Zafer Partisi Genel Lideri Ümit Özdağ’ın, CHP’li Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ın cumhurbaşkanı adayı olması istikametindeki açıklaması, muhalefetin adayının kim olacağı tartışmasını bir sefer daha gündemin ön sıralarına taşıdı. İktidar kanadından gelen “Adayını açıkla” baskılarına rağmen muhalefet, adayını seçim sonucu alınana kadar açıklamamakta kararlı. Lakin ortak adayın CHP’den bir isim olacağı neredeyse kesin.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “en kuvvetli aday” olarak görülse de; adaylık konusunun gündemlerinde olmadığı açıklamalarına rağmen, Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş ve İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu, adaylık denkleminden çıkmış değil.
Muhalefetin cumhurbaşkanı adayına ait tartışmalar sürerken, MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli, dün partisinin Meclis Küme Toplantısı’nda, muhalefete “Bizim adayımız aşikardır. Sizin çürük adayınız ne vakit ortaya çıkacaktır? İlan edin adayınızı da uzunluğunuzun ölçüsünü bakılırsalim” çıkışı yaptı.
Muhalefetin cumhurbaşkanı adayı konusunda birden çok isim konuşulurken, son olarak gazeteci Nihat Genç, eski Anayasa Mahkemesi Lideri Haşim Kılıç’ın muhalefetin ortak adayı olacağını argüman etti.
Muhalefet kulislerinde aday tartışmaları ve aday belirme sürecinde izlenecek stratejiye ait şu değerlendirmeler yapılıyor:
‘HAŞİM KILIÇ AKLIMIZIN UCUNDAN GEÇMEZ, ADAY CHP’Lİ OLMALI’
CHP ve ÂLÂ Parti kaynakları, Haşim Kılıç’ın adaylığı argümanlarına “Zerre gündemimizde değil, aklımızın ucundan geçmez” kelamlarıyla reaksiyon gösteriyor.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde, “dışarıdan” bir adayın muvaffakiyet bahtının aslına bakarsan mümkün olmayacağı belirtilirken, CHP’li bir parti yöneticisi, adaylık kriterlerini şöyleki açıklıyor:
“Aday CHP’li olmalı. İkincisi siyasetçi olmalı. şüphesiz belediye liderleri da siyasetçi kriteri ortasındadır. Lakin bize nazaran kuvvetle olası, genel lider aday olacaktır. Dışarıdan bir adayla seçimi kazanmaya sistem müsait değil. Kaldı ki kazansak bile, ülkeyi yönetemeyiz. Zira 6’lı masayla bu seçime gidiyoruz. Bu seçimden çıkacak kişi yalnızca ittifakları değil, iktidarı ülkeyi yönetecek birisi olmalı.”
Seçim sürecinin bir manada, gerek iktidar kanadı, gerekse muhalefet açısından “sinir harbi” niteliğine dönüşebileceği savunularak, “Muhalefetin adayına yönelik kıştırtıcılık yapılacak, hudut uçlarına dokunulacak. Bu süreçte dayanıklılık testini kim geçerse, süreci kim âlâ yönetirse o kazanacak. O niçinle bizim adayımız, seçim takvimi ile birlikte açıklanır” yorumu yapılıyor.
DÜZGÜN Parti kurmayları da “Partili Cumhurbaşkanlığı Sistemi”nin yürürlükte olduğunu ve adayın da partili olacağına işaret ediyor.
Adaylık için Kemal Kılıçdaroğlu, Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş isimlerinin konuşulduğuna dikkat çeken DÜZGÜN Parti kaynakları, “Evet, hiç tanınmayan bir isim olursa adayı açıklamakta gecikmiş olunur. Ancak konuşulan isimler aday olursa geç kalınmış olmaz, aslına bakarsanız kamuoyu bu isimler üzerinden aday tartışıyor. Partili Cumhurbaşkanlığı Sistemi’nde de aslına bakarsanız partisiz aday olmaz” görüşünü lisana getiriyor.
YAVAŞ VE İMAMOĞLU, ADAYLIK DENKLEMİNDEN ÇIKTI MI?
Zafer Partisi Genel Lideri Ümit Özdağ’ın, adaylık için “goreve çağırdığı” Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ın, “Ben kamu gorevlisiyim ve kendimi siyasetin ortasında görmüyorum” açıklaması, İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’nun da “Adayımız Kemal Kılıçdaroğlu” formundaki kelamları CHP’de memnuniyet yarattı.
Fakat gerek CHP, gerekse ÂLÂ Parti’de bu açıklamalara rağmen, iki büyükşehir belediye lideri, adaylık denklemi dışına çıkmış değil.
Adaylık konusunda en kuvvetli isim olarak görülen Kılıçdaroğlu’nun ise hesabını “seçimi farklı kazanma” üzerine yaptığı, “kazanamayacağını görmemesi halinde aday olmayacağı”, iki belediye liderinin adaylığının gündeme gelebileceği söz ediliyor.
Muhalefetin, birden epey aday seçeneği olması ise “handikap değil, zenginlik” olarak görülüyor.
‘KRİZ YOK, İLGİ VAR’
CHP kulislerinde, muhalefetin adayının kim olacağının bu kadar tartışılmasının niçinleri olarak şunlar lisana getiriliyor:
“Bu seçim, Millet İttifakı’nın seçimi olacak. İktidar kanadı, bunu görüyor ve ittifakı bölmeye dönük arayış ortasında. Bunu da en rahat yapabileceği taban olarak aday tartışması görülüyor.
“İkinci bir niye aday tartışmasının alıcısı, seyircisi fazlaca. Kaldı ki adayı erken açıklasak da bu tartışma bitmeyecek, ‘Şu niye olmadı, daha epeyce oy alabilirdi’ denilecek. olağan olarak belediye liderlerimiz da aday olmak isteyebilir. Lakin bu tartışmanın tarafı değiller. Toplumsal karşılıkları olması bizim avantajımız.
“halbuki Cumhur İttifakı’nın Erdoğan haricinde bir alternatifi yok. Sürece yönetme konusunda bizim açımızdan bir risk yok. O niçinle Millet İttifakı’nda da bir adaylık krizi yok, ilgi var.”
ADAY AÇIKLAMAK İÇİN niye SEÇİM TAKVİMİ BEKLENİYOR?
Muhalefet partileri ortasında cumhurbaşkanı adayının “seçim sonucu alındıktan daha sonra açıklanması” konusunda görüş birliği var. Buna niye olarak da, muhalefetin yalnızca aday değil, idare takımını, anlayışını da ilan ederek, seçime gidilecek olması gösteriliyor.
Yeni seçim maddesine rağmen, muhalefetin parlamento seçimimini kazanmasında bir sorun olmadığı fakat cumhurbaşkanlığı için fazlaca ince bir strateji yürütülmesi gerektiği vurgulanıyor:
“Sadece aday ismiyle yola çıkılması yanlışsız olmaz. İdare biçimi, sistemi ve cumhurbaşkanının bir arada çalışacağı ekip arkadaşları da açıklanmalı.”
Getty Images
‘AKŞENER, YÜKÜ ÜSTLENECEĞİNİ GÖSTERDİ’
Yeni seçim yasası değişikliğine bakılırsa ittifakta yer alacak siyasi partilerin milletvekili sayısı, seçim etraflarından aldıkları oy oranına göre hesaplanacak. Bu durum, küçük partilerin milletvekili çıkarma mümkünlüğünü zayıflattığı için muhalefet partileri, parlamento seçimlerinde en çok milletvekili çıkarmaya dönük simülasyonlar üzerinde çalışıyor.
Seçeneklerden birisi de barajı aşamayacak partilerin CHP ve ÂLÂ Parti listelerinden seçime girmesi. Bu durumda, her iki parti ortasında de “liste krizi” yaşanması muhtemel.
GÜZEL Parti Genel Lideri Meral Akşener’in Başkanlık Divanı’nda yaptığı değişiklik, kısa müddet evvel CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Bülent Tezcan’ı Merkez İdare Şurası’na (MYK) alarak parti idaresini güçlendirmesi, mümkün krizlere yönelik bir tedbir ve “yükü paylaşma” olarak görülüyor.
CHP kulislerinde, DÜZGÜN Parti’de yapılan değişiklik, Akşener’in önümüzdeki süreçle ilgili “yükü üstlenmeye hazır olduğu” iletisi olarak yorumlanıyor.
Kılıçdaroğlu’nun da seçime giderken, parti idaresinde dar kapsamlı değişikliğe gidebileceği, bu kapsamda bir yahut yeni iki ismi MYK’ya taşıyabileceği konuşuluyor. MYK’ya yeni girecek isimler içinde Elazığ Milletvekili Gürsel Erol’un ismi geçiyor.
HDP, MUHALEFET MASASINDA NASIL YER ALACAK?
Cumhurbaşkanlığı seçiminde, 6’lı masada yer almayan HDP’nin tavrı da belirleyici olacak.
GÜZEL Parti’nin uzaklıklı tavrı niçiniyle, HDP’nin parlamenter sistem masasında yer alması beklenmiyor.
Fakat CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun aday olması halinde, HDP’nin dayanağının alınabileceği düşünülüyor.
CHP kulislerinde, “Kılıçdaroğlu’nun adaylığı hem YETERLİ Parti, birebir vakitte HDP’yi rahatlatır. Genel Lider, bir ortaya gelemeyenlerin ortak destekleyeceği bir isim olur. HDP bu süreçle ilgili sıkıntılı değil, sorumlu bir siyaset yürütüyor” yorumu yapılıyor.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “en kuvvetli aday” olarak görülse de; adaylık konusunun gündemlerinde olmadığı açıklamalarına rağmen, Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş ve İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu, adaylık denkleminden çıkmış değil.
Muhalefetin cumhurbaşkanı adayına ait tartışmalar sürerken, MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli, dün partisinin Meclis Küme Toplantısı’nda, muhalefete “Bizim adayımız aşikardır. Sizin çürük adayınız ne vakit ortaya çıkacaktır? İlan edin adayınızı da uzunluğunuzun ölçüsünü bakılırsalim” çıkışı yaptı.
Muhalefetin cumhurbaşkanı adayı konusunda birden çok isim konuşulurken, son olarak gazeteci Nihat Genç, eski Anayasa Mahkemesi Lideri Haşim Kılıç’ın muhalefetin ortak adayı olacağını argüman etti.
Muhalefet kulislerinde aday tartışmaları ve aday belirme sürecinde izlenecek stratejiye ait şu değerlendirmeler yapılıyor:
‘HAŞİM KILIÇ AKLIMIZIN UCUNDAN GEÇMEZ, ADAY CHP’Lİ OLMALI’
CHP ve ÂLÂ Parti kaynakları, Haşim Kılıç’ın adaylığı argümanlarına “Zerre gündemimizde değil, aklımızın ucundan geçmez” kelamlarıyla reaksiyon gösteriyor.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde, “dışarıdan” bir adayın muvaffakiyet bahtının aslına bakarsan mümkün olmayacağı belirtilirken, CHP’li bir parti yöneticisi, adaylık kriterlerini şöyleki açıklıyor:
“Aday CHP’li olmalı. İkincisi siyasetçi olmalı. şüphesiz belediye liderleri da siyasetçi kriteri ortasındadır. Lakin bize nazaran kuvvetle olası, genel lider aday olacaktır. Dışarıdan bir adayla seçimi kazanmaya sistem müsait değil. Kaldı ki kazansak bile, ülkeyi yönetemeyiz. Zira 6’lı masayla bu seçime gidiyoruz. Bu seçimden çıkacak kişi yalnızca ittifakları değil, iktidarı ülkeyi yönetecek birisi olmalı.”
Seçim sürecinin bir manada, gerek iktidar kanadı, gerekse muhalefet açısından “sinir harbi” niteliğine dönüşebileceği savunularak, “Muhalefetin adayına yönelik kıştırtıcılık yapılacak, hudut uçlarına dokunulacak. Bu süreçte dayanıklılık testini kim geçerse, süreci kim âlâ yönetirse o kazanacak. O niçinle bizim adayımız, seçim takvimi ile birlikte açıklanır” yorumu yapılıyor.
DÜZGÜN Parti kurmayları da “Partili Cumhurbaşkanlığı Sistemi”nin yürürlükte olduğunu ve adayın da partili olacağına işaret ediyor.
Adaylık için Kemal Kılıçdaroğlu, Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş isimlerinin konuşulduğuna dikkat çeken DÜZGÜN Parti kaynakları, “Evet, hiç tanınmayan bir isim olursa adayı açıklamakta gecikmiş olunur. Ancak konuşulan isimler aday olursa geç kalınmış olmaz, aslına bakarsanız kamuoyu bu isimler üzerinden aday tartışıyor. Partili Cumhurbaşkanlığı Sistemi’nde de aslına bakarsanız partisiz aday olmaz” görüşünü lisana getiriyor.
YAVAŞ VE İMAMOĞLU, ADAYLIK DENKLEMİNDEN ÇIKTI MI?
Zafer Partisi Genel Lideri Ümit Özdağ’ın, adaylık için “goreve çağırdığı” Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ın, “Ben kamu gorevlisiyim ve kendimi siyasetin ortasında görmüyorum” açıklaması, İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’nun da “Adayımız Kemal Kılıçdaroğlu” formundaki kelamları CHP’de memnuniyet yarattı.
Fakat gerek CHP, gerekse ÂLÂ Parti’de bu açıklamalara rağmen, iki büyükşehir belediye lideri, adaylık denklemi dışına çıkmış değil.
Adaylık konusunda en kuvvetli isim olarak görülen Kılıçdaroğlu’nun ise hesabını “seçimi farklı kazanma” üzerine yaptığı, “kazanamayacağını görmemesi halinde aday olmayacağı”, iki belediye liderinin adaylığının gündeme gelebileceği söz ediliyor.
Muhalefetin, birden epey aday seçeneği olması ise “handikap değil, zenginlik” olarak görülüyor.
‘KRİZ YOK, İLGİ VAR’
CHP kulislerinde, muhalefetin adayının kim olacağının bu kadar tartışılmasının niçinleri olarak şunlar lisana getiriliyor:
“Bu seçim, Millet İttifakı’nın seçimi olacak. İktidar kanadı, bunu görüyor ve ittifakı bölmeye dönük arayış ortasında. Bunu da en rahat yapabileceği taban olarak aday tartışması görülüyor.
“İkinci bir niye aday tartışmasının alıcısı, seyircisi fazlaca. Kaldı ki adayı erken açıklasak da bu tartışma bitmeyecek, ‘Şu niye olmadı, daha epeyce oy alabilirdi’ denilecek. olağan olarak belediye liderlerimiz da aday olmak isteyebilir. Lakin bu tartışmanın tarafı değiller. Toplumsal karşılıkları olması bizim avantajımız.
“halbuki Cumhur İttifakı’nın Erdoğan haricinde bir alternatifi yok. Sürece yönetme konusunda bizim açımızdan bir risk yok. O niçinle Millet İttifakı’nda da bir adaylık krizi yok, ilgi var.”
ADAY AÇIKLAMAK İÇİN niye SEÇİM TAKVİMİ BEKLENİYOR?
Muhalefet partileri ortasında cumhurbaşkanı adayının “seçim sonucu alındıktan daha sonra açıklanması” konusunda görüş birliği var. Buna niye olarak da, muhalefetin yalnızca aday değil, idare takımını, anlayışını da ilan ederek, seçime gidilecek olması gösteriliyor.
Yeni seçim maddesine rağmen, muhalefetin parlamento seçimimini kazanmasında bir sorun olmadığı fakat cumhurbaşkanlığı için fazlaca ince bir strateji yürütülmesi gerektiği vurgulanıyor:
“Sadece aday ismiyle yola çıkılması yanlışsız olmaz. İdare biçimi, sistemi ve cumhurbaşkanının bir arada çalışacağı ekip arkadaşları da açıklanmalı.”
Getty Images
‘AKŞENER, YÜKÜ ÜSTLENECEĞİNİ GÖSTERDİ’
Yeni seçim yasası değişikliğine bakılırsa ittifakta yer alacak siyasi partilerin milletvekili sayısı, seçim etraflarından aldıkları oy oranına göre hesaplanacak. Bu durum, küçük partilerin milletvekili çıkarma mümkünlüğünü zayıflattığı için muhalefet partileri, parlamento seçimlerinde en çok milletvekili çıkarmaya dönük simülasyonlar üzerinde çalışıyor.
Seçeneklerden birisi de barajı aşamayacak partilerin CHP ve ÂLÂ Parti listelerinden seçime girmesi. Bu durumda, her iki parti ortasında de “liste krizi” yaşanması muhtemel.
GÜZEL Parti Genel Lideri Meral Akşener’in Başkanlık Divanı’nda yaptığı değişiklik, kısa müddet evvel CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Bülent Tezcan’ı Merkez İdare Şurası’na (MYK) alarak parti idaresini güçlendirmesi, mümkün krizlere yönelik bir tedbir ve “yükü paylaşma” olarak görülüyor.
CHP kulislerinde, DÜZGÜN Parti’de yapılan değişiklik, Akşener’in önümüzdeki süreçle ilgili “yükü üstlenmeye hazır olduğu” iletisi olarak yorumlanıyor.
Kılıçdaroğlu’nun da seçime giderken, parti idaresinde dar kapsamlı değişikliğe gidebileceği, bu kapsamda bir yahut yeni iki ismi MYK’ya taşıyabileceği konuşuluyor. MYK’ya yeni girecek isimler içinde Elazığ Milletvekili Gürsel Erol’un ismi geçiyor.
HDP, MUHALEFET MASASINDA NASIL YER ALACAK?
Cumhurbaşkanlığı seçiminde, 6’lı masada yer almayan HDP’nin tavrı da belirleyici olacak.
GÜZEL Parti’nin uzaklıklı tavrı niçiniyle, HDP’nin parlamenter sistem masasında yer alması beklenmiyor.
Fakat CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun aday olması halinde, HDP’nin dayanağının alınabileceği düşünülüyor.
CHP kulislerinde, “Kılıçdaroğlu’nun adaylığı hem YETERLİ Parti, birebir vakitte HDP’yi rahatlatır. Genel Lider, bir ortaya gelemeyenlerin ortak destekleyeceği bir isim olur. HDP bu süreçle ilgili sıkıntılı değil, sorumlu bir siyaset yürütüyor” yorumu yapılıyor.