Taliban, başşehir Kabil’i ele geçirmesiyle Afganistan’daki denetimi sağladı. Taliban’ın denetiminin akabinde ABD de askerlerini ve kendisine hizmet etmiş Afganları ülkeden çıkardı. ABD’nin Afganistan’dan apar topar çekilme anları ise dünya basının gündemine oturdu. Kabil Havalimanı’nda izdiham yaşanırken, ABD uçağıyla ülkeden ayrılmaya çalışan Afganlar hayatını yitirdi.
ABD’nin NATO ile istişare etmeden Afganistan’dan ayrılması ise tartışmalara niye oldu. ABD’nin silahlarını, askeri teçizatlarını Taliban’a bırakıp Afganistan’dan çıkması üzerine Avrupa Ordusu fikrinin gündeme daha sık geldiği tabir edildi.
TÜRK BİRLİKLERİNİN TEÇHİZATLARI AFGANİSTAN’DA BIRAKILDI
Bahisle ilgili Cumhuriyet’e açıklamalarda bulunan Emekli Tuğgeneral Nejat Eslen, “ABD Afganistan’dan çıkarken NATO müttefiklerine müracaattan ve onlara haber vermeden çekildi. Bu durum ise NATO müttefikleri içinde ABD’nin güvenilirliğinin ve liderliğinin tartışılmasına niye oldu. Avrupa ordusu daha güçlü bir biçimde lisana getirilmeye başlandı.” dedi.
Türkiye’nin de Afganistan’dan çekilirken teçhizatlarını bölgede bıraktığını söyleyen Eslen, bu hususta rastgele bir adım atılıp atılmayacağını sordu. Eslen, “Türk birliğinin de Afganistan’da silahları, savaş araçları ve değişik teçhizatı vardı. Anlayabildiğimiz kadarıyla yalnızca Türk askeri çekilmiştir, ağır silahlar ve teçhizat herbiçimde çekilememiştir. Bu silahlar, teçhizatlar ve araçlar nelerdir, bu mevzuda ne yapılacaktır?” dedi.
Nejat Eslen’in açıklamaları şöyleki:
“ABD, terörle gayret emeliyle 11 Eylül hadisesinden daha sonra Afganistan’a askeri gücüyle girmişti. 20 yıl süren savaştan daha sonra ABD, Taliban’ın tayin ettiği vakit içerisinde yani 31 Ağustos’a kadar personeleni ve ABD’ye hizmet etmiş olan Afganları süratli bir biçimde ülkeden çıkardı.
ABD, Afganistan’da kendisine yandaş siyasetçilerden bir devlet inşa etmek istemişti. Ayrıyeten bu yandaş siyaseçilerin kontolünde de bir Afgan ordusu olacaktı. ABD’nin Afganistan’da devlet inşa etme projesi başarılı olamadı. Afganistan ordusu bütün silahlarını terk ederek dağıldı. Ülkenin cumhurbaşkanı bile yurt dışına kaçtı. Özetle ABD’nin Afganistan’da devlet inşa etme projesi başarılı olmadı.
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesiyle ilgili Türkiye’de iki değişik görüş oluştu. Birincisi, ABD Taliban’a karşı yenildi ve çekilmek zorunda kaldı. İkinci görüş ise ABD bir büyük strateji gereği Afganistan’dan çıktı, ABD yenilmedi, bu büyük stratejisinin gereğini yaptı. Bu görüşü savunanlar ortasında ABD’nin Taliban’ı Çin’e ve Rusya’ya karşı kullanacağını tabir edenler de var. Bütün bunları bırakalım ve biz şuna bakalım: ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin jeopolitik sonuçları ne olacak? ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi global ve bölgesel jeopolitikte hangi tesirleri yapacak? Bizi ilgilendirmesi gereken asıl husus budur.”
AVRUPA ORDUSU FİKRİ
“ABD, 11 Eylül’den daha sonra NATO’yu da Afganistan savaşına dahil etti. Lakin ABD Afganistan’dan çıkarken NATO müttefiklerine müracaattan ve onlara haber vermeden çekildi. Bu durum ise NATO müttefikleri içinde ABD’nin güvenilirliğinin ve liderliğinin tartışılmasına niye oldu. Avrupa ordusu daha güçlü bir biçimde lisana getirilmeye başlandı. ABD’nin Afganistan’ı terk etmesiyle birlikte yalnızca bu ülkede değil bölgede jeopolitik bir boşluk olmuştur. Buradaki problem bu güç boşluğunu hangi gücün dolduracağıdır. Bu boşluğu dolduracak en kuvvetli aday şimdilik Çin görülmektedir. Taliban Afganistan için bir tehdit mi yoksa bir fırsat mıdır bunun vakit gösterecektir.
ABD, Afganistan’dan çekilince epey değerli bir jeopolitik bedeli olan coğrafyayı da terk etmiş oldu. Zira Afganistan coğrafyası kuzeyde Rusya, doğuda Çin, güneyde Pakistan ve Hindistan coğrafyasının tam ortasında yer almaktadır. Ve saydığım bütün bu güçler nükleer kapasiteye sahiptir. ABD, Afganistan’da bulunduğu sürece bu coğrafyadan bu nükleer güçleri denetim etme yetisine sahipti ve bu imkanı kaybetti. Ayrıyeten, Afganistan coğrafyası nükleer güç olmak isteyen İran ile batıda komşu olduğu için paha kazanıyordu.”
TÜRK BİRLİĞİNİN TEÇHİZATLARINA NE OLDU?
ABD’nin yenilmediğini büyük bir strateji için bu coğrafyay terk ettiğini ve Taliban’ı Çin’e ve Rusya’ya karşı kullanacağını tez edenler var. ABD’nin eğitip donattığı Afgan ordusu bütün silahlarını, araç gereçlerini ve hatta helikopterleriyle uçaklarını terk ederek dağıldı. ABD’nin Taliban’ı kullanacağını söz edenler bu silahları ve teçhizatı şuurlu olarak Taliban’a bıraktığını söz etmektedirler. Şu unutulmamalıdır ki ABD kendi vatandaşlarını ve yandaşlarını yani insanları Kabil Havalimanı’ndan tahliye ederken sıkışmış ve bu tahliye bir kaosa dönüşmüştür. O kurallarda Afgan ordusunun terk ettiği silahların ve teçhizatın tahliye edilmesi aslına bakarsanız mümkün değildi. Bu konu kesinlikle dikkate alınmalıdır.
Bu noktada şunu da tabir etmemiz gerekir: Afganistan’daki Türk birliği de çekilmiştir. Türk birliğinin de Afganistan’da silahları, savaş araçları ve değişik teçhizatı vardı. Anlayabildiğimiz kadarıyla yalnızca Türk askeri çekilmiştir, ağır silahlar ve teçhizat herbiçimde çekilememiştir. Bu silahlar, teçhizatlar ve araçlar nelerdir, bu bahiste ne yapılacaktır? Türkiye’nin bundan bu biçimde Afganistan ile bağı yalnızca sığınmacılarla ilgili olmalıdır. Zira Afganistan sıkıntısı Türkiye’nin asli sıkıntısı değildir. Türkiye’nin asli sorunu Irak’tır, Suriye’dir, Doğu Akdeniz’dir, Ege Denizi’dir, Karadeniz’dir ve en değerlisi iç cephedir.”
ABD’nin NATO ile istişare etmeden Afganistan’dan ayrılması ise tartışmalara niye oldu. ABD’nin silahlarını, askeri teçizatlarını Taliban’a bırakıp Afganistan’dan çıkması üzerine Avrupa Ordusu fikrinin gündeme daha sık geldiği tabir edildi.
TÜRK BİRLİKLERİNİN TEÇHİZATLARI AFGANİSTAN’DA BIRAKILDI
Bahisle ilgili Cumhuriyet’e açıklamalarda bulunan Emekli Tuğgeneral Nejat Eslen, “ABD Afganistan’dan çıkarken NATO müttefiklerine müracaattan ve onlara haber vermeden çekildi. Bu durum ise NATO müttefikleri içinde ABD’nin güvenilirliğinin ve liderliğinin tartışılmasına niye oldu. Avrupa ordusu daha güçlü bir biçimde lisana getirilmeye başlandı.” dedi.
Türkiye’nin de Afganistan’dan çekilirken teçhizatlarını bölgede bıraktığını söyleyen Eslen, bu hususta rastgele bir adım atılıp atılmayacağını sordu. Eslen, “Türk birliğinin de Afganistan’da silahları, savaş araçları ve değişik teçhizatı vardı. Anlayabildiğimiz kadarıyla yalnızca Türk askeri çekilmiştir, ağır silahlar ve teçhizat herbiçimde çekilememiştir. Bu silahlar, teçhizatlar ve araçlar nelerdir, bu mevzuda ne yapılacaktır?” dedi.
Nejat Eslen’in açıklamaları şöyleki:
“ABD, terörle gayret emeliyle 11 Eylül hadisesinden daha sonra Afganistan’a askeri gücüyle girmişti. 20 yıl süren savaştan daha sonra ABD, Taliban’ın tayin ettiği vakit içerisinde yani 31 Ağustos’a kadar personeleni ve ABD’ye hizmet etmiş olan Afganları süratli bir biçimde ülkeden çıkardı.
ABD, Afganistan’da kendisine yandaş siyasetçilerden bir devlet inşa etmek istemişti. Ayrıyeten bu yandaş siyaseçilerin kontolünde de bir Afgan ordusu olacaktı. ABD’nin Afganistan’da devlet inşa etme projesi başarılı olamadı. Afganistan ordusu bütün silahlarını terk ederek dağıldı. Ülkenin cumhurbaşkanı bile yurt dışına kaçtı. Özetle ABD’nin Afganistan’da devlet inşa etme projesi başarılı olmadı.
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesiyle ilgili Türkiye’de iki değişik görüş oluştu. Birincisi, ABD Taliban’a karşı yenildi ve çekilmek zorunda kaldı. İkinci görüş ise ABD bir büyük strateji gereği Afganistan’dan çıktı, ABD yenilmedi, bu büyük stratejisinin gereğini yaptı. Bu görüşü savunanlar ortasında ABD’nin Taliban’ı Çin’e ve Rusya’ya karşı kullanacağını tabir edenler de var. Bütün bunları bırakalım ve biz şuna bakalım: ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin jeopolitik sonuçları ne olacak? ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi global ve bölgesel jeopolitikte hangi tesirleri yapacak? Bizi ilgilendirmesi gereken asıl husus budur.”
AVRUPA ORDUSU FİKRİ
“ABD, 11 Eylül’den daha sonra NATO’yu da Afganistan savaşına dahil etti. Lakin ABD Afganistan’dan çıkarken NATO müttefiklerine müracaattan ve onlara haber vermeden çekildi. Bu durum ise NATO müttefikleri içinde ABD’nin güvenilirliğinin ve liderliğinin tartışılmasına niye oldu. Avrupa ordusu daha güçlü bir biçimde lisana getirilmeye başlandı. ABD’nin Afganistan’ı terk etmesiyle birlikte yalnızca bu ülkede değil bölgede jeopolitik bir boşluk olmuştur. Buradaki problem bu güç boşluğunu hangi gücün dolduracağıdır. Bu boşluğu dolduracak en kuvvetli aday şimdilik Çin görülmektedir. Taliban Afganistan için bir tehdit mi yoksa bir fırsat mıdır bunun vakit gösterecektir.
ABD, Afganistan’dan çekilince epey değerli bir jeopolitik bedeli olan coğrafyayı da terk etmiş oldu. Zira Afganistan coğrafyası kuzeyde Rusya, doğuda Çin, güneyde Pakistan ve Hindistan coğrafyasının tam ortasında yer almaktadır. Ve saydığım bütün bu güçler nükleer kapasiteye sahiptir. ABD, Afganistan’da bulunduğu sürece bu coğrafyadan bu nükleer güçleri denetim etme yetisine sahipti ve bu imkanı kaybetti. Ayrıyeten, Afganistan coğrafyası nükleer güç olmak isteyen İran ile batıda komşu olduğu için paha kazanıyordu.”
TÜRK BİRLİĞİNİN TEÇHİZATLARINA NE OLDU?
ABD’nin yenilmediğini büyük bir strateji için bu coğrafyay terk ettiğini ve Taliban’ı Çin’e ve Rusya’ya karşı kullanacağını tez edenler var. ABD’nin eğitip donattığı Afgan ordusu bütün silahlarını, araç gereçlerini ve hatta helikopterleriyle uçaklarını terk ederek dağıldı. ABD’nin Taliban’ı kullanacağını söz edenler bu silahları ve teçhizatı şuurlu olarak Taliban’a bıraktığını söz etmektedirler. Şu unutulmamalıdır ki ABD kendi vatandaşlarını ve yandaşlarını yani insanları Kabil Havalimanı’ndan tahliye ederken sıkışmış ve bu tahliye bir kaosa dönüşmüştür. O kurallarda Afgan ordusunun terk ettiği silahların ve teçhizatın tahliye edilmesi aslına bakarsanız mümkün değildi. Bu konu kesinlikle dikkate alınmalıdır.
Bu noktada şunu da tabir etmemiz gerekir: Afganistan’daki Türk birliği de çekilmiştir. Türk birliğinin de Afganistan’da silahları, savaş araçları ve değişik teçhizatı vardı. Anlayabildiğimiz kadarıyla yalnızca Türk askeri çekilmiştir, ağır silahlar ve teçhizat herbiçimde çekilememiştir. Bu silahlar, teçhizatlar ve araçlar nelerdir, bu bahiste ne yapılacaktır? Türkiye’nin bundan bu biçimde Afganistan ile bağı yalnızca sığınmacılarla ilgili olmalıdır. Zira Afganistan sıkıntısı Türkiye’nin asli sıkıntısı değildir. Türkiye’nin asli sorunu Irak’tır, Suriye’dir, Doğu Akdeniz’dir, Ege Denizi’dir, Karadeniz’dir ve en değerlisi iç cephedir.”