Chicago şehir merkezinin yükselen Art Deco kulelerinin, çok katlı caddelerinin ve işlek metro ve tren hatlarının altında arazi çöküyor ve yalnızca beklediğiniz nedenlerle değil.
Northwestern Üniversitesi’nden yapılan yeni bir araştırmaya göre, şehrin yüzeyi ile ana kaya arasındaki zemin 20. yüzyılın ortalarından bu yana ortalama 5,6 derece Fahrenheit ısındı. On yıllar boyunca, çoğu bodrumlardan ve diğer yer altı yapılarından gelen ısı, bazı binaların altındaki kum, kil ve kaya katmanlarının birkaç milimetre batmasına veya şişmesine, duvarlarda ve temellerde çatlaklara ve kusurlara neden oldu.
Çalışma yazarı Alessandro F. Rotta Loria, Loop mahallesinin altındaki bir banliyö treni terminali olan Millennium İstasyonu’ndan geçerken, “Etrafınızda ısı kaynakları var” dedi. “Bunlar insanların görmediği şeyler, bu yüzden sanki yoklarmış gibi..”
Sadece Chicago değil. Dünyanın dört bir yanındaki büyük şehirlerde, insanların fosil yakıtları yakması, yüzey cıva seviyelerinin yükselmesine neden oluyor. Ancak bodrumlardan, otoparklardan, demiryolu tünellerinden, borulardan, kanalizasyonlardan ve elektrik kablolarından çevredeki toprağa ısı da sızıyor, bu bilim adamlarının “yer altı iklim değişikliği” dediği bir olgu.
Yükselen yeraltı sıcaklıkları, daha sıcak metro tünelleri anlamına gelir ve bu da taşıtlar için aşırı ısınmış raylara ve buhar banyosu koşullarına yol açabilir. Ve zamanla, binaların altındaki zeminde, etkileri aniden hissedilene kadar uzun süre hissedilmeyen yapısal gerilimler yaratabilen küçük kaymalara neden olurlar.
Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nde jeoteknik mühendisliği öğretim görevlisi olan Asal Bidarmaghz, “Bugün bu sorunu görmüyorsunuz” dedi. Ancak önümüzdeki 100 yılda bir sorun var. Ve önümüzdeki 100 yıl boyunca öylece oturup sorunu çözmek için 100 yıl bekleseydik, bu çok büyük bir sorun olurdu.”
doktor Bidarmaghz, Londra’da yer altı ısısını inceledi ancak Chicago araştırmasına dahil olmadı.
Chicago’da yeraltındaki iklim değişikliğini değerlendirmek için Dr. Northwestern Üniversitesi’nde inşaat ve çevre mühendisliği profesörü olan Rotta Loria, döngü yüzeyinin üstüne ve altına 150’den fazla sıcaklık sensörü yerleştirdi. 1951 ile bugün arasında zeminin çeşitli derinliklerde nasıl ısındığını ve bugünden 2051’e kadar nasıl ısınacağını simüle etmek için bu sensörlerden gelen üç yıllık okumaları bölgenin bodrum katlarının, tünellerinin ve diğer yapılarının ayrıntılı bir bilgisayar modeliyle birleştirdi.
Bazı ısı kaynaklarının yakınında, Chicago’luların ayaklarının altındaki zeminin son yetmiş yılda 27 Fahrenheit derece ısındığını belirtti. Bu, toprak katmanlarının bazı binaların altında yarım inç kadar genişlemesine veya büzülmesine neden oldu.
Isınmanın ve toprak deformasyonunun bugün 20. yüzyılda olduğundan daha yavaş olduğunu, çünkü dünyanın neredeyse içine gömülü mahzenler ve tüneller kadar sıcak olduğunu buldu. Bu yapılar, çevredeki toprağa ısı salmak yerine giderek daha fazla sıcak kalır.
Dr. Rotta Loria Salı günü Communications Engineering dergisinde yayınlandı.
Bina sahipleri ve tünel operatörleri için sorunu çözmenin en etkili yolunun, zemine daha az ısı kaçması için yalıtımı iyileştirmek olduğuna inanıyor. Isıyı da kullanabilirsiniz. doktor Rotta Loria, tünellerde ve otoparklarda ortam ısısını emen ve bunları elektrikli ısı pompalarına güç vermek için kullanan ve elektrik faturalarını azaltan paneller yapan İsviçre’de bir girişim olan Enerdrape’de Baş Teknoloji Sorumlusu. Pilot bir proje olarak şirket, Lozan yakınlarındaki bir süpermarket otoparkına 200 panel yerleştirdi.
doktor Rotta Loria, Chicago’nun yer altı ısınmasına ilişkin tahminlerinde kasıtlı olarak bir faktörü dışarıda bıraktı: şehrin yüzeyindeki iklim değişikliği.
Sıcak hava üst toprak katmanlarını ısıtır. Ama doktor Rotta Loria’nın hesaplamaları, Chicago’daki hava sıcaklıklarının 2051’e kadar ortalama mevcut seviyelerinde kalacağını varsayıyor – bu, tahminlerinin iklim bilimcilerin gelecekteki küresel ısınma tahminlerini hesaba katmadığı anlamına geliyor. Ayrıca gezegen ısındıkça büyük binaların daha fazla klima kullanacağı ve toprağa daha fazla atık ısı pompalayacağı gerçeğini de hesaba katmıyorlar.
Bu eksikliklerin nedeni Dr. Rotta Loria, en kötü durum senaryosu yerine, yer altı ısınması için muhafazakar bir alt sınır oluşturmaya çalıştığını söylüyor. “Bu zaten bir sorun olduğunu gösteriyor” dedi.
Chicago Belediye Başkanı Brandon Johnson’ın ofisi, yorum taleplerine yanıt vermedi.
Geçenlerde bir sabah, Dr. Kuzeybatıdan bir inşaat mühendisliği doktora öğrencisi olan Rotta Loria ve Anjali Thota, şehrin altında bir tür görünmez şehir tespit eden sıcaklık sensörleri ağlarında bir muhabir ve fotoğrafçıyı gezdiriyor.
doktor Rotta Loria, Chicago Transit Authority’nin, insanların onları bomba fünyesi sanabileceği korkusuyla metro istasyonlarına sensörler yerleştirmesine izin vermediğini söyledi. Ancak o ve ekibi, iyi bilinen ve daha az bilinen birçok başka noktaya sensörler yerleştirmeyi başardı: banliyö treni platformları ve yüksek binaların arkasındaki servis girişleri, yemyeşil Millennium Park ve Wacker Drive’da, kavernöz beton sığınak “Blues Brothers” ve “Dark Knight” filmlerindeki araba kovalamacalarıyla ünlendi.
Sensörlerin kendileri sıradan: düğmeli beyaz plastik bir kutu ve iki gösterge ışığı. Dr. Rotta Loria tanesi 55 dolar. Topladıkları sıcaklık bilgileri (bulunduğunuz yere bağlı olarak her dakika veya her 10 dakikada bir okuma) Bluetooth aracılığıyla bir telefona indirilir, yani Dr. Rotta Loria ve öğrencileri, günde toplam 20.000 kayıt olan verilerini toplamak için onları düzenli olarak ziyaret etmek zorunda.
Yıllar içinde sensörlerin çoğu çalındı veya kayboldu, geriye yalnızca 100 tanesi hizmette kaldı. Bir yer altı otopark kompleksi olan Millenium Garages’da bunlardan biri, bir sütunun arkasındaki bir tüpe sıkıştırılmıştır.
“Hepsi bu kadar mı?” dedi atölye yöneticisi Admir Sefo, alete bakarak. “Ve kimse onu bulamadı?”
Bayan Thota, “Onları bulmamız bizim için bile zor,” dedi. Konumlarını Google Haritalar’a kaydetti, ancak yeraltında genellikle cep telefonu hizmeti olmaması onu etrafa bakmak zorunda bırakıyor.
Blackstone Oteli’ndeki başka bir sensör, sandalyeler ve buz eriten topaklarla dolu çuvallarla dolu bir bodrum odasında. Chicago Union League Club’ın kazan dairesinde 96 Fahrenheit’e kadar yüksek sıcaklıklar kaydeden bir tane var. Grant Park South otoparkındaki bir sensör, Eylül 2021’de 97 derece kaydetti.
Duvarların hemen arkasında, bu yerlerin her birinde, gözden ve bilinçten uzakta, bu ısı sessizce ısının yaptığını yapıyor: yayılıyor.
Northwestern Üniversitesi’nden yapılan yeni bir araştırmaya göre, şehrin yüzeyi ile ana kaya arasındaki zemin 20. yüzyılın ortalarından bu yana ortalama 5,6 derece Fahrenheit ısındı. On yıllar boyunca, çoğu bodrumlardan ve diğer yer altı yapılarından gelen ısı, bazı binaların altındaki kum, kil ve kaya katmanlarının birkaç milimetre batmasına veya şişmesine, duvarlarda ve temellerde çatlaklara ve kusurlara neden oldu.
Çalışma yazarı Alessandro F. Rotta Loria, Loop mahallesinin altındaki bir banliyö treni terminali olan Millennium İstasyonu’ndan geçerken, “Etrafınızda ısı kaynakları var” dedi. “Bunlar insanların görmediği şeyler, bu yüzden sanki yoklarmış gibi..”
Sadece Chicago değil. Dünyanın dört bir yanındaki büyük şehirlerde, insanların fosil yakıtları yakması, yüzey cıva seviyelerinin yükselmesine neden oluyor. Ancak bodrumlardan, otoparklardan, demiryolu tünellerinden, borulardan, kanalizasyonlardan ve elektrik kablolarından çevredeki toprağa ısı da sızıyor, bu bilim adamlarının “yer altı iklim değişikliği” dediği bir olgu.
Yükselen yeraltı sıcaklıkları, daha sıcak metro tünelleri anlamına gelir ve bu da taşıtlar için aşırı ısınmış raylara ve buhar banyosu koşullarına yol açabilir. Ve zamanla, binaların altındaki zeminde, etkileri aniden hissedilene kadar uzun süre hissedilmeyen yapısal gerilimler yaratabilen küçük kaymalara neden olurlar.
Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nde jeoteknik mühendisliği öğretim görevlisi olan Asal Bidarmaghz, “Bugün bu sorunu görmüyorsunuz” dedi. Ancak önümüzdeki 100 yılda bir sorun var. Ve önümüzdeki 100 yıl boyunca öylece oturup sorunu çözmek için 100 yıl bekleseydik, bu çok büyük bir sorun olurdu.”
doktor Bidarmaghz, Londra’da yer altı ısısını inceledi ancak Chicago araştırmasına dahil olmadı.
Chicago’da yeraltındaki iklim değişikliğini değerlendirmek için Dr. Northwestern Üniversitesi’nde inşaat ve çevre mühendisliği profesörü olan Rotta Loria, döngü yüzeyinin üstüne ve altına 150’den fazla sıcaklık sensörü yerleştirdi. 1951 ile bugün arasında zeminin çeşitli derinliklerde nasıl ısındığını ve bugünden 2051’e kadar nasıl ısınacağını simüle etmek için bu sensörlerden gelen üç yıllık okumaları bölgenin bodrum katlarının, tünellerinin ve diğer yapılarının ayrıntılı bir bilgisayar modeliyle birleştirdi.
Bazı ısı kaynaklarının yakınında, Chicago’luların ayaklarının altındaki zeminin son yetmiş yılda 27 Fahrenheit derece ısındığını belirtti. Bu, toprak katmanlarının bazı binaların altında yarım inç kadar genişlemesine veya büzülmesine neden oldu.
Isınmanın ve toprak deformasyonunun bugün 20. yüzyılda olduğundan daha yavaş olduğunu, çünkü dünyanın neredeyse içine gömülü mahzenler ve tüneller kadar sıcak olduğunu buldu. Bu yapılar, çevredeki toprağa ısı salmak yerine giderek daha fazla sıcak kalır.
Dr. Rotta Loria Salı günü Communications Engineering dergisinde yayınlandı.
Bina sahipleri ve tünel operatörleri için sorunu çözmenin en etkili yolunun, zemine daha az ısı kaçması için yalıtımı iyileştirmek olduğuna inanıyor. Isıyı da kullanabilirsiniz. doktor Rotta Loria, tünellerde ve otoparklarda ortam ısısını emen ve bunları elektrikli ısı pompalarına güç vermek için kullanan ve elektrik faturalarını azaltan paneller yapan İsviçre’de bir girişim olan Enerdrape’de Baş Teknoloji Sorumlusu. Pilot bir proje olarak şirket, Lozan yakınlarındaki bir süpermarket otoparkına 200 panel yerleştirdi.
doktor Rotta Loria, Chicago’nun yer altı ısınmasına ilişkin tahminlerinde kasıtlı olarak bir faktörü dışarıda bıraktı: şehrin yüzeyindeki iklim değişikliği.
Sıcak hava üst toprak katmanlarını ısıtır. Ama doktor Rotta Loria’nın hesaplamaları, Chicago’daki hava sıcaklıklarının 2051’e kadar ortalama mevcut seviyelerinde kalacağını varsayıyor – bu, tahminlerinin iklim bilimcilerin gelecekteki küresel ısınma tahminlerini hesaba katmadığı anlamına geliyor. Ayrıca gezegen ısındıkça büyük binaların daha fazla klima kullanacağı ve toprağa daha fazla atık ısı pompalayacağı gerçeğini de hesaba katmıyorlar.
Bu eksikliklerin nedeni Dr. Rotta Loria, en kötü durum senaryosu yerine, yer altı ısınması için muhafazakar bir alt sınır oluşturmaya çalıştığını söylüyor. “Bu zaten bir sorun olduğunu gösteriyor” dedi.
Chicago Belediye Başkanı Brandon Johnson’ın ofisi, yorum taleplerine yanıt vermedi.
Geçenlerde bir sabah, Dr. Kuzeybatıdan bir inşaat mühendisliği doktora öğrencisi olan Rotta Loria ve Anjali Thota, şehrin altında bir tür görünmez şehir tespit eden sıcaklık sensörleri ağlarında bir muhabir ve fotoğrafçıyı gezdiriyor.
doktor Rotta Loria, Chicago Transit Authority’nin, insanların onları bomba fünyesi sanabileceği korkusuyla metro istasyonlarına sensörler yerleştirmesine izin vermediğini söyledi. Ancak o ve ekibi, iyi bilinen ve daha az bilinen birçok başka noktaya sensörler yerleştirmeyi başardı: banliyö treni platformları ve yüksek binaların arkasındaki servis girişleri, yemyeşil Millennium Park ve Wacker Drive’da, kavernöz beton sığınak “Blues Brothers” ve “Dark Knight” filmlerindeki araba kovalamacalarıyla ünlendi.
Sensörlerin kendileri sıradan: düğmeli beyaz plastik bir kutu ve iki gösterge ışığı. Dr. Rotta Loria tanesi 55 dolar. Topladıkları sıcaklık bilgileri (bulunduğunuz yere bağlı olarak her dakika veya her 10 dakikada bir okuma) Bluetooth aracılığıyla bir telefona indirilir, yani Dr. Rotta Loria ve öğrencileri, günde toplam 20.000 kayıt olan verilerini toplamak için onları düzenli olarak ziyaret etmek zorunda.
Yıllar içinde sensörlerin çoğu çalındı veya kayboldu, geriye yalnızca 100 tanesi hizmette kaldı. Bir yer altı otopark kompleksi olan Millenium Garages’da bunlardan biri, bir sütunun arkasındaki bir tüpe sıkıştırılmıştır.
“Hepsi bu kadar mı?” dedi atölye yöneticisi Admir Sefo, alete bakarak. “Ve kimse onu bulamadı?”
Bayan Thota, “Onları bulmamız bizim için bile zor,” dedi. Konumlarını Google Haritalar’a kaydetti, ancak yeraltında genellikle cep telefonu hizmeti olmaması onu etrafa bakmak zorunda bırakıyor.
Blackstone Oteli’ndeki başka bir sensör, sandalyeler ve buz eriten topaklarla dolu çuvallarla dolu bir bodrum odasında. Chicago Union League Club’ın kazan dairesinde 96 Fahrenheit’e kadar yüksek sıcaklıklar kaydeden bir tane var. Grant Park South otoparkındaki bir sensör, Eylül 2021’de 97 derece kaydetti.
Duvarların hemen arkasında, bu yerlerin her birinde, gözden ve bilinçten uzakta, bu ısı sessizce ısının yaptığını yapıyor: yayılıyor.