Bedenimizdeki bir damarın kan pıhtılaşması kararında tıkanması ile ortaya çıkan, halk içinde ‘damar içi pıhtılaşma’ olarak bilinen tromboz, erken müdahale edilmezse hastanın ömrünü kaybetmesine yol açacak kadar sinsi ve ölümcül bir hastalık olarak gösteriliyor. Trombozun ekseriyetle toplardamarlarda oluşmakla bir arada atardamarlarda da (arterlerde) görülebileceğine dikkat çeken İSÜ Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi’nden Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. İhsan Alur, ihtarlarda bulundu.
ERKEN TEŞHİS HAYATİ KIYMET TAŞIYOR
Derin venlerde oluşan trombozun ‘derin ven trombozu’, yüzeysel venlerde oluşan trombozun ise ‘tromboflebit’ olarak tanımlandığını kaydeden Op. Dr. İhsan Alur, bilhassa derin ven trombozunda erken teşhisin konularak tedaviye vaktinde başlanmanın; oluşabilecek komplikasyonları (akciğer atardamarına pıhtı atılması, şiddetli bacak ağrısı, kalıcı bacak şişliği) önlemek açısından hayati ehemmiyet taşıdığını tabir etti.
PULMONER EMBOLİ TEHLİKESİNE DİKKAT
Op. Dr. İhsan Alur, “Derin ven trombozunun en tehlikeli komplikasyonu pulmoner emboli gelişmesi (yani akciğere kan taşıyan damarların pıhtı ile tıkanması ve kanın oksijen oranında süratli düşüşle sonuçlanan teneffüs yetmezliği gelişmesi) ve erken müdahale edilmezse hastanın hayatını kaybetme riski taşımasıdır. Derin ven trombozu ayrıyeten toplumda yaygın iş gücü kaybına/ekonomik kayıplara sebep olmakta ve bireylerin ömür kalitesini kıymetli ölçüde olumsuz etkilemektedir. Bu niçinle derin ven trombozunun farkında olmak ve komplikasyonlarını uygun bilmek gerekmektedir” diye konuştu. Ani bir biçimde başlayan bacakta şişlik ve ağrının derin ven trombozunda en kıymetli belirtiler olduğunu söyleyen Op. Dr. İhsan Alur, “Bacaktaki şişlik sebebiyle çap artışı olur, hareket esnasında ise ağrı ve hassasiyet gelişir. Yürürken yahut ayakta sabit dururken bacakta şişlik ve ağrı daha da artar. Klinik bulgularla birlikte şişlik olan bacak toplardamarlarının renkli Doppler Ultrason görüntülemesiyle (damar ortasındaki pıhtının görüntülenmesiyle) kesin teşhis konur” dedi.
BÜYÜK ORTOPEDİK AMELİYATLAR, OBEZİTE VE KANSER RİSKİ ARTIRIYOR
Op. Dr. İhsan Alur, uzun müddet ağır bakımda yatmak kararında hareket kısıtlılığı yaşamak, büyük ortopedik ameliyatlar geçirmek (kalça kırığı, protez ameliyatları), morbid obezite, ileri yaş, hiperlipidemi (kan yağlarının yüksek olması), ileri evre kalp yetersizliği, etkin sigara içiciliği, kanser hastalığı varlığı (özellikle akciğer, karaciğer, pankreas, kolon kanseri, göğüs, prostat) kemoterapi, kalıcı santral venöz kateterler, genetik pıhtılaşma bozuklukları ve sedanter hayat stili (hareketsiz hayat stili) derin ven trombozunda en kıymetli risk faktörleri olduğunu belirtti.
SON 2 YILDA PANDEMİ niçinİYLE TROMBOZ HADİSELERİ ARTTI
Dünya’da ve Türkiye’de ortalama insan ömrünün uzaması, genç nüfusa oranla yaşlı nüfusun artması, kanser hastalıklarının sık görülmeye başlaması, bilhassa son 2 yılda koronavirüs pandemisine bağlı olarak tromboz olaylarındaki artışın derin ven trombozunun ehemmiyetini bir kat daha artırdığını vurgulayan Op. Dr. İhsan Alur, hastalığın tedavisi hakkında ise şu ayrıntıları paylaştı: “Karşımızda tedavisi imkânsız bir hastalık bulunmuyor. Tam bilakis, erken periyotta (akut) fark edilirse, yüzde 100‘e yakın bir muvaffakiyet oranıyla damarın içerisinde oluşmuş bulunan trombüs yani pıhtı eritilebilir, damar açılabilir ve kan akışı yeniden sağlanabilir. Şayet kronik periyotta tromboz tespit edilirse, bir daha pıhtı önleyici ve kan inceltici (kan sulandırıcı) ilaçlarla yeni pıhtının oluşmasını engellemek ve/veya oluşmuş olan pıhtının damar içerisindeki ilerleyişini durdurmak mümkündür.”
DERİN VEN TROMBOZUNDAN KORUNMAK İÇİN TEKLİFLER
Op. Dr. İhsan Alur, Derin ven trombozundan korunmak için sağlıklı hayatın kimi temel sıhhat kurallarına uyulması gerektiğinin altını çizerek tekliflerini şu biçimde sıraladı: “Hareketli bir hayat usulü oluşturmalıyız, her gün tertipli yürüyüş yahut antrenman yapmalıyız, sigara içiyorsak sigarayı bırakmalıyız, yağlı yemeklerden yahut besinlerden uzak durmalıyız, sistemli olarak sıhhat denetiminden geçmeli, tabibimizin tavsiyelerini uygulamalıyız. En kıymetlisi, tromboza karşı harekete geçip sıhhatimizi önemsemeliyiz.”
KAYNAK: DHA
ERKEN TEŞHİS HAYATİ KIYMET TAŞIYOR
Derin venlerde oluşan trombozun ‘derin ven trombozu’, yüzeysel venlerde oluşan trombozun ise ‘tromboflebit’ olarak tanımlandığını kaydeden Op. Dr. İhsan Alur, bilhassa derin ven trombozunda erken teşhisin konularak tedaviye vaktinde başlanmanın; oluşabilecek komplikasyonları (akciğer atardamarına pıhtı atılması, şiddetli bacak ağrısı, kalıcı bacak şişliği) önlemek açısından hayati ehemmiyet taşıdığını tabir etti.
PULMONER EMBOLİ TEHLİKESİNE DİKKAT
Op. Dr. İhsan Alur, “Derin ven trombozunun en tehlikeli komplikasyonu pulmoner emboli gelişmesi (yani akciğere kan taşıyan damarların pıhtı ile tıkanması ve kanın oksijen oranında süratli düşüşle sonuçlanan teneffüs yetmezliği gelişmesi) ve erken müdahale edilmezse hastanın hayatını kaybetme riski taşımasıdır. Derin ven trombozu ayrıyeten toplumda yaygın iş gücü kaybına/ekonomik kayıplara sebep olmakta ve bireylerin ömür kalitesini kıymetli ölçüde olumsuz etkilemektedir. Bu niçinle derin ven trombozunun farkında olmak ve komplikasyonlarını uygun bilmek gerekmektedir” diye konuştu. Ani bir biçimde başlayan bacakta şişlik ve ağrının derin ven trombozunda en kıymetli belirtiler olduğunu söyleyen Op. Dr. İhsan Alur, “Bacaktaki şişlik sebebiyle çap artışı olur, hareket esnasında ise ağrı ve hassasiyet gelişir. Yürürken yahut ayakta sabit dururken bacakta şişlik ve ağrı daha da artar. Klinik bulgularla birlikte şişlik olan bacak toplardamarlarının renkli Doppler Ultrason görüntülemesiyle (damar ortasındaki pıhtının görüntülenmesiyle) kesin teşhis konur” dedi.
BÜYÜK ORTOPEDİK AMELİYATLAR, OBEZİTE VE KANSER RİSKİ ARTIRIYOR
Op. Dr. İhsan Alur, uzun müddet ağır bakımda yatmak kararında hareket kısıtlılığı yaşamak, büyük ortopedik ameliyatlar geçirmek (kalça kırığı, protez ameliyatları), morbid obezite, ileri yaş, hiperlipidemi (kan yağlarının yüksek olması), ileri evre kalp yetersizliği, etkin sigara içiciliği, kanser hastalığı varlığı (özellikle akciğer, karaciğer, pankreas, kolon kanseri, göğüs, prostat) kemoterapi, kalıcı santral venöz kateterler, genetik pıhtılaşma bozuklukları ve sedanter hayat stili (hareketsiz hayat stili) derin ven trombozunda en kıymetli risk faktörleri olduğunu belirtti.
SON 2 YILDA PANDEMİ niçinİYLE TROMBOZ HADİSELERİ ARTTI
Dünya’da ve Türkiye’de ortalama insan ömrünün uzaması, genç nüfusa oranla yaşlı nüfusun artması, kanser hastalıklarının sık görülmeye başlaması, bilhassa son 2 yılda koronavirüs pandemisine bağlı olarak tromboz olaylarındaki artışın derin ven trombozunun ehemmiyetini bir kat daha artırdığını vurgulayan Op. Dr. İhsan Alur, hastalığın tedavisi hakkında ise şu ayrıntıları paylaştı: “Karşımızda tedavisi imkânsız bir hastalık bulunmuyor. Tam bilakis, erken periyotta (akut) fark edilirse, yüzde 100‘e yakın bir muvaffakiyet oranıyla damarın içerisinde oluşmuş bulunan trombüs yani pıhtı eritilebilir, damar açılabilir ve kan akışı yeniden sağlanabilir. Şayet kronik periyotta tromboz tespit edilirse, bir daha pıhtı önleyici ve kan inceltici (kan sulandırıcı) ilaçlarla yeni pıhtının oluşmasını engellemek ve/veya oluşmuş olan pıhtının damar içerisindeki ilerleyişini durdurmak mümkündür.”
DERİN VEN TROMBOZUNDAN KORUNMAK İÇİN TEKLİFLER
Op. Dr. İhsan Alur, Derin ven trombozundan korunmak için sağlıklı hayatın kimi temel sıhhat kurallarına uyulması gerektiğinin altını çizerek tekliflerini şu biçimde sıraladı: “Hareketli bir hayat usulü oluşturmalıyız, her gün tertipli yürüyüş yahut antrenman yapmalıyız, sigara içiyorsak sigarayı bırakmalıyız, yağlı yemeklerden yahut besinlerden uzak durmalıyız, sistemli olarak sıhhat denetiminden geçmeli, tabibimizin tavsiyelerini uygulamalıyız. En kıymetlisi, tromboza karşı harekete geçip sıhhatimizi önemsemeliyiz.”
KAYNAK: DHA