Cihan Başakçıoğlu
İZMİR – Sarı Denizaltı Sanat İnisiyatifi’nin Yücel Tunca tarafınca hazırlanan yeni projesi “Sinema Bergama”, web belgeseli olarak izleyici ile buluşacak. 1925 yılından günümüze, Bergama’nın toplumsal, kültürel ve siyasi ömrüne, sinemalar üzerinden odaklanan “Sinema Bergama”, 25 Haziran Cuma gününden itibaren sinemabergama.com adresinde yayında olacak.
BERGAMA’NIN BİRİNCİ SİNEMA İŞLETMECİSİ BOLŞEVİK CAVİD BEY’E İTHAF EDİLDİ
Bergama’da 100 yıllık bir müddetçte kent merkezinde faaliyet göstermiş 29 yazlık ve kışlık sinemanın, birer hafıza yeri olarak ele alındığı belgeselde, işletmeci, çalışan ve izleyici pozisyonundaki 55 kişi ile yapılan görüşmeler ve fotoğraf çekimleri yer alıyor. Kent merkezindeki sinemalar ve köy sinemaları olmak üzere iki ana kısım biçiminde kurgulanan “Sinema Bergama”nın 2018 yılının sonunda başlanan birinci kısmının araştırma, fotoğraflama ve yazım çalışmaları, Covid-19 pandemisinin olumsuz tesirleri niçiniyle 2021’de tamamlandı. Bir sinema sinemasının salonlardaki gösterimine gönderme yapacak halde kurgulanan web belgeseli, Birinci Yarı, Antrakt ve İkinci Yarı kısımlarından oluşuyor. “Sinema Bergama” hem de Bergama’nın birinci sinema işletmecisi Bolşevik Cavid Beyefendi olarak anılan Cavit Gizer’e ithaf edildi. “Sinema Bergama”nın ikinci kısmını oluşturan Bergama Köy Sinemaları projesinin ise 2023 yılında yayınlanması planlanıyor.
Web belgeselinin müzikleri Onur Meriç Tunca, Serkan Karaman ve Volkan Karaman tarafınca hazırlanırken, illüstrasyonlar ise Nermin Yağmur Erman tarafınca çizildi. Mahallî ilgiler danışmanlığını ise Nejat Simit’in yaptığı proje ile ilgili Yücel Tunca’yla konuştuk.
.
TUNCA, SON YILLARDA KENT BELLEĞİ VE DEĞİŞİM EKSENİNDE ÇALIŞMALAR YAPIYOR
İstanbul Üniversitesi’nde gazetecilik eğitimi alan Tunca, Basın Yayın Yüksek Okulu’nda öğrenci iken gazeteciliğe başladı ve yaklaşık yirmi yıl gazetelerde, mecmualarda basın fotoğrafçısı ve fotoğraf editörü olarak çalıştı. 2004 yılından daha sonra ise Fotoğraf Vakfı ve Galata Fotoğrafhanesi’nin kurucu üyelerinden biri olarak bu iki kuruluşun faaliyetlerine ağırlaşan Tunca, bir yandan belgesel yüklü şahsi fotoğraf çalışmalarına devam ederken, bir yandan da şenliklerden, stantlara, eğitimden yayıncılığa kadar fotoğraf ortak paydasındaki farklı tertiplere katkıda bulundu. 2017 yılında İstanbul’dan ayrılıp eşi Günseli Baki ile birlikte İzmir, Bergama’ya yerleşen Tunca, 2018 yılında Günseli Baki ile Bergama’da kurdukları Sarı Denizaltı Sanat İnisiyatifi’nde çalışmalarını sürdürüyor. Tunca, son senelerda kent belleği ve değişim ekseninde belgesel fotoğraf çalışmaları yapıyor.
“Sinema Bergama” projesi nasıl ortaya çıktı? Projenin hedefi nedir, projeyi nasıl tanımlıyorsunuz?
Bergama’ya yerleştiğimiz günlerde, yaklaşık 60 yıllık geçmişiyle kentin en eski sineması olan Şen Sineması hakkında bir fotoğraf serisi üretmek istiyordum. Bu bahiste birebir görüşmeler yapmaya başlayınca çerçevenin genişletilmesinin kaçınılmaz olduğunu fark ettim. Bilhassa Nejat Simit ve Yüksel Simit ile yaptığımız sohbetler ufkumu genişletti. Birebir günlerde, devrin Bergama Belediye Lideri Mehmet Gönenç ile konuşurken Türkiye Sol Hareketi’nin kıymetli isimlerinden Fahri Petek’in anılarının toplandığı ‘Bir Hayat, Üç Can’ yapıtından haberdar oldum. Şehmus Güzel’in bu kitabında Petek, çocukluk senelerında kendisini derinden etkileyen Bolşevik Cavid Bey’den kelam ediyordu. Bergama’nın birinci sinemacısıydı Cavid Beyefendi. bu biçimdelikle çalışmamın kapsamı da netleşmeye başladı. 1920’lerin ortalarından günümüze kadar yazlık ve kışlık olmak üzere 29 sinema salonuna konut sahipliği yapmış olan Bergama’yı, sinema salonları, işletmecileri, çalışanları, izleyicileri, Bergama’da çekilen sinemaları, buradan yetişen sinema işçilerini anlatacaktım. Bunu yaparken beraberinde da küçük bir kasabanın neredeyse yüzyıllık bir vakit diliminde kentleşme sancıları çekerek toplumsal ve kültürel manada nasıl bir değişime uğradığını da anlamayı, anlatmayı denemek istiyordum.
.
‘KÖY SİNEMALARI KISMINI 2022 SONUNA KADAR TAMAMLAMAK İSTİYORUM’
Projenin hazırlık süreci nasıl geçti? Pandemi şartlarında nasıl ve ne üzere çalışmalar yapıldı?
Bütün belgesel çalışmalarda olduğu üzere araştırma sürecini programlayarak işe koyuldum. Kullanacağım usul ve medyumları belirledim. Kelamlı tarih prosedürü temeli oluşturacaktı. Birebir görüşmelerle anı, bilgi ve dokümanlar toplamaya başladım. Kelamını ettiğim 29 sinema salonundan günümüze -çalışmaya başladığım 2018 yılını kastediyorum- üçü aktif, biri terk edilmiş durumda dört salon ulaşabilmişti. Projenin üretim süreci devam ederken bu sayı ikiye düştü. Terk edilmiş durumdaki yazlık Onur Sineması 2020 yılında yerine bir apartman inşa edilmek üzere yıkıldı. Aktif sinemalardan biri de iflas etti, bulunduğu yer bir mobilya mağazasına dönüştü.
Buradan da anlaşılacağı üzere hareketli imaj için, yani bir belgesel sinema için kâfi görsel çeşitlilik yoktu. bu biçimdece, Türkiye’de örneği çok az olan web belgesele yöneldim. Web belgesellerin, fazlacalu medya kullanmasına imkan tanıyan teknik yapısı aslına bakarsanız daima ilgimi çekiyordu. Metinler, kupürler, arşiv görüntüleri, ses kayıtları, müzik ve yeni fotoğraflar düzgün bir tasarım ile bir ortaya geldiğinde izlenmesi, okunması, dinlenmesi keyifli bir web sitesi oluşturulabildi.
Pandemi öncesinde, yani 2018’in son ayları ile 2019’un tamamında birebir görüşmeleri büyük ölçüde tamamlamıştım. Hatta şöyleki bir noktaya geldiğimi söyleyebilirim… Birinci aylarda planlarımda olmayan yeni bir kısım daha eklenmişti araştırmaya: Köy sinemaları. Ama 2020’de ağırlaşmayı öngördüğüm bu ikinci kısım, dört köyde yaptığım görüşmelerden daha sonra pandemi niçiniyle ertelendi. 2022 sonuna kadar çalışmanın bu kısmını da tamamlamak istiyorum.
Covid-19 pandemisi Türkiye’de de ömrü büyük ölçüde durdurduğunda, bu kapanma devrini araştırma metnini yazarak geçirdim. 55 kişi ile yaptığım görüşmelere kitap, gazete, mecmua taramalarının sonuçları da eklendiğinde 250 sayfalık bir metin ortaya çıktı. Eksik fotoğrafların ve görüşmelerin tamamlanması, web sitesinin hazırlanması da 2021’in birinci yarısına kadar vakit aldı.
‘İLK YARI, ANTRAKT VE İKİNCİ YARI OLARAK ÜÇ KISMA AYRILIYOR’
“Sinema Bergama”dan bahsedebilir miyiz? Kaç kısımdan oluşuyor? Toplumsal hayatın bilgilerina dair ne üzere ögeler yer alıyor?
“Sinema Bergama” web belgeseli, temelde üç kısımda oluşuyor. Aslında şu biçimde anlatayım: Bir sinema sineması atmosferi kurmak istediğim için, web sitesi kısa bir görüntü ile başlıyor. Görüntüden daha sonra ana içerik, “İlk Yarı”, “Antrakt” ve “İkinci Yarı” isimlerini taşıyan üç kısma ayrılıyor. Bu üç kısmın haricinde bir “Hakkında” kısmı ve bir de fazlaca severek hazırladığım bir “Rehber” kısmı var. “Köy Sinemaları” ise “Gelecek Program”!
Bolşevik Cavid Beyefendi olarak anılan Cavit Gizer
“Sinema Bergama” çalışmasını mümkün kılan en kıymetli isimlerden biri Nejat Simit. Nejat Beyefendi, Bergama’daki mahallî ilgilerde gerçek manada kolaylaştırıcı oldu benim için. Web sitesini izlerken, metinleri okurken dinleyebileceğiniz müzikleri Onur Meriç Tunca, Serkan Karaman ve Volkan Karaman yaptı. Geçmiş sinema tecrübelerini, bahsin kıymetli aktörlerini ve atmosferi oluşturma işini Nermin Yağmur Erman üstlendi. Fotoğrafına sahip olmadığımız anların olağanüstü illüstrasyonlarını yaparak bence eşsiz bir tecrübe yaşamamızı sağladı. Facebook’ta Geçmişten Günümüze Fotoğraflarla Bergama sayfasının moderatörlüğünü yapan İsmail Hakkı Güzeler, çabucak hemen yüz yüze tanışmamış olduğumuz günlerden başlayarak son ana kadar, Bergama hakkında yaptığı araştırmalarda bulduğu Bergama sinemalarıyla bağlı bilgi ve evrakları kullanmam için benimle paylaştı. Ayrıyeten eşim Günseli Baki de web sayfasının tasarım ve uygulama kademelerinde bilgisini, beğenisini ve vaktini ortaya koyarak çok hoş bir sonuç elde etmemizi sağladı.
Bu çeşit çalışmalar, nihayetinde bir kişinin imzasıyla deverana çıkıyorsa da, üstte saydığım isimlerden epey hayli daha fazlasının emeğiyle, katkısıyla olgunlaşıyor. En büyüğünden, en küçüğüne kadar emek veren herkese bir sefer de sizin aracılığınız ile teşekkür etmek istiyorum.
“Sinema Bergama”, yalnızca sinema salonlarına kendini kapatmış bir çalışma değil. Aslında tam da sinemanın kendisi üzere, salonların haricinden, toplumsal ömrün bilgilerindan doğuyor, besleniyor ve bir noktada beyazperdeye yansıyan sinemalara ulaşıyor. Lakin orada da kalmayıp bir daha sokaklara, gündelik hayatın bayağı akışına geri dönüyor. Bu etkileşimi, bu iç içe geçme durumunu bütün araştırma boyunca takip etmek mümkün. Bergama’nın, bu kadim kentin 2 bin 300 yıllık tarihi boyunca, sokaklarına, köprülerine, binalarına ve en nihayetinde insanına derinden işlemiş kültürel birikimini görmezden gelerek bir lokal sinema tarihi yazmak aslına bakarsanız mümkün değil. “Sinema Bergama”, Bolşevik Cavid Bey’in Abacıhan Sokak’ta 1924 yılında açtığı birinci sinemadan yola çıkıp bayram günlerine, kermeslere, çay bahçelerine, kuru yemiş tezgâhlarına, bayanların ve çocukların toplumsal hayatlarına dokunarak, pandemi günlerini atlatmaya çalışan günümüz sinemalarına varan uzun bir kasaba/kent seyahati yapmamızı sağlıyor.
.
25 HAZİRAN CUMA GÜNÜ İZLEYİCİ İLE BULUŞUYOR
Belgesel nasıl yayınlanacak? İzleyicilerin ulaşması için nasıl bir yol izlemesi gerekiyor?
Sinema Bergama web belgeseli, 25 Haziran Cuma günü www.sinemabergama.com adresinde yayınlanmaya başlanacak. Web sitesinin tasarımı cep telefonlarından izlenmeye uygun olmadığı için ilgilenenler projeyi yalnızca bilgisayarlarından izleyebilecek. Taşınabilir uygulamasında yalnızca bir intro ve bir de “Hakkında” kısmı yer alacak.
Son olarak izleyicilere teklifiniz yahut var ise davetiniz nedir?
Web belgeseli izlemek isteyenlerin, içerik yoğunluğu niçiniyle uzun bir vakit ayırmaları gerekiyor. Daha evvel de söylemiş olduğim üzere yalnızca metinlerin okunması için değil, yapılan görüşmelerden alıntılanmış birkaç dakikalık ses kayıtlarının dinlenmesi, aile arşivlerinden alınmış fotoğraflarla şimdiki olarak çekilmiş fotoğrafların, arşiv görüntülerinin izlenmesi, gazete kupürlerine bakılması üzere vakit ayrılması gereken onlarca, yüzlerce keyifli ayrıntı var sitede. bu biçimde bir izleme pratiğine vakit ayıranlar umarım sonuçtan şad olurlar.
SARI DENİZALTI İNİSİYATİFİ
Sarı Denizaltı, görsel sanat ve görsel kültür üzerine projeler üretmeyi hedefleyen; stantlar, söyleşiler ve atölyeler düzenleyen, kâr emeli gütmeyen bağımsız bir sanat inisiyatifi. Günseli Baki ve Yücel Tunca tarafınca, etkinlikler ve atölyeler düzenleyen bir yer olarak Mart 2018’de İzmir’de kurulan Sarı Denizaltı, 2019 yılından itibaren proje bazlı üretimlere tartı vererek çalışmalarını sanat inisiyatifi olarak sürdürme sonucu aldı. Farklı mevzu, fikir ve kavramlar üzerinden bir diyalog ortamı oluşturmaya çalışan inisiyatif, başka sanat disiplinleriyle de etkileşimde bulunan şimdiki fotoğraf çalışmalarını destekliyor ve bu üretimlerin gerçekleştirilmesi için alan açıyor. Hiyerarşik, cinsiyetçi, ırkçı ve milliyetçi yaklaşımları reddeden, üretimlerini kozmik bir bakışla gerçekleştirmeye itina gösteren Sarı Denizaltı Sanat İnisiyatifi, ferdî proje bazlı üretimlerin yanı sıra ortak çalışma ve kolektif üretimini önemsiyor. Bu bağlamda davetli kolektif stantlar ile görsel sanatlar alanında bilgi, niyet ve tecrübe paylaşımına katkıda bulunacak söyleşiler ve atölyeler düzenliyor.
İZMİR – Sarı Denizaltı Sanat İnisiyatifi’nin Yücel Tunca tarafınca hazırlanan yeni projesi “Sinema Bergama”, web belgeseli olarak izleyici ile buluşacak. 1925 yılından günümüze, Bergama’nın toplumsal, kültürel ve siyasi ömrüne, sinemalar üzerinden odaklanan “Sinema Bergama”, 25 Haziran Cuma gününden itibaren sinemabergama.com adresinde yayında olacak.
BERGAMA’NIN BİRİNCİ SİNEMA İŞLETMECİSİ BOLŞEVİK CAVİD BEY’E İTHAF EDİLDİ
Bergama’da 100 yıllık bir müddetçte kent merkezinde faaliyet göstermiş 29 yazlık ve kışlık sinemanın, birer hafıza yeri olarak ele alındığı belgeselde, işletmeci, çalışan ve izleyici pozisyonundaki 55 kişi ile yapılan görüşmeler ve fotoğraf çekimleri yer alıyor. Kent merkezindeki sinemalar ve köy sinemaları olmak üzere iki ana kısım biçiminde kurgulanan “Sinema Bergama”nın 2018 yılının sonunda başlanan birinci kısmının araştırma, fotoğraflama ve yazım çalışmaları, Covid-19 pandemisinin olumsuz tesirleri niçiniyle 2021’de tamamlandı. Bir sinema sinemasının salonlardaki gösterimine gönderme yapacak halde kurgulanan web belgeseli, Birinci Yarı, Antrakt ve İkinci Yarı kısımlarından oluşuyor. “Sinema Bergama” hem de Bergama’nın birinci sinema işletmecisi Bolşevik Cavid Beyefendi olarak anılan Cavit Gizer’e ithaf edildi. “Sinema Bergama”nın ikinci kısmını oluşturan Bergama Köy Sinemaları projesinin ise 2023 yılında yayınlanması planlanıyor.
Web belgeselinin müzikleri Onur Meriç Tunca, Serkan Karaman ve Volkan Karaman tarafınca hazırlanırken, illüstrasyonlar ise Nermin Yağmur Erman tarafınca çizildi. Mahallî ilgiler danışmanlığını ise Nejat Simit’in yaptığı proje ile ilgili Yücel Tunca’yla konuştuk.
.
TUNCA, SON YILLARDA KENT BELLEĞİ VE DEĞİŞİM EKSENİNDE ÇALIŞMALAR YAPIYOR
İstanbul Üniversitesi’nde gazetecilik eğitimi alan Tunca, Basın Yayın Yüksek Okulu’nda öğrenci iken gazeteciliğe başladı ve yaklaşık yirmi yıl gazetelerde, mecmualarda basın fotoğrafçısı ve fotoğraf editörü olarak çalıştı. 2004 yılından daha sonra ise Fotoğraf Vakfı ve Galata Fotoğrafhanesi’nin kurucu üyelerinden biri olarak bu iki kuruluşun faaliyetlerine ağırlaşan Tunca, bir yandan belgesel yüklü şahsi fotoğraf çalışmalarına devam ederken, bir yandan da şenliklerden, stantlara, eğitimden yayıncılığa kadar fotoğraf ortak paydasındaki farklı tertiplere katkıda bulundu. 2017 yılında İstanbul’dan ayrılıp eşi Günseli Baki ile birlikte İzmir, Bergama’ya yerleşen Tunca, 2018 yılında Günseli Baki ile Bergama’da kurdukları Sarı Denizaltı Sanat İnisiyatifi’nde çalışmalarını sürdürüyor. Tunca, son senelerda kent belleği ve değişim ekseninde belgesel fotoğraf çalışmaları yapıyor.
“Sinema Bergama” projesi nasıl ortaya çıktı? Projenin hedefi nedir, projeyi nasıl tanımlıyorsunuz?
Bergama’ya yerleştiğimiz günlerde, yaklaşık 60 yıllık geçmişiyle kentin en eski sineması olan Şen Sineması hakkında bir fotoğraf serisi üretmek istiyordum. Bu bahiste birebir görüşmeler yapmaya başlayınca çerçevenin genişletilmesinin kaçınılmaz olduğunu fark ettim. Bilhassa Nejat Simit ve Yüksel Simit ile yaptığımız sohbetler ufkumu genişletti. Birebir günlerde, devrin Bergama Belediye Lideri Mehmet Gönenç ile konuşurken Türkiye Sol Hareketi’nin kıymetli isimlerinden Fahri Petek’in anılarının toplandığı ‘Bir Hayat, Üç Can’ yapıtından haberdar oldum. Şehmus Güzel’in bu kitabında Petek, çocukluk senelerında kendisini derinden etkileyen Bolşevik Cavid Bey’den kelam ediyordu. Bergama’nın birinci sinemacısıydı Cavid Beyefendi. bu biçimdelikle çalışmamın kapsamı da netleşmeye başladı. 1920’lerin ortalarından günümüze kadar yazlık ve kışlık olmak üzere 29 sinema salonuna konut sahipliği yapmış olan Bergama’yı, sinema salonları, işletmecileri, çalışanları, izleyicileri, Bergama’da çekilen sinemaları, buradan yetişen sinema işçilerini anlatacaktım. Bunu yaparken beraberinde da küçük bir kasabanın neredeyse yüzyıllık bir vakit diliminde kentleşme sancıları çekerek toplumsal ve kültürel manada nasıl bir değişime uğradığını da anlamayı, anlatmayı denemek istiyordum.
.
‘KÖY SİNEMALARI KISMINI 2022 SONUNA KADAR TAMAMLAMAK İSTİYORUM’
Projenin hazırlık süreci nasıl geçti? Pandemi şartlarında nasıl ve ne üzere çalışmalar yapıldı?
Bütün belgesel çalışmalarda olduğu üzere araştırma sürecini programlayarak işe koyuldum. Kullanacağım usul ve medyumları belirledim. Kelamlı tarih prosedürü temeli oluşturacaktı. Birebir görüşmelerle anı, bilgi ve dokümanlar toplamaya başladım. Kelamını ettiğim 29 sinema salonundan günümüze -çalışmaya başladığım 2018 yılını kastediyorum- üçü aktif, biri terk edilmiş durumda dört salon ulaşabilmişti. Projenin üretim süreci devam ederken bu sayı ikiye düştü. Terk edilmiş durumdaki yazlık Onur Sineması 2020 yılında yerine bir apartman inşa edilmek üzere yıkıldı. Aktif sinemalardan biri de iflas etti, bulunduğu yer bir mobilya mağazasına dönüştü.
Buradan da anlaşılacağı üzere hareketli imaj için, yani bir belgesel sinema için kâfi görsel çeşitlilik yoktu. bu biçimdece, Türkiye’de örneği çok az olan web belgesele yöneldim. Web belgesellerin, fazlacalu medya kullanmasına imkan tanıyan teknik yapısı aslına bakarsanız daima ilgimi çekiyordu. Metinler, kupürler, arşiv görüntüleri, ses kayıtları, müzik ve yeni fotoğraflar düzgün bir tasarım ile bir ortaya geldiğinde izlenmesi, okunması, dinlenmesi keyifli bir web sitesi oluşturulabildi.
Pandemi öncesinde, yani 2018’in son ayları ile 2019’un tamamında birebir görüşmeleri büyük ölçüde tamamlamıştım. Hatta şöyleki bir noktaya geldiğimi söyleyebilirim… Birinci aylarda planlarımda olmayan yeni bir kısım daha eklenmişti araştırmaya: Köy sinemaları. Ama 2020’de ağırlaşmayı öngördüğüm bu ikinci kısım, dört köyde yaptığım görüşmelerden daha sonra pandemi niçiniyle ertelendi. 2022 sonuna kadar çalışmanın bu kısmını da tamamlamak istiyorum.
Covid-19 pandemisi Türkiye’de de ömrü büyük ölçüde durdurduğunda, bu kapanma devrini araştırma metnini yazarak geçirdim. 55 kişi ile yaptığım görüşmelere kitap, gazete, mecmua taramalarının sonuçları da eklendiğinde 250 sayfalık bir metin ortaya çıktı. Eksik fotoğrafların ve görüşmelerin tamamlanması, web sitesinin hazırlanması da 2021’in birinci yarısına kadar vakit aldı.
‘İLK YARI, ANTRAKT VE İKİNCİ YARI OLARAK ÜÇ KISMA AYRILIYOR’
“Sinema Bergama”dan bahsedebilir miyiz? Kaç kısımdan oluşuyor? Toplumsal hayatın bilgilerina dair ne üzere ögeler yer alıyor?
“Sinema Bergama” web belgeseli, temelde üç kısımda oluşuyor. Aslında şu biçimde anlatayım: Bir sinema sineması atmosferi kurmak istediğim için, web sitesi kısa bir görüntü ile başlıyor. Görüntüden daha sonra ana içerik, “İlk Yarı”, “Antrakt” ve “İkinci Yarı” isimlerini taşıyan üç kısma ayrılıyor. Bu üç kısmın haricinde bir “Hakkında” kısmı ve bir de fazlaca severek hazırladığım bir “Rehber” kısmı var. “Köy Sinemaları” ise “Gelecek Program”!
Bolşevik Cavid Beyefendi olarak anılan Cavit Gizer
“Sinema Bergama” çalışmasını mümkün kılan en kıymetli isimlerden biri Nejat Simit. Nejat Beyefendi, Bergama’daki mahallî ilgilerde gerçek manada kolaylaştırıcı oldu benim için. Web sitesini izlerken, metinleri okurken dinleyebileceğiniz müzikleri Onur Meriç Tunca, Serkan Karaman ve Volkan Karaman yaptı. Geçmiş sinema tecrübelerini, bahsin kıymetli aktörlerini ve atmosferi oluşturma işini Nermin Yağmur Erman üstlendi. Fotoğrafına sahip olmadığımız anların olağanüstü illüstrasyonlarını yaparak bence eşsiz bir tecrübe yaşamamızı sağladı. Facebook’ta Geçmişten Günümüze Fotoğraflarla Bergama sayfasının moderatörlüğünü yapan İsmail Hakkı Güzeler, çabucak hemen yüz yüze tanışmamış olduğumuz günlerden başlayarak son ana kadar, Bergama hakkında yaptığı araştırmalarda bulduğu Bergama sinemalarıyla bağlı bilgi ve evrakları kullanmam için benimle paylaştı. Ayrıyeten eşim Günseli Baki de web sayfasının tasarım ve uygulama kademelerinde bilgisini, beğenisini ve vaktini ortaya koyarak çok hoş bir sonuç elde etmemizi sağladı.
Bu çeşit çalışmalar, nihayetinde bir kişinin imzasıyla deverana çıkıyorsa da, üstte saydığım isimlerden epey hayli daha fazlasının emeğiyle, katkısıyla olgunlaşıyor. En büyüğünden, en küçüğüne kadar emek veren herkese bir sefer de sizin aracılığınız ile teşekkür etmek istiyorum.
“Sinema Bergama”, yalnızca sinema salonlarına kendini kapatmış bir çalışma değil. Aslında tam da sinemanın kendisi üzere, salonların haricinden, toplumsal ömrün bilgilerindan doğuyor, besleniyor ve bir noktada beyazperdeye yansıyan sinemalara ulaşıyor. Lakin orada da kalmayıp bir daha sokaklara, gündelik hayatın bayağı akışına geri dönüyor. Bu etkileşimi, bu iç içe geçme durumunu bütün araştırma boyunca takip etmek mümkün. Bergama’nın, bu kadim kentin 2 bin 300 yıllık tarihi boyunca, sokaklarına, köprülerine, binalarına ve en nihayetinde insanına derinden işlemiş kültürel birikimini görmezden gelerek bir lokal sinema tarihi yazmak aslına bakarsanız mümkün değil. “Sinema Bergama”, Bolşevik Cavid Bey’in Abacıhan Sokak’ta 1924 yılında açtığı birinci sinemadan yola çıkıp bayram günlerine, kermeslere, çay bahçelerine, kuru yemiş tezgâhlarına, bayanların ve çocukların toplumsal hayatlarına dokunarak, pandemi günlerini atlatmaya çalışan günümüz sinemalarına varan uzun bir kasaba/kent seyahati yapmamızı sağlıyor.
.
25 HAZİRAN CUMA GÜNÜ İZLEYİCİ İLE BULUŞUYOR
Belgesel nasıl yayınlanacak? İzleyicilerin ulaşması için nasıl bir yol izlemesi gerekiyor?
Sinema Bergama web belgeseli, 25 Haziran Cuma günü www.sinemabergama.com adresinde yayınlanmaya başlanacak. Web sitesinin tasarımı cep telefonlarından izlenmeye uygun olmadığı için ilgilenenler projeyi yalnızca bilgisayarlarından izleyebilecek. Taşınabilir uygulamasında yalnızca bir intro ve bir de “Hakkında” kısmı yer alacak.
Son olarak izleyicilere teklifiniz yahut var ise davetiniz nedir?
Web belgeseli izlemek isteyenlerin, içerik yoğunluğu niçiniyle uzun bir vakit ayırmaları gerekiyor. Daha evvel de söylemiş olduğim üzere yalnızca metinlerin okunması için değil, yapılan görüşmelerden alıntılanmış birkaç dakikalık ses kayıtlarının dinlenmesi, aile arşivlerinden alınmış fotoğraflarla şimdiki olarak çekilmiş fotoğrafların, arşiv görüntülerinin izlenmesi, gazete kupürlerine bakılması üzere vakit ayrılması gereken onlarca, yüzlerce keyifli ayrıntı var sitede. bu biçimde bir izleme pratiğine vakit ayıranlar umarım sonuçtan şad olurlar.
SARI DENİZALTI İNİSİYATİFİ
Sarı Denizaltı, görsel sanat ve görsel kültür üzerine projeler üretmeyi hedefleyen; stantlar, söyleşiler ve atölyeler düzenleyen, kâr emeli gütmeyen bağımsız bir sanat inisiyatifi. Günseli Baki ve Yücel Tunca tarafınca, etkinlikler ve atölyeler düzenleyen bir yer olarak Mart 2018’de İzmir’de kurulan Sarı Denizaltı, 2019 yılından itibaren proje bazlı üretimlere tartı vererek çalışmalarını sanat inisiyatifi olarak sürdürme sonucu aldı. Farklı mevzu, fikir ve kavramlar üzerinden bir diyalog ortamı oluşturmaya çalışan inisiyatif, başka sanat disiplinleriyle de etkileşimde bulunan şimdiki fotoğraf çalışmalarını destekliyor ve bu üretimlerin gerçekleştirilmesi için alan açıyor. Hiyerarşik, cinsiyetçi, ırkçı ve milliyetçi yaklaşımları reddeden, üretimlerini kozmik bir bakışla gerçekleştirmeye itina gösteren Sarı Denizaltı Sanat İnisiyatifi, ferdî proje bazlı üretimlerin yanı sıra ortak çalışma ve kolektif üretimini önemsiyor. Bu bağlamda davetli kolektif stantlar ile görsel sanatlar alanında bilgi, niyet ve tecrübe paylaşımına katkıda bulunacak söyleşiler ve atölyeler düzenliyor.