Muhalefetin “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” teklifine karşılık, AKP, “İyileştirilmiş Cumhurbaşkanlığı Sistemi” ile kamuoyu önüne çıkmaya hazırlanıyor.
Farklı teklifler üstündeki tartışmalarla yürütülen çalışmaların özünü, “hak ve özgürlüklerin çerçevesinin genişletilmesi, Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi’nin 3 yıllık uygulamasından edinilen deneyim ile, sistemin muhakkak istikametlerinin revize edilmesi” oluşturuyor.
Türkiye Gazetesi’nden Yücel Kayaoğlu’nun haberine nazaran; taslakla ilgili yapılan toplantılarda, “Cumhurbaşkanının kararname yetki çerçevesinin daha net çizilmesi, gensoru ve itimat oylamasına emsal bir sistemle Meclis’in kontrol ytesirinin artırılması, kimi bakanların atanmasının ABD’deki üzere Meclis’in onayına bağlı olması, yürürlükten kaldırılan kelamlı soru önergesi sisteminin geri getirilmesi, bu kapsamda bakanların muhakkak günlerde Meclis Genel Heyetinde milletvekillerinin kelamlı sorularını cevaplaması” üzere teklifler tartışılıyor
“DOLAYLI DA OLSA SEÇİLMİŞ OLACAK”
Meclis’in kontrol yetkisini güçlendirme kapsamında gensoru uygulamasının geri getirilmesi de tartışılıyor. Bu kapsamda Bakanlar hakkında belirli milletvekili sayısına ulaşmak koşulu ile gensoru önergesi verilebilecek.
AKP kaynakları, MHP’nin gündeme getirdiği Cumhurbaşkanı Yardımcısının seçimle gelmesi önerisi üzerinde de kıymetlendirme yapıldığını, yardımcının seçime girmesi yerine, milletvekilleri içinden atama olursa Cumhurbaşkanı Yardımcısının bir manada milletin oyları ile seçilmiş olacağını lisana getiriyor. AKP kaynakları “İki Cumhurbaşkanı Yardımcısı olabilir, biri direkt atama ile gelir, başkası ise milletvekilleri içinden nazaranvlendirilebilir. bu biçimdece, yardımcı dolaylı da olsa seçimle gelmiş olacak” değerlendirmesini yaptı.
GÜVENOYU İÇİN ÜÇ FORMÜL
Güvenoyu konusunda üç formül üzerinde duruluyor. Kabinenin tümünün bir arada güvenoyu alması, ABD sisteminde olduğu üzere yalnızca birtakım Bakanların güvenoyu alması (Millî Savunma, Adalet, İçişleri, Dışişleri gibi) ya da Bakanların tek tek güvenoyu alması.
Bakanların güvenoyu alması uygulaması İran sisteminde bulunuyor. İran’da Cumhurbaşkanı kabinesi Meclis onayına sunuluyor. Bakanlar tek tek güvenoyu alıyor. Kâfi oyu alamayan, bakan olarak atanamıyor.
Farklı teklifler üstündeki tartışmalarla yürütülen çalışmaların özünü, “hak ve özgürlüklerin çerçevesinin genişletilmesi, Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi’nin 3 yıllık uygulamasından edinilen deneyim ile, sistemin muhakkak istikametlerinin revize edilmesi” oluşturuyor.
Türkiye Gazetesi’nden Yücel Kayaoğlu’nun haberine nazaran; taslakla ilgili yapılan toplantılarda, “Cumhurbaşkanının kararname yetki çerçevesinin daha net çizilmesi, gensoru ve itimat oylamasına emsal bir sistemle Meclis’in kontrol ytesirinin artırılması, kimi bakanların atanmasının ABD’deki üzere Meclis’in onayına bağlı olması, yürürlükten kaldırılan kelamlı soru önergesi sisteminin geri getirilmesi, bu kapsamda bakanların muhakkak günlerde Meclis Genel Heyetinde milletvekillerinin kelamlı sorularını cevaplaması” üzere teklifler tartışılıyor
“DOLAYLI DA OLSA SEÇİLMİŞ OLACAK”
Meclis’in kontrol yetkisini güçlendirme kapsamında gensoru uygulamasının geri getirilmesi de tartışılıyor. Bu kapsamda Bakanlar hakkında belirli milletvekili sayısına ulaşmak koşulu ile gensoru önergesi verilebilecek.
AKP kaynakları, MHP’nin gündeme getirdiği Cumhurbaşkanı Yardımcısının seçimle gelmesi önerisi üzerinde de kıymetlendirme yapıldığını, yardımcının seçime girmesi yerine, milletvekilleri içinden atama olursa Cumhurbaşkanı Yardımcısının bir manada milletin oyları ile seçilmiş olacağını lisana getiriyor. AKP kaynakları “İki Cumhurbaşkanı Yardımcısı olabilir, biri direkt atama ile gelir, başkası ise milletvekilleri içinden nazaranvlendirilebilir. bu biçimdece, yardımcı dolaylı da olsa seçimle gelmiş olacak” değerlendirmesini yaptı.
GÜVENOYU İÇİN ÜÇ FORMÜL
Güvenoyu konusunda üç formül üzerinde duruluyor. Kabinenin tümünün bir arada güvenoyu alması, ABD sisteminde olduğu üzere yalnızca birtakım Bakanların güvenoyu alması (Millî Savunma, Adalet, İçişleri, Dışişleri gibi) ya da Bakanların tek tek güvenoyu alması.
Bakanların güvenoyu alması uygulaması İran sisteminde bulunuyor. İran’da Cumhurbaşkanı kabinesi Meclis onayına sunuluyor. Bakanlar tek tek güvenoyu alıyor. Kâfi oyu alamayan, bakan olarak atanamıyor.