Süratle yayılabilen ve sıkça görülen ‘uyuz’ hastalığı, insanların hayatında değerli bir sorun haline gelebiliyor. Kimi durumlarda tedaviye direnç gösteren hastalık hakkında Özel Adatıp Hastanesi Dermatoloji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Teoman Fazilet bilgilendirdi. ‘Uyuz’ hastalığının toplumun her kısmında görülebileceğine dikkat çeken Fazilet, “Uyuz sarkopt denilen gözle görünmeyen bir parazitin oluşturduğu epey kaşıntılı ve bulaşıcı bir deri hastalığıdır. Her iki cinste, her yaşta, toplumun her kısmında görülebilir. Uyuz hastalığı salgınlar yapabilmesi niçiniyle bilhassa okul, yurt, kışla ve bakım meskenleri üzere toplu hayat alanlarında daha sık görülür. Bağışıklık sistemi baskılanmış şahıslarda daha şiddetli seyreder. Hastalık şahıstan şahsa yakın temasla (aynı yatakta yatma, ortak giysilerin kullanması, yatak çarşafı yahut havlu üzere şahsi eşyaların kullanması gibi) 15-20 dakikalık bir temas müddetinde bulaşır. Yalnızca tokalaşma ile bulaşması zordur” dedi.
HASTALIĞIN BELİRTİLERİ
Hastalığın en tipik özelliğinin parazitin alınmasından ortalama 4-6 hafta daha sonrasında ortaya çıkması, bilhassa geceleri ve sıcakta artan şiddetli kaşıntı olduğunu belirten Prof. Dr. Teoman Fazilet, “Kaşıntı en sık el bilekleri iç yüzleri, el parmak ortaları, kulak artları, bel bölgesi, ayak bilekleri, ayaklar ve kalçalarda görülür. Erkeklerde bilhassa genital bölge, bayanlarda göğüs başları çocuklarda ise avuç içleri ve ayak tabanları tipik olarak tutulan bölgelerdir. Hastalığa mahsus en kıymetli belirti, en sık bilek iç yüzleri ve parmak ortalarında görülen parazitin ortasında yaşadığı gri beyaz renkli, 1-10 milimetre uzunluğundaki tünel denilen yapılardır. Tünel dalgalı yahut kırık bir çizgi formunda görülür. Bundan diğer deride kaşıntıya bağlı kaşıntı izleri, küçük kabarcıklar ve sivilceye benzeri yapılar görülebilir” diye konuştu.
TEDAVİ ESNASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Uyuz tedavisinin, tıpkı ömür ortamını paylaşan tüm bireylerin, kimilerinde etkin şikayet olmasa dahi uygulanması gerektiğini belirterek, “Çünkü hastalığın, parazit alındıktan daha sonraki 20-90 gün içerisinde ortaya çıkabildiği unutulmamalıdır. Deriye uygulanan ilaçlar tüm deri bölgesine uygulanmalıdır. Son bir hafta ortasında kullanılmış tüm giysiler ve yatak örtüleri en az 60 derecede yıkanmalı ve ütülenmelidir. Yıkanmayacak eşyaların, ağzı bağlı bir poşette ortalama bir hafta saklanması gerekir. Tedavini başarılı olması daha sonrasında da kaşıntı ve hastalığa bağlı, arta kalan deri lezyonlarının güzelleşmesi 2 – 6 haftayı bulabilir. Deriye uygulanan tedavi kesinlikle 15 gün daha sonra tekrar uygulanmalıdır. Son kelam olarak uyuz kimi vakit tedaviye direnç göstermekte ve hastalar değişik uygun olmayan tedavi seçeneklerine başvurmaktadır. Bu durum deride daha fazla tahrişe ve kaşıntısının artmasına yol açabilmektedir. Uyuz hastaları, kuşkulu durumlarda kesinlikle doktora başvurup uygun tedaviyi kullanmalıdırlar” biçiminde konuştu.
KAYNAK: İHA
HASTALIĞIN BELİRTİLERİ
Hastalığın en tipik özelliğinin parazitin alınmasından ortalama 4-6 hafta daha sonrasında ortaya çıkması, bilhassa geceleri ve sıcakta artan şiddetli kaşıntı olduğunu belirten Prof. Dr. Teoman Fazilet, “Kaşıntı en sık el bilekleri iç yüzleri, el parmak ortaları, kulak artları, bel bölgesi, ayak bilekleri, ayaklar ve kalçalarda görülür. Erkeklerde bilhassa genital bölge, bayanlarda göğüs başları çocuklarda ise avuç içleri ve ayak tabanları tipik olarak tutulan bölgelerdir. Hastalığa mahsus en kıymetli belirti, en sık bilek iç yüzleri ve parmak ortalarında görülen parazitin ortasında yaşadığı gri beyaz renkli, 1-10 milimetre uzunluğundaki tünel denilen yapılardır. Tünel dalgalı yahut kırık bir çizgi formunda görülür. Bundan diğer deride kaşıntıya bağlı kaşıntı izleri, küçük kabarcıklar ve sivilceye benzeri yapılar görülebilir” diye konuştu.
TEDAVİ ESNASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Uyuz tedavisinin, tıpkı ömür ortamını paylaşan tüm bireylerin, kimilerinde etkin şikayet olmasa dahi uygulanması gerektiğini belirterek, “Çünkü hastalığın, parazit alındıktan daha sonraki 20-90 gün içerisinde ortaya çıkabildiği unutulmamalıdır. Deriye uygulanan ilaçlar tüm deri bölgesine uygulanmalıdır. Son bir hafta ortasında kullanılmış tüm giysiler ve yatak örtüleri en az 60 derecede yıkanmalı ve ütülenmelidir. Yıkanmayacak eşyaların, ağzı bağlı bir poşette ortalama bir hafta saklanması gerekir. Tedavini başarılı olması daha sonrasında da kaşıntı ve hastalığa bağlı, arta kalan deri lezyonlarının güzelleşmesi 2 – 6 haftayı bulabilir. Deriye uygulanan tedavi kesinlikle 15 gün daha sonra tekrar uygulanmalıdır. Son kelam olarak uyuz kimi vakit tedaviye direnç göstermekte ve hastalar değişik uygun olmayan tedavi seçeneklerine başvurmaktadır. Bu durum deride daha fazla tahrişe ve kaşıntısının artmasına yol açabilmektedir. Uyuz hastaları, kuşkulu durumlarda kesinlikle doktora başvurup uygun tedaviyi kullanmalıdırlar” biçiminde konuştu.
KAYNAK: İHA