Gizem Üstündağ
Dünya prömiyerini Cannes Sinema Festivali’nin Makul Bir Bakış kısmında yapan ve büyük bir ilgiyle karşılanan “İlgi Manyağı” (Sick Of Myself), Norveçli direktör Kristoffer Borgli’nin ikinci uzun metrajlı sineması. Türkiye’de birinci vakit içinderda Filmekimi’nde gösterilmesinin akabinde vizyondaki yerini alan sinema, son vakit içinderda pek etkileyici ve başarılı işler ortaya koyan İskandinav sinemasının özgün örneklerinden biri.
“İlgi Manyağı”, ferdî bir psikopatolojinin aşırılıklara varması üzerinden kara mizah üretirken hem de yozlaşan, yabancılaşan çağdaş toplumu incelikli bir biçimde hicvederek günümüz distopyasını inşa ediyor. Dijitalleşen çağ ile ayyuka çıkan “mış” üzere yaşantılara ve bunun yarattığı toplumsal ikiyüzlülüğe dikkat çekiyor. Sinema, mağduriyeti yücelten çağdaş toplumun ortasından çıkamadığı kurban psikolojisini, şekilciliğe/imaja dayalı yapay zihniyeti, tanınan kültüre hakim olan burjuva ahlakını titizlikle ele alıyor ve eleştirel bakışını Signe ve Thomas üzerinden seyirciye aktarıyor.
Signe ve Thomas, birbirleriyle daima rekabet halinde olan lakin bir daha de bu sıhhatsiz alakanın ortasında kalmakta ısrar eden son derece garip bir ikilidir. Her iki karakterin de var olan patolojileri üzerinden bir kimlik inşa etmeye çalışmaları giderek trajikomik bir hal almaya başlar. Signe’nin dikkatleri üzerine çekme gayretiyle, Thomas’ın ünlü bir sanatçı olma telaşı ve sonsuz bencilliği birleştiğinde akıl sonlarını aşan olaylar yaşanmaya başlıyor ve çağdaş toplumun dikte ettiği “göründüğün kadar varsın” algısının bir tezahürünü izliyoruz bu biçimdece.
Girdiği her ortamda ilgiyi üzerine çekmeye çalışan, görünür olmak ismine ne yaptığını umursamayan, “ben de buradayım” demek için azaplara katlanıp vefatı göze alan bir karakter Signe. Thomas ise çalma dürtüsünü sanatına alet ederek ün kazanmanın kaygısında ve o da en az Signe kadar görünür olmanın, onay almanın peşinde sürükleniyor. Thomas’ın beklenmedik bir biçimde “çağdaş sanatçı” olarak ün kazanmasıyla Signe’nin ilgi görme dileği da tetikleniyor. İlgiyi üzerine çekebilmek ismine kurban rolüne girmekten çekinmeyen Signe, bunun işe yaradığını fark edince canı kıymetine kendini kurban etmeye devam ediyor. Kurban rolünde ne yaptığını, başına neler geldiğini ve geleceğini önemsemiyor. Signe’nin önemsediği tek şey, yaşadıklarına karşılık yakın etrafı ve toplum tarafınca nasıl göründüğü ve ne kadar ilgi gördüğü.
.
Signe’nin ilgi görme gereksinimi, oburunun başına gelmiş bir köpek saldırısından hisse çıkarmaya, Thomas’ın muvaffakiyetinin kutlandığı bir akşam yemeğinde ilgiyi kendi üzerine çekmek için alerjisi var(mış) üzere yapmaya ve hatta tehlikeli bir ilaçtan derisini mahvetmek kıymetine çok doz almaya kadar ilerliyor. Ve sinema, kara mizahın düşmeyen temposunda narsizmin keskin dışavurumlarıyla ‘klinik vaka’ya dönüşüyor.
Signe’nin patolojisinin yol açtığı travmatik olaylara tanıklık ederken aslında sıkıntının yalnızca Signe ile ilgili olmadığını anlıyoruz. şahsi olanın toplumsallığına, toplumsal olanın kişiselliğine dokunuyor sinema. İmaj kültürüyle çevrelenmiş çarpık bir toplumsal yapı, var olan narsisizmi besliyor, büyütüyor, biçim veriyor. “Görüntü özdilk evvel gelir” diyen bir toplumda, Signe’nin görülme isteğini bu bağlamdan farklı tutamıyoruz günün sonunda. Görünür olmak sıkıntısına dair göz arkası edilen her ne var ise çarpıcı bir gerçeklikle geliyor önümüze ve kişisel patolojiden çok hastalıklı bir toplumun var olabilme sancısı kalıyor sinemadan geriye…
Dünya prömiyerini Cannes Sinema Festivali’nin Makul Bir Bakış kısmında yapan ve büyük bir ilgiyle karşılanan “İlgi Manyağı” (Sick Of Myself), Norveçli direktör Kristoffer Borgli’nin ikinci uzun metrajlı sineması. Türkiye’de birinci vakit içinderda Filmekimi’nde gösterilmesinin akabinde vizyondaki yerini alan sinema, son vakit içinderda pek etkileyici ve başarılı işler ortaya koyan İskandinav sinemasının özgün örneklerinden biri.
“İlgi Manyağı”, ferdî bir psikopatolojinin aşırılıklara varması üzerinden kara mizah üretirken hem de yozlaşan, yabancılaşan çağdaş toplumu incelikli bir biçimde hicvederek günümüz distopyasını inşa ediyor. Dijitalleşen çağ ile ayyuka çıkan “mış” üzere yaşantılara ve bunun yarattığı toplumsal ikiyüzlülüğe dikkat çekiyor. Sinema, mağduriyeti yücelten çağdaş toplumun ortasından çıkamadığı kurban psikolojisini, şekilciliğe/imaja dayalı yapay zihniyeti, tanınan kültüre hakim olan burjuva ahlakını titizlikle ele alıyor ve eleştirel bakışını Signe ve Thomas üzerinden seyirciye aktarıyor.
Signe ve Thomas, birbirleriyle daima rekabet halinde olan lakin bir daha de bu sıhhatsiz alakanın ortasında kalmakta ısrar eden son derece garip bir ikilidir. Her iki karakterin de var olan patolojileri üzerinden bir kimlik inşa etmeye çalışmaları giderek trajikomik bir hal almaya başlar. Signe’nin dikkatleri üzerine çekme gayretiyle, Thomas’ın ünlü bir sanatçı olma telaşı ve sonsuz bencilliği birleştiğinde akıl sonlarını aşan olaylar yaşanmaya başlıyor ve çağdaş toplumun dikte ettiği “göründüğün kadar varsın” algısının bir tezahürünü izliyoruz bu biçimdece.
Girdiği her ortamda ilgiyi üzerine çekmeye çalışan, görünür olmak ismine ne yaptığını umursamayan, “ben de buradayım” demek için azaplara katlanıp vefatı göze alan bir karakter Signe. Thomas ise çalma dürtüsünü sanatına alet ederek ün kazanmanın kaygısında ve o da en az Signe kadar görünür olmanın, onay almanın peşinde sürükleniyor. Thomas’ın beklenmedik bir biçimde “çağdaş sanatçı” olarak ün kazanmasıyla Signe’nin ilgi görme dileği da tetikleniyor. İlgiyi üzerine çekebilmek ismine kurban rolüne girmekten çekinmeyen Signe, bunun işe yaradığını fark edince canı kıymetine kendini kurban etmeye devam ediyor. Kurban rolünde ne yaptığını, başına neler geldiğini ve geleceğini önemsemiyor. Signe’nin önemsediği tek şey, yaşadıklarına karşılık yakın etrafı ve toplum tarafınca nasıl göründüğü ve ne kadar ilgi gördüğü.
.
Signe’nin ilgi görme gereksinimi, oburunun başına gelmiş bir köpek saldırısından hisse çıkarmaya, Thomas’ın muvaffakiyetinin kutlandığı bir akşam yemeğinde ilgiyi kendi üzerine çekmek için alerjisi var(mış) üzere yapmaya ve hatta tehlikeli bir ilaçtan derisini mahvetmek kıymetine çok doz almaya kadar ilerliyor. Ve sinema, kara mizahın düşmeyen temposunda narsizmin keskin dışavurumlarıyla ‘klinik vaka’ya dönüşüyor.
Signe’nin patolojisinin yol açtığı travmatik olaylara tanıklık ederken aslında sıkıntının yalnızca Signe ile ilgili olmadığını anlıyoruz. şahsi olanın toplumsallığına, toplumsal olanın kişiselliğine dokunuyor sinema. İmaj kültürüyle çevrelenmiş çarpık bir toplumsal yapı, var olan narsisizmi besliyor, büyütüyor, biçim veriyor. “Görüntü özdilk evvel gelir” diyen bir toplumda, Signe’nin görülme isteğini bu bağlamdan farklı tutamıyoruz günün sonunda. Görünür olmak sıkıntısına dair göz arkası edilen her ne var ise çarpıcı bir gerçeklikle geliyor önümüze ve kişisel patolojiden çok hastalıklı bir toplumun var olabilme sancısı kalıyor sinemadan geriye…