Aysel YÜCEL
Global ticarette Noel hazırlığı bu yıl erken başladı. Pandemi niçiniyle geçen yıl tedarikte yaşanan aksamalara bağlı olarak Noel öncesi rafları dolduramayan global alıcılar, misal bir durum yaşamamak için bu yıl siparişleri öne çekerek stok tutma telaşına düştü. Uzmanlar, ticaretin hızlanmasının konteyner piyasasında yeni bir krize niye olabileceğini, ekipman sorununun yanı sıra son bir buçuk yılda yüzde 300’e varan oranda yükselen navlunun da yeni bir artış trendine gireceği ihtarında bulunuyor.
Gemi yüklemeleri ağustosta başlıyor
Dünyanın en büyük konteyner operatörlerinden MSC’nin Türkiye Genel Müdürü Barış Dilek, global ticarette ve konteyner piyasasında yaşanan son gelişmeleri DÜNYA’ya kıymetlendirdi. Dilek, yaz periyodu niçiniyle ithalat yüklemelerinde düşüş yaşanırken, ihracatta talebin kuvvetli olduğunu vurguladı. Ağustos ayında ise global ticarette hızlanma beklendiğini aktaran Dilek, tedarikte geçen yıla misal kasvetler yaşamak istemeyen global alıcıların, Noel’e yönelik alımlarını birkaç ay öne çektiklerini kaydetti.
Barış Dilek, “İhracattaki talep niçiniyle navlun da kuvvetli seyrediyor. Lakin eylül ayı itibariyle daha da güçlenecek dış taleple navlunun yeni bir artış trendine gireceğini öngörüyoruz. ‘Christmas’ dönemi bu yıl beklenen sıkıntılardan kaçabilmek ismine daha erken başlayacak. Olağanda Çin- ABD ortası Christmas yüklemelerinin eylül ve ekim aylarında ağır olurdu. Bu yıl ise yüklemelerin ağustos ayında başlaması bekleniyor” diye konuştu.
Lojistikçiler kapasite artırma telaşında
Beklenen talep artışı konteyner operatörlerini de gemi ve ekipman yatırımı konusunda harekete geçirdi. Dünya devi Maersk, bilhassa transpasifik sınırına ekstra gemiler koymaya başladı. Barış Dilek, eylül ve ekim aylarında piyasada bilhassa birtakım ekipman cinslerinde yeni sıkışmalar yaşanabileceği uyiçinde bulundu. Dilek, “Christmas öncesi gemiler ve ekipman Çin-ABD ortasına çekilir. ötürüsıyla Akdeniz ve Avrupa’da artacak talebe rağmen ekipman ve kapasite kalmayabilir. ABD’nin bizden ve Avrupa’dan alımları artacak, ancak bu artışa yetecek ekipman ve kapasite, ‘o gün’ olmayabilir. Biz MSC olarak müşterilerimizle uyum ortasında planları şimdiden yapıyoruz” dedi. Öbür taraftan konteyner operatörlerinin yanı sıra birtakım büyük forwarder şirketlerinin de Noel’e hazırlık için konteyner ve gemi kiralama yatırımlarına soyunduğu öğrenildi.
Barış Dilek, şu anda nispeten daha stabil olan konteyner navlununun önümüzdeki aydan başlayarak, bilhassa de eylül ayı itibariyle yeni bir artış trendine gireceğinin sinyallerini verdi. Dilek, “Gemiler ve ekipman, mevcut talebe yetişmekte zorlanıyor. Talep daha da artınca arz yetersiz kalacağından navlunda artış kaçınılmaz görünüyor” dedi. Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Danışmanı Prof. Soner Esmer de talebin artmasından dolayı arzın yetersiz kaldığını ve bu durumun navlunu üst çekeceğini söylemiş oldu.
Varyantlar belirleyici olacak
UTİKAD İdare Şurası Üyesi Barış Dillioğlu, konteyner piyasasında salgın sürecinde ortaya çıkan Delta üzere varyantların epeyce belirleyici olacağını tabir ederek, “Konteyner navlununda yakın devirde bir düşüş olmasını beklemiyorum. Lakin salgın devam ederse navlunda yükselme bekliyorum. Öbür taraftan, global piyasalarda tüketim çoğalıyor. Artan lojistik talebi de navlunları etkileyecektir” diye konuştu.
Tehlikeli hususta navlun 25 bin dolara dayandı
Salgın niçiniyle global konteyner piyasasında başlayan navlun ve konteyner krizinde sular durulmuyor. Son bir buçuk yılda yüzde 300’den çok artan 40’lık konteyner navlunu Uzakdoğu- Avrupa sınırında 15 bin doları aştı. Türkiye’nin ortasında bulunduğu Uzakdoğu-Doğu Akdeniz sınırında da navlun 14 bin dolara dayandı. Başka yandan Çin-ABD navlunu da 15 bin doların üzerine çıktı. Çin lojistik portalı Shipping Gazette’nin haberine bakılırsa Hong Honglu üreticiler, denizcilik kesimindeki gecikmelerden dolayı büyük problemlerle karşı karşıya. Hong Kong Sanayileri Federasyonu Lider Yardımcısı Steve Chuang, nakliyede yaşanan gelişmelerin Hong Kong’daki mahallî üreticiler için büyük problemlere niye olduğunu ve milyonlarca dolarlık nakit akışını etkilediğini söylemiş oldu. Sorunun yalnızca navlundaki artış olmadığını vurgulayan Steve Chuang, yüksek navlun fiyatlarını vermeyi göze alsalar da gemi rezervasyonu için on haftaya kadar beklemek zorunda olan üreticiler olduğuna işaret etti. Bilhassa Çin’den ABD’ye tehlikeli unsur gönderen üreticilerin ‘fahiş’ navlunlarla karşılaştığını belirten Chuang, lojistikte yaşanan problemleri şöyleki anlattı: “ABD’ye 40’lık konteyner navlunu tehlikeli mallar (DG) için 25 bin dolara dayanmış durumda. kimi vakit rezervasyon için haftalarca beklemeniz gerekiyor. Lityum pilli de tehlikeli unsur kapsamına giriyor. Lityum pilli rastgele bir elektrikli eser manasına geliyor. Şirketim ortasında birfazlaca lityum pil bulunan yenilenebilir güç depolama eserleri üretiyor, bu yüzden nitekim büyük bela. Nakliyeciler ve taşıyıcılar ne teklif ederse onu ödeyeceğiz, lakin hala konteyner yok ve biz beklemek zorundayız. Kimi taşıyıcılar, hayli yeterli iş yaptıkları için DG mamüllerini bile kabul etmeyecekler. Eserlerimizi nakliye yüzünden fabrikalarda bekletiyor olmamız da hayli maliyetli. 40’lık bir konteynerin hava yoluyla taşınması için yarım milyon dolar isteniyor. Tıpkı biçimde, Çin Avrupa demiryolu nakliyatının kapasitesinin hala epeyce düşük. Bu ortada, Hong Kong’daki liman tıkanıklığı da kötüleşiyor.”
Türkiye’den en epey ikramlık eşya siparişi arttı
Bölüm temsilcilerinin verdiği bilgiye bakılırsa, Noel devrine hazırlık hedefiyle global ticarette başta ikramlık eşya olmak üzere makyaj materyalleri, kırtasiye eserleri, konut eşyaları, yılbaşı ağacı ve dokumacılık eserleri siparişlerinde artış yaşanıyor. Lojistik tarafında olağan vakitte eylül sonu ya da ekim ayında başlayan Noel yüklemelerinin bu yıl 1 Ağustos’ta başlayacağı belirtiliyor. Hatta kimi gemilerin şimdiden dolduğu, haftaya sefere çıkacağı tabir ediliyor. DÜNYA’ya konuşan Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) İdare Heyeti Lideri Mesut Öksüz, 2020’de pandeminin birinci yılı olduğu için gümrüklerde önemli dertler yaşandığını ve malların gümrüklerde kaldığını hatırlatarak, “ABD’deki Noel devrinde rafl ar boş kalmıştı. Bu yıl artan navlun maliyetleri karşısında ve son dakika bir daha malların gümrükte kalmaması için talepler öne çekildi” açıklamasında bulundu. ZÜCDER Lideri Mesut Öksüz, kendi eser kümelerinde daha epey ikramlık eşya kısımda bir artışın kelam konusu olduğunu söz etti. Türkiye’den öteki konut eşyaları, yılbaşı ağacı ve dokumacılık eserleri siparişlerinin de artması bekleniyor.
İthalatçıya ‘Avrupa’dan ve karayoluyla alım yapın’ tavsiyesi
Milletlerarası Nakliyat ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) İdare Konseyi Lideri Emre Eldener, global ticaretin yüzde 80’inden çoksının yapıldığı denizyolu nakliyeciliğinde navlundaki artışın durulmadığına ve ekipman badiresinin devam ettiğine vurgu yaparak, Türk ithalatçısına çeşitli tavsiyelerde bulundu. Emre Eldener şunları söylemiş oldu: “Denizyolunda fiyatlar durulmuyor. Navlun hala devasa yükseklikte. Aşılamanın yaygınlaşmasıyla artan talebe konteyner yetişmiyor. Konteyner nakliye maliyetlerindeki artış yüzde 300’ü geçmiş durumda. Konteyner bulmakta hala zorluk yaşanıyor. Bir ülkeye giden geminin salgın niçiniyle vaktinde geri gelememesinin yanı sıra Süveyş Kanalı krizi daha sonrasında firmaların değişen stratejileri de piyasayı zorluyor. Stok eğilimi arttı. Tüm müşterilerimize bilhassa ithalat yaparken tedarikçilerini navlun ve mal bedelinin toplam fiyatına bakarak seçmelerinin en yanlışsız karar olacağını söylüyorum. Son periyotta Avrupa’dan karayolu ithalat sayıları hayli uygun. Türk alıcılar şayet mal bedelleri de uygunsa AB’den alım yapsınlar, transit müddet de kısa olduğu için stok ve finansman maliyeti düşük olur. Ayrıyeten gümrük vergisi de ödemezler.”
Global ticarette Noel hazırlığı bu yıl erken başladı. Pandemi niçiniyle geçen yıl tedarikte yaşanan aksamalara bağlı olarak Noel öncesi rafları dolduramayan global alıcılar, misal bir durum yaşamamak için bu yıl siparişleri öne çekerek stok tutma telaşına düştü. Uzmanlar, ticaretin hızlanmasının konteyner piyasasında yeni bir krize niye olabileceğini, ekipman sorununun yanı sıra son bir buçuk yılda yüzde 300’e varan oranda yükselen navlunun da yeni bir artış trendine gireceği ihtarında bulunuyor.
Gemi yüklemeleri ağustosta başlıyor
Dünyanın en büyük konteyner operatörlerinden MSC’nin Türkiye Genel Müdürü Barış Dilek, global ticarette ve konteyner piyasasında yaşanan son gelişmeleri DÜNYA’ya kıymetlendirdi. Dilek, yaz periyodu niçiniyle ithalat yüklemelerinde düşüş yaşanırken, ihracatta talebin kuvvetli olduğunu vurguladı. Ağustos ayında ise global ticarette hızlanma beklendiğini aktaran Dilek, tedarikte geçen yıla misal kasvetler yaşamak istemeyen global alıcıların, Noel’e yönelik alımlarını birkaç ay öne çektiklerini kaydetti.
Barış Dilek, “İhracattaki talep niçiniyle navlun da kuvvetli seyrediyor. Lakin eylül ayı itibariyle daha da güçlenecek dış taleple navlunun yeni bir artış trendine gireceğini öngörüyoruz. ‘Christmas’ dönemi bu yıl beklenen sıkıntılardan kaçabilmek ismine daha erken başlayacak. Olağanda Çin- ABD ortası Christmas yüklemelerinin eylül ve ekim aylarında ağır olurdu. Bu yıl ise yüklemelerin ağustos ayında başlaması bekleniyor” diye konuştu.
Lojistikçiler kapasite artırma telaşında
Beklenen talep artışı konteyner operatörlerini de gemi ve ekipman yatırımı konusunda harekete geçirdi. Dünya devi Maersk, bilhassa transpasifik sınırına ekstra gemiler koymaya başladı. Barış Dilek, eylül ve ekim aylarında piyasada bilhassa birtakım ekipman cinslerinde yeni sıkışmalar yaşanabileceği uyiçinde bulundu. Dilek, “Christmas öncesi gemiler ve ekipman Çin-ABD ortasına çekilir. ötürüsıyla Akdeniz ve Avrupa’da artacak talebe rağmen ekipman ve kapasite kalmayabilir. ABD’nin bizden ve Avrupa’dan alımları artacak, ancak bu artışa yetecek ekipman ve kapasite, ‘o gün’ olmayabilir. Biz MSC olarak müşterilerimizle uyum ortasında planları şimdiden yapıyoruz” dedi. Öbür taraftan konteyner operatörlerinin yanı sıra birtakım büyük forwarder şirketlerinin de Noel’e hazırlık için konteyner ve gemi kiralama yatırımlarına soyunduğu öğrenildi.
Barış Dilek, şu anda nispeten daha stabil olan konteyner navlununun önümüzdeki aydan başlayarak, bilhassa de eylül ayı itibariyle yeni bir artış trendine gireceğinin sinyallerini verdi. Dilek, “Gemiler ve ekipman, mevcut talebe yetişmekte zorlanıyor. Talep daha da artınca arz yetersiz kalacağından navlunda artış kaçınılmaz görünüyor” dedi. Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Danışmanı Prof. Soner Esmer de talebin artmasından dolayı arzın yetersiz kaldığını ve bu durumun navlunu üst çekeceğini söylemiş oldu.
Varyantlar belirleyici olacak
UTİKAD İdare Şurası Üyesi Barış Dillioğlu, konteyner piyasasında salgın sürecinde ortaya çıkan Delta üzere varyantların epeyce belirleyici olacağını tabir ederek, “Konteyner navlununda yakın devirde bir düşüş olmasını beklemiyorum. Lakin salgın devam ederse navlunda yükselme bekliyorum. Öbür taraftan, global piyasalarda tüketim çoğalıyor. Artan lojistik talebi de navlunları etkileyecektir” diye konuştu.
Tehlikeli hususta navlun 25 bin dolara dayandı
Salgın niçiniyle global konteyner piyasasında başlayan navlun ve konteyner krizinde sular durulmuyor. Son bir buçuk yılda yüzde 300’den çok artan 40’lık konteyner navlunu Uzakdoğu- Avrupa sınırında 15 bin doları aştı. Türkiye’nin ortasında bulunduğu Uzakdoğu-Doğu Akdeniz sınırında da navlun 14 bin dolara dayandı. Başka yandan Çin-ABD navlunu da 15 bin doların üzerine çıktı. Çin lojistik portalı Shipping Gazette’nin haberine bakılırsa Hong Honglu üreticiler, denizcilik kesimindeki gecikmelerden dolayı büyük problemlerle karşı karşıya. Hong Kong Sanayileri Federasyonu Lider Yardımcısı Steve Chuang, nakliyede yaşanan gelişmelerin Hong Kong’daki mahallî üreticiler için büyük problemlere niye olduğunu ve milyonlarca dolarlık nakit akışını etkilediğini söylemiş oldu. Sorunun yalnızca navlundaki artış olmadığını vurgulayan Steve Chuang, yüksek navlun fiyatlarını vermeyi göze alsalar da gemi rezervasyonu için on haftaya kadar beklemek zorunda olan üreticiler olduğuna işaret etti. Bilhassa Çin’den ABD’ye tehlikeli unsur gönderen üreticilerin ‘fahiş’ navlunlarla karşılaştığını belirten Chuang, lojistikte yaşanan problemleri şöyleki anlattı: “ABD’ye 40’lık konteyner navlunu tehlikeli mallar (DG) için 25 bin dolara dayanmış durumda. kimi vakit rezervasyon için haftalarca beklemeniz gerekiyor. Lityum pilli de tehlikeli unsur kapsamına giriyor. Lityum pilli rastgele bir elektrikli eser manasına geliyor. Şirketim ortasında birfazlaca lityum pil bulunan yenilenebilir güç depolama eserleri üretiyor, bu yüzden nitekim büyük bela. Nakliyeciler ve taşıyıcılar ne teklif ederse onu ödeyeceğiz, lakin hala konteyner yok ve biz beklemek zorundayız. Kimi taşıyıcılar, hayli yeterli iş yaptıkları için DG mamüllerini bile kabul etmeyecekler. Eserlerimizi nakliye yüzünden fabrikalarda bekletiyor olmamız da hayli maliyetli. 40’lık bir konteynerin hava yoluyla taşınması için yarım milyon dolar isteniyor. Tıpkı biçimde, Çin Avrupa demiryolu nakliyatının kapasitesinin hala epeyce düşük. Bu ortada, Hong Kong’daki liman tıkanıklığı da kötüleşiyor.”
Türkiye’den en epey ikramlık eşya siparişi arttı
Bölüm temsilcilerinin verdiği bilgiye bakılırsa, Noel devrine hazırlık hedefiyle global ticarette başta ikramlık eşya olmak üzere makyaj materyalleri, kırtasiye eserleri, konut eşyaları, yılbaşı ağacı ve dokumacılık eserleri siparişlerinde artış yaşanıyor. Lojistik tarafında olağan vakitte eylül sonu ya da ekim ayında başlayan Noel yüklemelerinin bu yıl 1 Ağustos’ta başlayacağı belirtiliyor. Hatta kimi gemilerin şimdiden dolduğu, haftaya sefere çıkacağı tabir ediliyor. DÜNYA’ya konuşan Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) İdare Heyeti Lideri Mesut Öksüz, 2020’de pandeminin birinci yılı olduğu için gümrüklerde önemli dertler yaşandığını ve malların gümrüklerde kaldığını hatırlatarak, “ABD’deki Noel devrinde rafl ar boş kalmıştı. Bu yıl artan navlun maliyetleri karşısında ve son dakika bir daha malların gümrükte kalmaması için talepler öne çekildi” açıklamasında bulundu. ZÜCDER Lideri Mesut Öksüz, kendi eser kümelerinde daha epey ikramlık eşya kısımda bir artışın kelam konusu olduğunu söz etti. Türkiye’den öteki konut eşyaları, yılbaşı ağacı ve dokumacılık eserleri siparişlerinin de artması bekleniyor.
İthalatçıya ‘Avrupa’dan ve karayoluyla alım yapın’ tavsiyesi
Milletlerarası Nakliyat ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) İdare Konseyi Lideri Emre Eldener, global ticaretin yüzde 80’inden çoksının yapıldığı denizyolu nakliyeciliğinde navlundaki artışın durulmadığına ve ekipman badiresinin devam ettiğine vurgu yaparak, Türk ithalatçısına çeşitli tavsiyelerde bulundu. Emre Eldener şunları söylemiş oldu: “Denizyolunda fiyatlar durulmuyor. Navlun hala devasa yükseklikte. Aşılamanın yaygınlaşmasıyla artan talebe konteyner yetişmiyor. Konteyner nakliye maliyetlerindeki artış yüzde 300’ü geçmiş durumda. Konteyner bulmakta hala zorluk yaşanıyor. Bir ülkeye giden geminin salgın niçiniyle vaktinde geri gelememesinin yanı sıra Süveyş Kanalı krizi daha sonrasında firmaların değişen stratejileri de piyasayı zorluyor. Stok eğilimi arttı. Tüm müşterilerimize bilhassa ithalat yaparken tedarikçilerini navlun ve mal bedelinin toplam fiyatına bakarak seçmelerinin en yanlışsız karar olacağını söylüyorum. Son periyotta Avrupa’dan karayolu ithalat sayıları hayli uygun. Türk alıcılar şayet mal bedelleri de uygunsa AB’den alım yapsınlar, transit müddet de kısa olduğu için stok ve finansman maliyeti düşük olur. Ayrıyeten gümrük vergisi de ödemezler.”