Reuters’a bilgi veren kaynaklar, barajın düşürülmesinde bir görüş ayrılığı olmadığını fakat AKP’nin daraltılmış bölge sistemini istemesine karşın MHP’nin ise mevcut sistemin devamına sıcak baktığını belirtiyorlar. Kaynaklara nazaran, AKP ittifaklarda da baraj uygulamasını savunurken, MHP daha farklı bir sistem talep ediyor.
AKP’nin MHP’ye bu mevzuyu da aşacak bir sistem önermesinin beklendiğini söyleyen kaynaklar, iki partinin de seçim sistemi başta olmak üzere uzlaşmazlık olan konularda görüş ayrılıklarının giderileceğine inanıyor. Kaynaklara nazaran, ittifak içi baraj uygulamasının en çok yüzde 2 olması tarafında bir eğilim öne çıktı. Lakin partilerin sayısı arttıkça oranın daha da yükselmesi üzere bir alternatif de gündeme geldi.
Daraltılmış seçim sisteminin temsiliyet açısından epeyce uygun olduğunu MHP ile bu bahsin tartışılacağını kaydeden yetkililer, büyük vilayetlerde bölge sayısının artırılacağını, bu biçimdece adayların belirli bölgelerde çalışacağını belirtiyorlar.
BARAJIN DÜŞMESİNİN AVANTAJI
AKP demokratik temsil açısından barajın ve seçim sisteminin değiştirilmesi gerektiğini savunurken, bu yolla bilhassa birinci partinin milletvekili sayısını artırmak üzere sonuçları ortaya çıkıyor. Barajın düşmesi durumunda yüzde 10 barajı aşma riski olan partilerin öteki bölümler tarafınca desteklenerek hakettiğinden daha fazla oy almasının da önüne geçilebilecek.
Cumhurbaşkanlığı’na yakın bir kaynak, “Siyasi Partiler ve Seçim Yasalarında bir değişiklik yapılması noktasına oldukça yaklaşıldı. Şayet bu defa baraj düşürülmezse bir daha uzun mühlet bu bahis rafa kalkacak, çalışmalar boşa gidecek. Bu fırsatın kıymetlendirilmesi gerekiyor. AK Parti ve MHP’nin çalışmasına muhalefet partilerinin de dayanak vermesi ve 2023’teki seçimlerin bu düzenlemelerle yapılması Türkiye için bir çıkar olacaktır” dedi.
Partiye yakın üst seviye bir yetkili de, HDP’nin oy oranının kendi potansiyelinin üzerinde yüzde 10 civarında olduğunu ve baraj düşerse farklı görüşe sahip seçmenlerin reaksiyon oylarının olağana döneceğini ve en az 2-3 puan kayba uğrayacağını belirtti.
Bugün medyada yer alan haberlere bakılırsa, Area Araştırma’nın seçim anketinde AKP ve MHP’nin oy oranı yüzde 45.2 olarak görülürken, CHP ve Güzel Parti’nin oyu yüzde 38 civarında bulunuyor. Tek başına AKP’nin oyu ise yüzde 35.2 olarak görünüyor.
YENİ YASAMA DEVRİNDE TBMM’YE SEVKİ PLANLANIYOR
AKP’nin Siyasi Partiler ve Seçim Maddeleri ile ilgili çalışmaları hakkında bilgi veren bir yetkili, “Seçim barajının düşürülmesi konusunda aslına bakarsanız siyasi partilerde genel bir mutabakat var. Partide yapılan çalışmalarda barajın yüzde 5 ya da 7 olabileceği konusunda bir teklifte mutabakat sağlandı. Bu kademeden daha sonra kısa müddette MHP ile bir ortaya gelip taslak üzerinde çalışılması gerekiyor. Sanırım bir orta yol bulunacak ve yeni yasama periyodunda TBMM’ye sevki mümkün olacak” dedi.
İki partiden yetkililer, taslak üzerinde mutabakat sağlanması halinde düzenlemenin süratli biçimde yeni yasama devrinde TBMM’ye sevk edilmesinin planlandığını söylüyorlar.
AKP-MHP ADAYLARININ KARŞILIKLI DESTEKLEKLENMESİ
AKP’den bir yetkili, daraltılmış seçim sisteminin uygulanması halinde AKP ve MHP’nin aşikâr bölgelerde birbirlerinin adaylarını öne çıkarmak için iki partiden birinin aday göstermeyebileceğini, bu biçimdece birbirlerine dayanak verebileceklerini kaydetti.
Birebir yetkili son anketlerin kimilerinde Cumhur İttifakı’nın yüzde 50’yi geçemediğini belirterek, “Seçime daha var. İktisatta ıstıraplar oy kaybı yarattı farkındayız. Suriye daha sonrası Afgan göçmenlerin gelmesi de kimi kısımlarda reaksiyona niye oluyor. Bunları aşabiliriz” dedi.
Kimi analistler, Cumhur İttifakı’nın son devirde iktisattaki gelişmeler ve mülteciler konusunda izlenen siyasetler başta olmak üzere çeşitli niçinlerden dolayı oy kaybına uğrayan AKP’nin bu prosedürle kayıplarını telafi edebileceğini söylüyor.
Daha evvel Reuters’a bilgi veren bir yetkili, “Milletvekili sayısı mesela 550’den 600’e çıkarken daraltılmış seçim sistemi uygulansaydı, AK Parti’nin 25’ten çok yeni milletvekili olacaktı” demişti.
MHP’Lİ YETKİLİ: SORUN BEKLEMİYORUM
MHP’li bir yetkili ise, önümüzdeki günlerde iki parti yetkililerinin bir ortaya geleceğini ve düzenlemenin ele alınacağını belirterek, “İttifak ortasında mutabakat sağlandıktan daha sonra düzenlemenin bilgileri açıklanacak. Mutabakat sağlanır, problem beklemiyorum. Yeni yasama periyodunda TBMM’ye gideceğini düşünüyorum” dedi.
MHP’ye yakın bir kaynak da, MHP’nin oylarının düşüşte olduğu istikametindeki argüman ve anketlerin gerçek dışı olduğunu belirterek, “Kaç seçimde anketlerin nasıl yönlendirici ve kusurlu olduğunu gördük. Bu düzenlemeler bizim oylarımızı ya da milletvekili sayısını yükseltmek için yapılmıyor. Bizim bir seçmen kaybımız yok, periyot devir inişler ve çıkışlar olsa da” diye konuştu.
Erken seçim olmaması halinde seçimler Haziran 2023’te gerçekleştirilecek. Kelam konusu düzenlemelerin yürürlüğe girmesi halinde bir yıl müddetle bir seçimin yapılması mümkün olmuyor.
Cumhur İttifakı rastgele bir erken seçimin gündemde olmadığını belirtirken, muhalefet partileri vakit zaman seçimin erken yapılması davetinde bulunuyor.
Kaynaklar ayrıyeten, TBMM’de parti kurmanın seçime katılma münasebetlerinden çıkartılması konusunda rastgele bir sorun yaşanmasını beklemiyorlar.
AKP’nin MHP’ye bu mevzuyu da aşacak bir sistem önermesinin beklendiğini söyleyen kaynaklar, iki partinin de seçim sistemi başta olmak üzere uzlaşmazlık olan konularda görüş ayrılıklarının giderileceğine inanıyor. Kaynaklara nazaran, ittifak içi baraj uygulamasının en çok yüzde 2 olması tarafında bir eğilim öne çıktı. Lakin partilerin sayısı arttıkça oranın daha da yükselmesi üzere bir alternatif de gündeme geldi.
Daraltılmış seçim sisteminin temsiliyet açısından epeyce uygun olduğunu MHP ile bu bahsin tartışılacağını kaydeden yetkililer, büyük vilayetlerde bölge sayısının artırılacağını, bu biçimdece adayların belirli bölgelerde çalışacağını belirtiyorlar.
BARAJIN DÜŞMESİNİN AVANTAJI
AKP demokratik temsil açısından barajın ve seçim sisteminin değiştirilmesi gerektiğini savunurken, bu yolla bilhassa birinci partinin milletvekili sayısını artırmak üzere sonuçları ortaya çıkıyor. Barajın düşmesi durumunda yüzde 10 barajı aşma riski olan partilerin öteki bölümler tarafınca desteklenerek hakettiğinden daha fazla oy almasının da önüne geçilebilecek.
Cumhurbaşkanlığı’na yakın bir kaynak, “Siyasi Partiler ve Seçim Yasalarında bir değişiklik yapılması noktasına oldukça yaklaşıldı. Şayet bu defa baraj düşürülmezse bir daha uzun mühlet bu bahis rafa kalkacak, çalışmalar boşa gidecek. Bu fırsatın kıymetlendirilmesi gerekiyor. AK Parti ve MHP’nin çalışmasına muhalefet partilerinin de dayanak vermesi ve 2023’teki seçimlerin bu düzenlemelerle yapılması Türkiye için bir çıkar olacaktır” dedi.
Partiye yakın üst seviye bir yetkili de, HDP’nin oy oranının kendi potansiyelinin üzerinde yüzde 10 civarında olduğunu ve baraj düşerse farklı görüşe sahip seçmenlerin reaksiyon oylarının olağana döneceğini ve en az 2-3 puan kayba uğrayacağını belirtti.
Bugün medyada yer alan haberlere bakılırsa, Area Araştırma’nın seçim anketinde AKP ve MHP’nin oy oranı yüzde 45.2 olarak görülürken, CHP ve Güzel Parti’nin oyu yüzde 38 civarında bulunuyor. Tek başına AKP’nin oyu ise yüzde 35.2 olarak görünüyor.
YENİ YASAMA DEVRİNDE TBMM’YE SEVKİ PLANLANIYOR
AKP’nin Siyasi Partiler ve Seçim Maddeleri ile ilgili çalışmaları hakkında bilgi veren bir yetkili, “Seçim barajının düşürülmesi konusunda aslına bakarsanız siyasi partilerde genel bir mutabakat var. Partide yapılan çalışmalarda barajın yüzde 5 ya da 7 olabileceği konusunda bir teklifte mutabakat sağlandı. Bu kademeden daha sonra kısa müddette MHP ile bir ortaya gelip taslak üzerinde çalışılması gerekiyor. Sanırım bir orta yol bulunacak ve yeni yasama periyodunda TBMM’ye sevki mümkün olacak” dedi.
İki partiden yetkililer, taslak üzerinde mutabakat sağlanması halinde düzenlemenin süratli biçimde yeni yasama devrinde TBMM’ye sevk edilmesinin planlandığını söylüyorlar.
AKP-MHP ADAYLARININ KARŞILIKLI DESTEKLEKLENMESİ
AKP’den bir yetkili, daraltılmış seçim sisteminin uygulanması halinde AKP ve MHP’nin aşikâr bölgelerde birbirlerinin adaylarını öne çıkarmak için iki partiden birinin aday göstermeyebileceğini, bu biçimdece birbirlerine dayanak verebileceklerini kaydetti.
Birebir yetkili son anketlerin kimilerinde Cumhur İttifakı’nın yüzde 50’yi geçemediğini belirterek, “Seçime daha var. İktisatta ıstıraplar oy kaybı yarattı farkındayız. Suriye daha sonrası Afgan göçmenlerin gelmesi de kimi kısımlarda reaksiyona niye oluyor. Bunları aşabiliriz” dedi.
Kimi analistler, Cumhur İttifakı’nın son devirde iktisattaki gelişmeler ve mülteciler konusunda izlenen siyasetler başta olmak üzere çeşitli niçinlerden dolayı oy kaybına uğrayan AKP’nin bu prosedürle kayıplarını telafi edebileceğini söylüyor.
Daha evvel Reuters’a bilgi veren bir yetkili, “Milletvekili sayısı mesela 550’den 600’e çıkarken daraltılmış seçim sistemi uygulansaydı, AK Parti’nin 25’ten çok yeni milletvekili olacaktı” demişti.
MHP’Lİ YETKİLİ: SORUN BEKLEMİYORUM
MHP’li bir yetkili ise, önümüzdeki günlerde iki parti yetkililerinin bir ortaya geleceğini ve düzenlemenin ele alınacağını belirterek, “İttifak ortasında mutabakat sağlandıktan daha sonra düzenlemenin bilgileri açıklanacak. Mutabakat sağlanır, problem beklemiyorum. Yeni yasama periyodunda TBMM’ye gideceğini düşünüyorum” dedi.
MHP’ye yakın bir kaynak da, MHP’nin oylarının düşüşte olduğu istikametindeki argüman ve anketlerin gerçek dışı olduğunu belirterek, “Kaç seçimde anketlerin nasıl yönlendirici ve kusurlu olduğunu gördük. Bu düzenlemeler bizim oylarımızı ya da milletvekili sayısını yükseltmek için yapılmıyor. Bizim bir seçmen kaybımız yok, periyot devir inişler ve çıkışlar olsa da” diye konuştu.
Erken seçim olmaması halinde seçimler Haziran 2023’te gerçekleştirilecek. Kelam konusu düzenlemelerin yürürlüğe girmesi halinde bir yıl müddetle bir seçimin yapılması mümkün olmuyor.
Cumhur İttifakı rastgele bir erken seçimin gündemde olmadığını belirtirken, muhalefet partileri vakit zaman seçimin erken yapılması davetinde bulunuyor.
Kaynaklar ayrıyeten, TBMM’de parti kurmanın seçime katılma münasebetlerinden çıkartılması konusunda rastgele bir sorun yaşanmasını beklemiyorlar.