birlikte büyük sorunlar yaşamaya başladıklarını anlatarak, şunları kaydetti: “Söz konusu uygulamanın bitmiş oldurilmesiyle bir arada parsiyel araçlarla antrepoya indirilecek yüklerin antrepo beyannameleri tamamlanmadan aracın boşaltılması mümkün olmuyor. Bu da parsiyel araçların antrepolarda bekleme ve yığılmalarına sebep oldu. Evvelce 1 günde tamamlanan malın boşaltılması ve yüklerin müşterilere teslim edilmesi artık günler sürüyor. Araç içerisinde bulunan tek bir parsiyel yük sahibinin çeşitli sebepler ile antrepo beyannamesi verememesi durumunda TIR’lar boşaltma süreçleri için beklemek zorunda kalıyor. Lakin bu ortada beyanname açmak ve yükünü boşaltmak için rastgele bir pürüzü bulunmayan firmalar da beyanname açamayan firmanın sıkıntısının çözülmesini beklemek durumunda kalıyor. Öbür yandan bir parsiyel araç ithalatçıların muahedesine nazaran birden çok antrepoya yük indiriyor. Her antrepoda tüm beyannamelerin tamamlanmasının beklenmesi kararı araçların boşaltılması fazlaca uzun sürüyor. Bu da araçların verimsiz işletilmesine niye oluyor.”
Pandemi ve akabinde Rusya-Ukrayna savaşıyla global tedarik zincirinde Türkiye’nin rolünün artması, Ticaret Bakanlığı’nı lojistikteki ezaları çözmek konusunda harekete geçirdi. Bilhassa transit ticareti kolaylaştırmaya yönelik bölümden gelen talepleri değerlendirmeye alan bakanlık, İstanbul gümrüklerinde parsiyel eşyanın süreksiz depolanan eşya statüsünde iki iş günü antrepoya konulabilmesine yönelik istisnai uygulamanın bir daha devreye alınması konusunda da yeşil ışık yaktı. DÜNYA’ya konuşan Gümrüklü Antrepo İşletmecileri Derneği (GAİD) Lideri Cavit Değirmenci, kısa mühlet evvel mevzuyla ilgili bakanlık yetklilileri ile görüştüklerini, yaklaşık 1.5 yıl evvel kaldırılan kaldırılan uygulamanın bir daha yürürlüğe konulacağı muştusunu aldıklarını söylemiş oldu.
Ticaret Bakanlığı, dış ticaretin yarıdan fazlasının yapıldığı İstanbul gümrüklerinde parsiyel eşyanın süreksiz depolanan eşya statüsünde iki iş günü antrepoya konulabilmesine yönelik istisnai uygulamayı Eylül 2020’de kaldırmıştı. İstanbul’daki gümrük yönetimlerine bağlı antrepolarla hudutlu olmak üzere parsiyel taşınan eşyanın süreksiz depolanan eşya statüsünde iki iş günü mühletle antrepoya konulabilmesi uygulaması 2010’dan başlayarak 10 yıl müddetle devam etmişti. Uygulama; birden çok alıcıya ilişkin eşyanın gümrük süreçleri sırasında taşıma aracının bekleme mecburiyetini ortadan kaldırıyor, bütün ithalatçıların da birbirlerinin süreçlerine bağlı olmadan ithalat süreçlerini tamamlamasına imkan sağlıyordu. Bu sayede araçlar, ihracat taşımaları için kısa müddette hazırlanıyor, eşya sahipleri için bekleme maliyetleri ortadan kalkıyor, süreksiz depolama nakil süreçleri ve ek maliyetlere de gerek kalmıyordu.
1 günlük mal boşaltma süreci 1 haftaya uzadı
İstanbul gümrüklerinde bu istisnanın kaldırılması, kesimde büyük reaksiyonla karşılanmış, dal dernekleri, bakanlığa ilgili kararda geri adım atılması tarafında talepte bulunmuştu. Zira uygulamanın kaldırılması, 1 günde tamamlanan süreçlerin, 3-4 güne hatta kimi vakit bir haftaya kadar uzamasına niye oldu.sonucun devreye girmesiyla hem lojistikçi birebir vakitte ithalatçı ve ihracatçı için yüksek maliyetlerin oluştu. Antrepo kesiminin sesini daha kuvvetli duyurmak ismine Temmuz 2020’de kurulan Gümrüklü Antrepo İşletmecileri Derneği (GAİD) de kurulduğu günden bugüne kaldırılan bu uygulamanın bir daha yürürlüğe girmesi için Ankara ile ağır temaslarda bulunuyordu. Değirmenci, “İstisnai uygulamanın bir daha devreye alınması için neredeyse her ay Ankara’ya giderek kederimizi anlatmaya çalıştık. Zira 10 yıldır bu istisnai uygulama ile ilgili bir sorun yaşanmadı. Bu karara mana vermedik. Sunumlarla uygulamanın Türkiye iktisadına sağladığı faydaları anlattık. Uygulamanın kalkmasının dala, dış ticarete ve Türkiye iktisadına verdiği ziyanı anlatmaya çalıştık” diye konuştu. Değirmenci, geçen günlerde yaptıkları son görüşmenin çok olumlu geçtiğini belirterek, “Uygulamanın bir daha devreye gireceğinin sinyallerini aldık. Altyapı çalışmaları tamamlandığını öğrendik. Bu istisnanın tüm Türkiye’deki antrepolar için geçerli olmasını talep ettik. Bakanlık bu hususta temkinli. Bu bahiste birtakım haklı tasaları de var. Bu yüzden biz de tüm Türkiye olmasa bile dış ticaretin ağır olduğu birtakım büyük vilayetleri de kapsamasını talep ettik. Buna da müspet yaklaştılar” dedi.
“Fırlayan navlun bir daha düşüşe geçer”
İstisnai uygulamanın yürürlükten kaldırılması, navlunların da artmasına niye olmuştu. Uygulamanın bir daha devreye alınması ile navlunda da düşüş olacağını belirten GAİD Lideri Cavit Değirmenci, “Uygulama kalkınca, ihracat navlunu da süratli yükselişe geçmişti. Zira yeni uygulamayla TIR’lar, 1 haftaya varan beklemelere maruz kaldığı için, olağanda ayda 3 sefer yapan kimi milletlerarası nakliyeciler, sefer sayısını ikiye düşürmek zorunda kaldı. Beklemeler ihracat navlununa yansıtıldı. esasen araçlarımız yurt haricinde sonlarda gereğince bekletiliyor. Bir de bizim araçları bekletmemiz epey anlamsız” dedi.
“40 müşteriden birinde sorun çıksa hepsi bekliyor”
Cavit Değirmenci, İstanbul gümrüklerinde uygulamanın kalkması ile birlikte büyük sorunlar yaşamaya başladıklarını anlatarak, şunları kaydetti: “Söz konusu uygulamanın bitmiş oldurilmesiyle bir arada parsiyel araçlarla antrepoya indirilecek yüklerin antrepo beyannameleri tamamlanmadan aracın boşaltılması mümkün olmuyor. Bu da parsiyel araçların antrepolarda bekleme ve yığılmalarına sebep oldu. Evvelce 1 günde tamamlanan malın boşaltılması ve yüklerin müşterilere teslim edilmesi artık günler sürüyor. Araç içerisinde bulunan tek bir parsiyel yük sahibinin çeşitli sebepler ile antrepo beyannamesi verememesi durumunda TIR’lar boşaltma süreçleri için beklemek zorunda kalıyor. Lakin bu ortada beyanname açmak ve yükünü boşaltmak için rastgele bir pürüzü bulunmayan firmalar da beyanname açamayan firmanın sıkıntısının çözülmesini beklemek durumunda kalıyor. Öbür yandan bir parsiyel araç ithalatçıların muahedesine nazaran birden çok antrepoya yük indiriyor. Her antrepoda tüm beyannamelerin tamamlanmasının beklenmesi kararı araçların boşaltılması fazlaca uzun sürüyor. Bu da araçların verimsiz işletilmesine niye oluyor.”