Aysel YÜCEL
Global ticaretin yüzde 80’den çoksının taşındığı denizyolunda, pandemiyle bir arada rekor artışların yaşandığı navlun piyasası, yerli armatörleri yatırım konusunda harekete geçirdi. yıllar daha sonra filolarını genişletme konusunda birinci kere bu kadar agresif olan Türk armatörler, 2021’de son iki yılın toplamından fazla yatırım yaptı. AB’ye ticarette, Türkiye’nin Uzakdoğu’ya karşı navlun avantajını artırmasıyla ihracatta yaşanan büyüme de armatörlerin yatırım iştahını artıran kıymetli niçinlerden biri oldu. Önümüzdeki devirlerde de kuvvetli bir talep bekleyen armatörler, kapasiteyi artırmak için gemi yatırımlarını hızlandırdı. 9 ayda yaklaşık yüzde 8.6 kapasite artışı sağlayan Türk sahipli deniz ticaret filosunun büyüme oranının, memleketler arası raporlara nazaran, bu yıl yüzde 3,2 civarında büyümesi kestirim edilen dünya deniz ticaret filosu sayısını neredeyse üçe katlayacağı varsayım ediliyor. Ayrıyeten 2020 yılında kapasite olarak küreselde 15. sırada olan Türk gemi filosunun, bu yıl 14’üncülüğe yükselebileceği öngörülüyor. Bölüm temsilcilerine nazaran, 14. sıranın da üzerine çıkabilmek fakat 40 milyon DWT’lik kapasite ile mümkün olabilir.
9 ayda 2.5 milyon DWT’lik yatırım
Filodaki gelişim resmi olarak, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafınca her yıl ocak ayında açıklanıyor. DÜNYA’nın Türk Armatörler Birliği’nden edindiği bilgilere göre; Türk sahipli deniz ticaret filosu, 2021’in birinci 9 ayında gerçekleşen yatırımlarla 2.5 milyon DWT’lik bir artış gösterdi. Ocak 2021’de 28 milyon 929 bin DWT olan 1000 GT üstündeki Türk sahipli gemi tonajı, bu artışla bir arada 31 milyon 500 bin DWT’yi aştı. Bu yıl farklı tonaj ve tiplerde 110 gemi filoya katıldı. bu biçimdece, 2013’ten daha sonra birinci defa filoda bu oranda bir büyüme gerçekleşti.
en çok artış kuru yük gemilerde
Bu yıl en çok tonaj artışı kuru yük gemilerde oldu. Kuru yük gemilerin toplam kapasite artışı içerisindeki hissesi yaklaşık yüzde 45’e ulaştı. Kuru yük navlunun son bir yılda yüzde 230’a yakın artış göstermesi, bu alanda faaliyet gösteren armatörleri yatırım konusunda cesaretlendirdi. Yasa, Ciner, Beks, Devbulk, Densay, Manta, Kopuzlar ve Aksoy Denizcilik üzere firmaların handysize ve supramax gemi yatırımları bu büyümede tesirli oldu. Arkas ve Medkon üzere şirketler de konteyner gemi filolarını yeni yatırımlarla genişletiyor. Başka yandan, global deniz ticaretinde pandemiyle bir arada başlayan liman sıkışıklıkları, konteyner krizi ve navludaki rekor artışlar niçiniyle lojistikte büyük dert yaşayan sanayicilerin kendi gemi yatırımını yaparak kesime girişi de filonun gelişmenine katkı sağlıyor. Alanında ihracat başkanı OBA Makarna’nın bu yıl kurduğu denizcilik şirketi Savana Shipping, 5 gemiden oluşan bir filo kurmuştu. Akabinde Taban Besin da kendi yüklerini taşımak için gemi yatırımı yaptı.
Öte yandan, bölümde karlılıkların artmasıyla hurdaya giden gemi sayısının da azaldığı belirtiliyor. Arzdaki sorun niçiniyle yaşlı gemilerin ikinci el satış fiyatları önemli oranda artarken, kelam konusu gemilerin satıştan daha sonra ortalama 1,5 yıl ortasında kendisini amortisman ettiği söz ediliyor.
100’e yakın yeni gemi siparişi var
Filoya katılan mevcut gemilerin yanı sıra Ciner ve Yasa üzere büyük kümelerin yeni inşa siparişleri de filodaki büyümeye kıymetli katkı sağlayacak. Milletlerarası araştırma şirketi Clarksons’un raporuna nazaran, 2021’in birinci yarısında Türk armatörler, 9 yeni gemi siparişi verdi. Yılın ikinci yarısında da gemi siparişleri devam etti. 24 gemiden oluşan 2 milyon DWT taşıma kapasitesine bir filoyu işleten Ciner Denizcilik, Çin’in New Dayang Tersanesi’ne dört adet 63 bin DWT’lik ultramax kuru yük gemisi sipariş etti. Yasa Holding bünyesindeki Yasa Denizcilik de bu hafta Çin’deki Dalian Cosco KHI Ship Engineering Co (Dacks) tersanesine 64 bin DWT’lik ultramax kuru yük gemi siparişi verdi. Geçmişte verilen de dahil edildiğinde şu anda Türk yatırımcıların global tersanelere verilmiş 100’e yakın gemi siparişi bulunuyor. Bu gemilerin toplam tonajı 2 milyon DWT’yi geçiyor.
Gaye; 50 milyon DWT
Dalın önde gelen temsilcileri, dünya denizcilik piyasalarında talepteki kuvvetli seyrin önümüzdeki periyotta de devam etmesini bekliyor. İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Lideri Tamer Kıran, önümüzdeki süreçte talebin arza nazaran birfazlaca segmentte daha süratli bir gelişme göstermesinin beklendiğini aktardı. Türk ticaret filosunun artan bu ticaret hacminden daha fazla hisse alabilmesi için kapasitesinin aratılması gerektiğine vurgu yapan Kıran, “Global filonun 2021 yılında DWT bazında yüzde 3’ten çok artarak 2 milyar 130 milyon DWT büyüklüğe ulaşması bekleniyor. 2020 yılında 48,7 milyar dolar olan yeni gemi inşa yatırım kontratı, 2021 yılı temmuz sonu itibariyle 67,2 milyar dolar oldu. Dünya deniz nakliyeciliğinde taşlar yerinden oynadı. Denizden daha fazla hisse almak isteyen ülkeler bir daha ‘tam yol ileri’ dedi. Bu niçinle bugün 30 milyon DWT’e yakın Türk sahipli filomuzun da 50 milyon DWT’e ulaştırılması ulusal hedefl erimiz içinde yer almalı” diye konuştu. Türk Armatörler Birliği Lideri Cihan Ergenç de filoyu daha ileriye taşımak için çalışmalar yaptıklarını, bu hususta global rakiplerle eşit koşulların sahip olabilmek için bir grup dayanaklara gereksinimleri olduğunu vurguladı. Ergenç, “10 yıl içerisinde filoyu 50 milyon DWT’ye çıkarabilirsek, küreselde birinci 10 amacımıza epey yaklaşmış olacağız. Ayrıyeten, hizmet ihracatı olarak da ülkemize hayli büyük bir döviz geliri sağlayabileceğiz” dedi.
1 yılda %280 artan navlun endeksi (BDI) 5 bin puanı aştı
Baltık Kuru Yük Endeksi (BDI), rekor üstüne rekor kırmaya devam ediyor. 2021’e 1.350 puanla başlayan endeks, arka arda kırılan rekorlarla bu hafta 5 bin puanı aştı. Evvelki gün endeks 5 bin 167 puana ulaştı. BDI’de son 1 yıldaki artış yüzde 280’e ulaştı. Navlundaki yükselişle gemilerin günlük kira bedelleri de son bir yılda 10 kata yakın arttı. Global ticarette Noel öncesi artan talebe karşı, gemi arzının yetersiz kalması, navlundaki hareketliliğin en değerli niçinlerinden biri. Salgında yeni varyantların ortaya çıkmasıyla kimi değerli limanlarda gemilerim bekleme müddetlerinin 70 güne kadar çıkmasıda gemi arzını değerli oranda kısıtlıyor.
Türk armatörlerin yatırım atağı dünya basınında
Türk armatörlerin gemi yatırımı konusunda son periyottaki atağı, dünya basınına da yansıdı. Küresel denizcilik dalının önde gelen yayınlarından İngiliz Tradewinds, bu hususta geniş kapsamlı bir haber yaparak, Türk armatörlerin senelerdan daha sonra filo yatırımları konusunda birinci sefer bu kadar dinamik ve hayli istikametli olduğunu vurguladı. Haberde, Türk armatörlerin, gemi alım, satım ve yeni inşa siparişi konusunda 2019 ve 2020’nin tamamından daha süreç yaptığının altı çiziliyor. Alıcılar ve satıcılar içindeki istikrara de dikkat çeken Tradewinds, nadiren olan bu durumu, Türk armatörlerin filoda genişleme konusunda hemfikir olduğunun bir göstergesi olarak yorumlanıyor. Türk oyuncuların, Tradewinds tarafınca 2021 yılında derlenen onaylanmış 32 ikinci el sürecin 29’unda alıcı olduğu söz ediliyor.
Avrupa’dan finansman bulamayan Çin’den dayanak aldı
Türk armatörler, gemi yatırımında uzun yıllardır finansman konusunda büyük kasvet yaşıyor. Bilhassa Avrupalı bankaların Türk armatörlere kredi vermek konusunda istekli olmadığı biliniyor. İngiliz Tradewinds, Avrupa’dan finansman bulamayan Türk şirketlerinin, Uzak Doğu’nun gemi kredilerindeki son gelişmelerden büyük ölçüde yararlandığını öne sürdü. Ciner ve Arkas Holding üzere şirketlerin Çinli finansörlerle mutabakatları olduğu aktarıldı.
Global ticaretin yüzde 80’den çoksının taşındığı denizyolunda, pandemiyle bir arada rekor artışların yaşandığı navlun piyasası, yerli armatörleri yatırım konusunda harekete geçirdi. yıllar daha sonra filolarını genişletme konusunda birinci kere bu kadar agresif olan Türk armatörler, 2021’de son iki yılın toplamından fazla yatırım yaptı. AB’ye ticarette, Türkiye’nin Uzakdoğu’ya karşı navlun avantajını artırmasıyla ihracatta yaşanan büyüme de armatörlerin yatırım iştahını artıran kıymetli niçinlerden biri oldu. Önümüzdeki devirlerde de kuvvetli bir talep bekleyen armatörler, kapasiteyi artırmak için gemi yatırımlarını hızlandırdı. 9 ayda yaklaşık yüzde 8.6 kapasite artışı sağlayan Türk sahipli deniz ticaret filosunun büyüme oranının, memleketler arası raporlara nazaran, bu yıl yüzde 3,2 civarında büyümesi kestirim edilen dünya deniz ticaret filosu sayısını neredeyse üçe katlayacağı varsayım ediliyor. Ayrıyeten 2020 yılında kapasite olarak küreselde 15. sırada olan Türk gemi filosunun, bu yıl 14’üncülüğe yükselebileceği öngörülüyor. Bölüm temsilcilerine nazaran, 14. sıranın da üzerine çıkabilmek fakat 40 milyon DWT’lik kapasite ile mümkün olabilir.
9 ayda 2.5 milyon DWT’lik yatırım
Filodaki gelişim resmi olarak, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafınca her yıl ocak ayında açıklanıyor. DÜNYA’nın Türk Armatörler Birliği’nden edindiği bilgilere göre; Türk sahipli deniz ticaret filosu, 2021’in birinci 9 ayında gerçekleşen yatırımlarla 2.5 milyon DWT’lik bir artış gösterdi. Ocak 2021’de 28 milyon 929 bin DWT olan 1000 GT üstündeki Türk sahipli gemi tonajı, bu artışla bir arada 31 milyon 500 bin DWT’yi aştı. Bu yıl farklı tonaj ve tiplerde 110 gemi filoya katıldı. bu biçimdece, 2013’ten daha sonra birinci defa filoda bu oranda bir büyüme gerçekleşti.
en çok artış kuru yük gemilerde
Bu yıl en çok tonaj artışı kuru yük gemilerde oldu. Kuru yük gemilerin toplam kapasite artışı içerisindeki hissesi yaklaşık yüzde 45’e ulaştı. Kuru yük navlunun son bir yılda yüzde 230’a yakın artış göstermesi, bu alanda faaliyet gösteren armatörleri yatırım konusunda cesaretlendirdi. Yasa, Ciner, Beks, Devbulk, Densay, Manta, Kopuzlar ve Aksoy Denizcilik üzere firmaların handysize ve supramax gemi yatırımları bu büyümede tesirli oldu. Arkas ve Medkon üzere şirketler de konteyner gemi filolarını yeni yatırımlarla genişletiyor. Başka yandan, global deniz ticaretinde pandemiyle bir arada başlayan liman sıkışıklıkları, konteyner krizi ve navludaki rekor artışlar niçiniyle lojistikte büyük dert yaşayan sanayicilerin kendi gemi yatırımını yaparak kesime girişi de filonun gelişmenine katkı sağlıyor. Alanında ihracat başkanı OBA Makarna’nın bu yıl kurduğu denizcilik şirketi Savana Shipping, 5 gemiden oluşan bir filo kurmuştu. Akabinde Taban Besin da kendi yüklerini taşımak için gemi yatırımı yaptı.
Öte yandan, bölümde karlılıkların artmasıyla hurdaya giden gemi sayısının da azaldığı belirtiliyor. Arzdaki sorun niçiniyle yaşlı gemilerin ikinci el satış fiyatları önemli oranda artarken, kelam konusu gemilerin satıştan daha sonra ortalama 1,5 yıl ortasında kendisini amortisman ettiği söz ediliyor.
100’e yakın yeni gemi siparişi var
Filoya katılan mevcut gemilerin yanı sıra Ciner ve Yasa üzere büyük kümelerin yeni inşa siparişleri de filodaki büyümeye kıymetli katkı sağlayacak. Milletlerarası araştırma şirketi Clarksons’un raporuna nazaran, 2021’in birinci yarısında Türk armatörler, 9 yeni gemi siparişi verdi. Yılın ikinci yarısında da gemi siparişleri devam etti. 24 gemiden oluşan 2 milyon DWT taşıma kapasitesine bir filoyu işleten Ciner Denizcilik, Çin’in New Dayang Tersanesi’ne dört adet 63 bin DWT’lik ultramax kuru yük gemisi sipariş etti. Yasa Holding bünyesindeki Yasa Denizcilik de bu hafta Çin’deki Dalian Cosco KHI Ship Engineering Co (Dacks) tersanesine 64 bin DWT’lik ultramax kuru yük gemi siparişi verdi. Geçmişte verilen de dahil edildiğinde şu anda Türk yatırımcıların global tersanelere verilmiş 100’e yakın gemi siparişi bulunuyor. Bu gemilerin toplam tonajı 2 milyon DWT’yi geçiyor.
Gaye; 50 milyon DWT
Dalın önde gelen temsilcileri, dünya denizcilik piyasalarında talepteki kuvvetli seyrin önümüzdeki periyotta de devam etmesini bekliyor. İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Lideri Tamer Kıran, önümüzdeki süreçte talebin arza nazaran birfazlaca segmentte daha süratli bir gelişme göstermesinin beklendiğini aktardı. Türk ticaret filosunun artan bu ticaret hacminden daha fazla hisse alabilmesi için kapasitesinin aratılması gerektiğine vurgu yapan Kıran, “Global filonun 2021 yılında DWT bazında yüzde 3’ten çok artarak 2 milyar 130 milyon DWT büyüklüğe ulaşması bekleniyor. 2020 yılında 48,7 milyar dolar olan yeni gemi inşa yatırım kontratı, 2021 yılı temmuz sonu itibariyle 67,2 milyar dolar oldu. Dünya deniz nakliyeciliğinde taşlar yerinden oynadı. Denizden daha fazla hisse almak isteyen ülkeler bir daha ‘tam yol ileri’ dedi. Bu niçinle bugün 30 milyon DWT’e yakın Türk sahipli filomuzun da 50 milyon DWT’e ulaştırılması ulusal hedefl erimiz içinde yer almalı” diye konuştu. Türk Armatörler Birliği Lideri Cihan Ergenç de filoyu daha ileriye taşımak için çalışmalar yaptıklarını, bu hususta global rakiplerle eşit koşulların sahip olabilmek için bir grup dayanaklara gereksinimleri olduğunu vurguladı. Ergenç, “10 yıl içerisinde filoyu 50 milyon DWT’ye çıkarabilirsek, küreselde birinci 10 amacımıza epey yaklaşmış olacağız. Ayrıyeten, hizmet ihracatı olarak da ülkemize hayli büyük bir döviz geliri sağlayabileceğiz” dedi.
1 yılda %280 artan navlun endeksi (BDI) 5 bin puanı aştı
Baltık Kuru Yük Endeksi (BDI), rekor üstüne rekor kırmaya devam ediyor. 2021’e 1.350 puanla başlayan endeks, arka arda kırılan rekorlarla bu hafta 5 bin puanı aştı. Evvelki gün endeks 5 bin 167 puana ulaştı. BDI’de son 1 yıldaki artış yüzde 280’e ulaştı. Navlundaki yükselişle gemilerin günlük kira bedelleri de son bir yılda 10 kata yakın arttı. Global ticarette Noel öncesi artan talebe karşı, gemi arzının yetersiz kalması, navlundaki hareketliliğin en değerli niçinlerinden biri. Salgında yeni varyantların ortaya çıkmasıyla kimi değerli limanlarda gemilerim bekleme müddetlerinin 70 güne kadar çıkmasıda gemi arzını değerli oranda kısıtlıyor.
Türk armatörlerin yatırım atağı dünya basınında
Türk armatörlerin gemi yatırımı konusunda son periyottaki atağı, dünya basınına da yansıdı. Küresel denizcilik dalının önde gelen yayınlarından İngiliz Tradewinds, bu hususta geniş kapsamlı bir haber yaparak, Türk armatörlerin senelerdan daha sonra filo yatırımları konusunda birinci sefer bu kadar dinamik ve hayli istikametli olduğunu vurguladı. Haberde, Türk armatörlerin, gemi alım, satım ve yeni inşa siparişi konusunda 2019 ve 2020’nin tamamından daha süreç yaptığının altı çiziliyor. Alıcılar ve satıcılar içindeki istikrara de dikkat çeken Tradewinds, nadiren olan bu durumu, Türk armatörlerin filoda genişleme konusunda hemfikir olduğunun bir göstergesi olarak yorumlanıyor. Türk oyuncuların, Tradewinds tarafınca 2021 yılında derlenen onaylanmış 32 ikinci el sürecin 29’unda alıcı olduğu söz ediliyor.
Avrupa’dan finansman bulamayan Çin’den dayanak aldı
Türk armatörler, gemi yatırımında uzun yıllardır finansman konusunda büyük kasvet yaşıyor. Bilhassa Avrupalı bankaların Türk armatörlere kredi vermek konusunda istekli olmadığı biliniyor. İngiliz Tradewinds, Avrupa’dan finansman bulamayan Türk şirketlerinin, Uzak Doğu’nun gemi kredilerindeki son gelişmelerden büyük ölçüde yararlandığını öne sürdü. Ciner ve Arkas Holding üzere şirketlerin Çinli finansörlerle mutabakatları olduğu aktarıldı.