Medicana International İstanbul Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Ali Yılmaz, inme rahatsızlığının belirtileri, dikkat edilmesi gerekenler ve tedavi usulüne ait bilgi verdi. Uzun yıllardır konuşulmasına karşın inmenin toplum tarafınca bilinmediğini söyleyen Doç. Dr. Yılmaz, “İnmeye beyin krizi diyebiliriz. Beynin muhakkak kısmı besleyen damarda ani olarak tıkanıklık oluşuyor. Bütün semptomlar birdenbire başlar, öncesinde bir belirtisi olmaz. Kalp krizi üzere bireyler birden çok inme geçirebilir ancak belirti vermez” diye konuştu.
İNME RİSKİNİ ARTIRAN FAKTÖRLER
Doç. Dr. Yılmaz, “Ama risk kümeleri vardır. Sigara, alkol, gerilim, fazla kilo, sistemsiz beslenme ve uyku inme riskini artırır. Bide kronik kalp rahatsızlığı olanlarda inme riski artar. Hastalar bize, pıhtı şayet hareket merkezindeki damarı tıkadıysa felç, konuşma merkezindeyse konuşamam, istikrar merkezindeyse istikrar sorunu ve şuur kaybıyla geliyor” tabirlerini kullandı.
İNMENİN KAHRAMANLARI
İnmeden korkmamak gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Yılmaz, erken müdahaleye dikkat çekerek, “Fark edip, uygun merkeze getiren şahıslara biz inmenin kahramanı diyoruz. Yarım saat içerisinde bütün süreçleri tamamlayıp bize gelen hastaya anjiyo yapıyoruz. Bu süreç sırasında bütün beyin damarlarını görüntülüyoruz. Nerede ve nasıl bir tıkanıklık olduğunu anlıyoruz. Her şuur ve güç kaybı inme olmayacağı için hastanın anjiyodan evvel MR ve tomografi çektirmesini istiyoruz. Bu mevzuda şuurlu bir grup yetiştirmek gerekiyor. İnme tek kişinin, ünitenin yapacağı bir iş değildir. Acil, nöroloji, radyoloji, beyin cerrahının grup halinde çalışması gerekir” dedi.
MÜDAHALENİN VAKTİ ÇOK KIYMETLİ
Hastaya müdahale etme sistemlerini anlatan Doç. Dr. Yılmaz, “Bizim inme kodumuz var. Hastaya bu kuşkuyla geldiği anda herkes alarma geçiyor, kişi birinci sıraya alınıyor. Zira müdahale etmek için bir vakit dilimi var. bu biçimde geçtikten daha sonra yapılan müdahalelerin büyük bir kısmı hiç bir işe yaramayacaktır. Birinci 3 saatte müdahale altın standarttır bu 6 saate kadar uzatılabilir. 6 saatten daha sonra yapılacak bir şey kalmıyor. Hasta, meskeninde, iş yerinde, trafikte olabilir inmeyi geçirdikten daha sonra vakit artık altın bedelinde. Zira her geçen dakika beden işlevlerinden bir şeyi kaybedecektir ve bunlar geri gelmeyecektir” diye konuştu.
BELİRTİLER ANİ GELİŞİR
İnme hastalığına yönelik farkındalık oluşmasını istediklerini belirten Doç. Dr. Ali Yılmaz, “Hastanın sol kolu ve bacağında uyuşmalar, konuşmasında, şuur durumunda değişiklik olur ki bu da daha evvel hiç bir şikayeti olmayan hastalarda görülür. Bu belirtiler ani gelişir, inme soru işareti deriz. Müdahale edelim lakin inme çıkmasın fakat farkında varmış olalım. İstanbul’da 112 bu hususta epeyce güzel çalışıyor. Hastaneler kapasiteleri dolsa bile boş yatak tutuyor, hastanın tedavisi kesinlikle yapıyor. Hasta yakınlarının farkındalığı epey kıymetli, ‘sabahı bekleyelim düzelmezse hastaneye gidelim, yüzünü yıkayalım, başına su dökelim, kolonya sürelim’ üzere cümleler kurarak kişinin ömründen kaybediyoruz” tabirlerini kullandı.
GENÇLER DE RİSK ALTINA, HAYATİ TEHLİKE VAR
Ödem ve su toplamasına dikkat çeken Doç. Dr. Yılmaz, “İnme, genelde ileri yaşlarındaki şahıslarda meydana geliyor lakin genç yaşta görmeyeceğiz manasına gelmez. 20li yaşlara kadar inme görüyoruz, genç yaşta epey daha makûs seyrediyor. Zira beynin kapasiteli bunu tolere etmeye mümkün olmuyor. İnme hücre mevti demektir. Beden meyyit hücreleri temizler. Temizlerken de birtakım şişme yani ödem, su toplaması olacaktır. Bu da beyne bası oluşturacak ve birlikteinde hayati tehlike gelişecektir. Kalp hastalığı olan şahıslarda inmeyi daha fazlaca görüyoruz” dedi.
İNME VE KOVİD-19 AŞISI ORTASINDA İRTİBAT YOK
İnmenin koronavirüs aşısıyla bağdaşmayacağını söyleyen Doç. Dr. Yılmaz, “Toplumda ‘aşı yüzünden inme geçirdi’ üzere bir algı var, bu yanlıştır. Bu yüzden aşı olmak istemeyenler de oluyor. İnme ve aşı içinde bizim bulduğumuz bilimsel bir temas yok. İnmenin tedavisi vardır, farkında olmak fazlaca değerli. Biroldukça hasta erken müdahale edildiği vakit sıhhatine kavuşuyor” diye konuştu.
GENETİK GEÇİŞLİ BİR HASTALIK
Hastalığın genetik geçişli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Yılmaz, “Unutkanlık başladı, baş ağrısı arttı diyelim bireylerin beyin damarlarına baktırmakta yarar var. Bide bu hastalık genetik geçişli bir hastalıktır. Ailede bir şahısta damar hastalığı var ise kesinlikle kalp ve beyin damarlarını denetim etmek lazım” tabirlerini kullandı.
KAYNAK: DHA
İNME RİSKİNİ ARTIRAN FAKTÖRLER
Doç. Dr. Yılmaz, “Ama risk kümeleri vardır. Sigara, alkol, gerilim, fazla kilo, sistemsiz beslenme ve uyku inme riskini artırır. Bide kronik kalp rahatsızlığı olanlarda inme riski artar. Hastalar bize, pıhtı şayet hareket merkezindeki damarı tıkadıysa felç, konuşma merkezindeyse konuşamam, istikrar merkezindeyse istikrar sorunu ve şuur kaybıyla geliyor” tabirlerini kullandı.
İNMENİN KAHRAMANLARI
İnmeden korkmamak gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Yılmaz, erken müdahaleye dikkat çekerek, “Fark edip, uygun merkeze getiren şahıslara biz inmenin kahramanı diyoruz. Yarım saat içerisinde bütün süreçleri tamamlayıp bize gelen hastaya anjiyo yapıyoruz. Bu süreç sırasında bütün beyin damarlarını görüntülüyoruz. Nerede ve nasıl bir tıkanıklık olduğunu anlıyoruz. Her şuur ve güç kaybı inme olmayacağı için hastanın anjiyodan evvel MR ve tomografi çektirmesini istiyoruz. Bu mevzuda şuurlu bir grup yetiştirmek gerekiyor. İnme tek kişinin, ünitenin yapacağı bir iş değildir. Acil, nöroloji, radyoloji, beyin cerrahının grup halinde çalışması gerekir” dedi.
MÜDAHALENİN VAKTİ ÇOK KIYMETLİ
Hastaya müdahale etme sistemlerini anlatan Doç. Dr. Yılmaz, “Bizim inme kodumuz var. Hastaya bu kuşkuyla geldiği anda herkes alarma geçiyor, kişi birinci sıraya alınıyor. Zira müdahale etmek için bir vakit dilimi var. bu biçimde geçtikten daha sonra yapılan müdahalelerin büyük bir kısmı hiç bir işe yaramayacaktır. Birinci 3 saatte müdahale altın standarttır bu 6 saate kadar uzatılabilir. 6 saatten daha sonra yapılacak bir şey kalmıyor. Hasta, meskeninde, iş yerinde, trafikte olabilir inmeyi geçirdikten daha sonra vakit artık altın bedelinde. Zira her geçen dakika beden işlevlerinden bir şeyi kaybedecektir ve bunlar geri gelmeyecektir” diye konuştu.
BELİRTİLER ANİ GELİŞİR
İnme hastalığına yönelik farkındalık oluşmasını istediklerini belirten Doç. Dr. Ali Yılmaz, “Hastanın sol kolu ve bacağında uyuşmalar, konuşmasında, şuur durumunda değişiklik olur ki bu da daha evvel hiç bir şikayeti olmayan hastalarda görülür. Bu belirtiler ani gelişir, inme soru işareti deriz. Müdahale edelim lakin inme çıkmasın fakat farkında varmış olalım. İstanbul’da 112 bu hususta epeyce güzel çalışıyor. Hastaneler kapasiteleri dolsa bile boş yatak tutuyor, hastanın tedavisi kesinlikle yapıyor. Hasta yakınlarının farkındalığı epey kıymetli, ‘sabahı bekleyelim düzelmezse hastaneye gidelim, yüzünü yıkayalım, başına su dökelim, kolonya sürelim’ üzere cümleler kurarak kişinin ömründen kaybediyoruz” tabirlerini kullandı.
GENÇLER DE RİSK ALTINA, HAYATİ TEHLİKE VAR
Ödem ve su toplamasına dikkat çeken Doç. Dr. Yılmaz, “İnme, genelde ileri yaşlarındaki şahıslarda meydana geliyor lakin genç yaşta görmeyeceğiz manasına gelmez. 20li yaşlara kadar inme görüyoruz, genç yaşta epey daha makûs seyrediyor. Zira beynin kapasiteli bunu tolere etmeye mümkün olmuyor. İnme hücre mevti demektir. Beden meyyit hücreleri temizler. Temizlerken de birtakım şişme yani ödem, su toplaması olacaktır. Bu da beyne bası oluşturacak ve birlikteinde hayati tehlike gelişecektir. Kalp hastalığı olan şahıslarda inmeyi daha fazlaca görüyoruz” dedi.
İNME VE KOVİD-19 AŞISI ORTASINDA İRTİBAT YOK
İnmenin koronavirüs aşısıyla bağdaşmayacağını söyleyen Doç. Dr. Yılmaz, “Toplumda ‘aşı yüzünden inme geçirdi’ üzere bir algı var, bu yanlıştır. Bu yüzden aşı olmak istemeyenler de oluyor. İnme ve aşı içinde bizim bulduğumuz bilimsel bir temas yok. İnmenin tedavisi vardır, farkında olmak fazlaca değerli. Biroldukça hasta erken müdahale edildiği vakit sıhhatine kavuşuyor” diye konuştu.
GENETİK GEÇİŞLİ BİR HASTALIK
Hastalığın genetik geçişli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Yılmaz, “Unutkanlık başladı, baş ağrısı arttı diyelim bireylerin beyin damarlarına baktırmakta yarar var. Bide bu hastalık genetik geçişli bir hastalıktır. Ailede bir şahısta damar hastalığı var ise kesinlikle kalp ve beyin damarlarını denetim etmek lazım” tabirlerini kullandı.
KAYNAK: DHA