Dünyada ve ülkemizde adamların en sık karşılaştığı kanser cinslerinden biri olan prostat kanseri, çevresel tesirler kadar genetik niçinlerle de ortaya çıkabiliyor. Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Üroloji Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, babasında prostat kanseri olan bir şahısta tıpkı hastalığa yakalanma riskinin 2,2 kat, kardeşinde olanlarda 3,4 kat ve birinci derece akrabalarından 2 bireyde bulunanlarda ise bu riskin 5,1 kat arttığını söylemiş oldu.
Doymamış yağların fazla tüketimi prostat kanserine yakalanma riskini artırıyor
Prostat kanserinin erkekler içinde en sık görülen kanser olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ali Ulvi Lider, “Önemli risk faktörlerinden biri yağ tüketimidir. Doymamış yağların fazla tüketimi ve obezite hem prostat kanserine yakalanma tıpkı vakitte berbat huylu kanser gelişimi riskini artırıyor” tabirini kullandı. Ayrıyeten sigara, kırmızı et ve hayvansal yağ tüketimi Prostat kanseri riskini artırırken lycopene (domates, başka kırmızı zerzevat ve meyveler), selenyum (tahıl, balık, et-kümes hayvan eti, yumurta, süt ürünleri), omega-3 yağ asitleri (balık), D ve E vitamininin prostat kanseri riskini azaltıcı tesiri olduğunu söylemiş oldu.
İdrar yaparken yaşanılan dertler prostat kanserine işaret ediyor olabilir
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, prostat kanserinin idrar yolunda meydana getirdiği tıkanıklığın derecesine bakılırsa hastada idrar yapma zorluğu, idrar yaparken yanma, sık idrara gitme, gece idrara kalkma, idrar kaçırma, çatallanma, idrar tutma zorluğu üzere yakınmalara niye olduğunu söylemiş oldu. Lider ayrıyeten ileri evre ya da metastatik prostat kanseri varlığında, hastalığın tutulduğu bölgeye nazaran bilhassa bel kemiklerinde ağrı da görülebildiğini aktardı.
Prostat kanserinin kesin tanısı prostat biyopsisi ile konabilir
Prostat kanserinin kesin teşhisinin, prostat biyopsisinden elde edilen dokunun patolojik incelemesi ile konduğunu anlatan Prof. Dr. Lider, “Biyopsi sonucu için en değerli belirleyiciler prostatın parmakla makattan yapılan muayenesi (DRE-Digital Rectal Examination) ve kanda bakılan PSA (Prostate Specific Antigen) testidir” biçiminde konuştu. Ailesinde prostat kanseri hikayesi olan bireyler 40, olmayanlar ise 50 yaşından itibaren PSA testi yaptırmalıdır. Prostat kanserinin erkekler içinde en sık görülen kanser çeşidi olması ve yaş arttıkça görülme riskinin artması niçiniyle muhakkak yaştan daha sonra adamların periyodik denetimler yaptırması son derece kıymetli. Prof. Dr. Lider , “Ailesinde Prostat kanseri hikayesi olan şahısların 40, olmayanların ise 50 yaşından itibaren PSA testi ve DRE ile denetimleri önerilmektedir. Bu sıradan ve ucuz kanser tarama halidir. Hasta, hiç bir yakınması olmasa bile prostatında kanser barındırabilir” halinde konuştu.
Evreleme için görüntüleme biçimlerinden yararlanılır
Prof. Dr. Ali Ulvi Lider, “Günümüzde prostat biyopsisinde standart uygulama, makattan ultrason (TRUS – transrectalultrasound) yardımı ile biyopsi yapılmasıdır. Bu uygulamada ultrason ile prostat görüntülenir ve biyopsi süreci özel iğne ve tabanca yardımı ile sistematik olarak gerçekleştirilir. Genel olarak toplam 8-12 adet biyopsi alınır ve patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir. Biyopsi süreci anestezisiz ya da tercihan lokal anestezi altında yapılır. Biyopsi kararı Prostat kanseri tanısı konursa tedavi sonucu verebilmek için hastalığın evresi belirlenir. Evreleme için bilgisayarlı tomografi yahut MRI, tüm beden kemik sintigrafisi ya da PET üzere çeşitli görüntüleme biçimlerinden yararlanılır” dedi. Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan “Tüm kanser hastalıklarında olduğu üzere prostat kanserinin tedavisi de hastalığın evresine bakılırsa yapılır. Prostat kanseri evresini kabaca 3 ana kümeye ayırabiliriz. Organa hudutlu hastalık, lokal ileri evre ve ileri evre. Prostat kanseri tedavi sonucu hastalığın evresi, biyopsi bilgileri, hastanın sıhhat durumu, hasta yaşı üzere faktörlere bağlıdır” diye konuştu.
Evrelere göre standart tedavi seçenekleri; izlem, etkin izlem, ışın tedavisi, ameliyat
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, hastalığın evrelerine bakılırsa uygulanabilen standart tedavi seçenekleri ile ilgili de ayrıntılı bilgiler ismine şu biçimde konuştu: “Kanserin organla sonlu olduğu durumlarda rastgele bir tedavi uygulanmaksızın hasta izlenir. Genel olarak düşük ilerleme potansiyeline sahip, daha ileri yaşlarındaki hastalarda ise faal izlem uygulanır. Düşük ilerleme potansiyeli, düşük PSA bedeli olan ve biyopsisinde 1 ya da en çok 2 kesimde kanser saptanan hastalarda makul bir süre daha sonra yeniden biyopsi yapılır. Daha ileri olaylarda ise Işın Tedavisi uygulanır. Bu tedavide prostatın dışarıdan ya da içine radyoaktif çekirdekler yerleştirerek tümörün etkisiz hale getirilmesi amaçlanır. Seçeneklerden biri de cerrahi müdahaledir. Prostat kanseri ameliyatı, prostatın tümünün meni kesesi ve meni kanalı son kısmı ile birlikte çıkarılmasıdır. BPH niçiniyle yapılan ameliyattan hayli farklı bir uygulamadır. Açık ya da kapalı yapılabilir. Kapalı ameliyat laparoskopik usuldür ve standart yahut robot yardımlı laparoskopik prostatektomi olmak üzere iki seçeneği vardır. Radyoterapi, açık ameliyat, standart laparoskopik ve robot yardımlı laparoskopik prostatektomi tedavilerinin onkolojik sonuçları vardır.”
Hastalığın bir dahaleme riski yüksek
Lokal ileri hastalıkta tedavi seçeneklerinin cerrahi ve radyoterapi olduğunu belirten Prof. Dr. Ali Ulvi Lider “Radyoterapi ve cerrahi uygulamaları organa sonlu hastalıktaki üzeredir fakat hastalığın bir dahaleme riski yüksek olduğu için ekseriyetle bu evrede kombine tedaviler uygulamak gerekebilir. Radyoterapi ile birlikte ya da öncesi hormonal tedavi, cerrahi öncesi ve/veya daha sonrası hormonal tedavi ya da cerrahi daha sonrası radyoterapi tedavi seçenekleri olabilir” diye konuştu. Prof. Dr. Başkan “İleri evre hastalıkta standart tedavi seçeneği hormonal tedavidir. Hormonal tedavi erkeklik hormonu testosteronun tesirini engelleyen, bu niçinle prostatın olağan ve kanser hücrelerinin gelişmenini engelleyerek tesir eden, iğne ya da hap halinde uygulanan ilaçlardır. Sistemik kemoterapi üzere önemli yan tesirleri yoktur” dedi. Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan son olarak, prostat kanseri ile ilgili tüm teşhis ve evreleme formlarının yanı sıra, tüm tedavi seçeneklerinin Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’nde muvaffakiyet ile uygulandığını söylemiş oldu.
KAYNAK: İHA
Doymamış yağların fazla tüketimi prostat kanserine yakalanma riskini artırıyor
Prostat kanserinin erkekler içinde en sık görülen kanser olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ali Ulvi Lider, “Önemli risk faktörlerinden biri yağ tüketimidir. Doymamış yağların fazla tüketimi ve obezite hem prostat kanserine yakalanma tıpkı vakitte berbat huylu kanser gelişimi riskini artırıyor” tabirini kullandı. Ayrıyeten sigara, kırmızı et ve hayvansal yağ tüketimi Prostat kanseri riskini artırırken lycopene (domates, başka kırmızı zerzevat ve meyveler), selenyum (tahıl, balık, et-kümes hayvan eti, yumurta, süt ürünleri), omega-3 yağ asitleri (balık), D ve E vitamininin prostat kanseri riskini azaltıcı tesiri olduğunu söylemiş oldu.
İdrar yaparken yaşanılan dertler prostat kanserine işaret ediyor olabilir
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, prostat kanserinin idrar yolunda meydana getirdiği tıkanıklığın derecesine bakılırsa hastada idrar yapma zorluğu, idrar yaparken yanma, sık idrara gitme, gece idrara kalkma, idrar kaçırma, çatallanma, idrar tutma zorluğu üzere yakınmalara niye olduğunu söylemiş oldu. Lider ayrıyeten ileri evre ya da metastatik prostat kanseri varlığında, hastalığın tutulduğu bölgeye nazaran bilhassa bel kemiklerinde ağrı da görülebildiğini aktardı.
Prostat kanserinin kesin tanısı prostat biyopsisi ile konabilir
Prostat kanserinin kesin teşhisinin, prostat biyopsisinden elde edilen dokunun patolojik incelemesi ile konduğunu anlatan Prof. Dr. Lider, “Biyopsi sonucu için en değerli belirleyiciler prostatın parmakla makattan yapılan muayenesi (DRE-Digital Rectal Examination) ve kanda bakılan PSA (Prostate Specific Antigen) testidir” biçiminde konuştu. Ailesinde prostat kanseri hikayesi olan bireyler 40, olmayanlar ise 50 yaşından itibaren PSA testi yaptırmalıdır. Prostat kanserinin erkekler içinde en sık görülen kanser çeşidi olması ve yaş arttıkça görülme riskinin artması niçiniyle muhakkak yaştan daha sonra adamların periyodik denetimler yaptırması son derece kıymetli. Prof. Dr. Lider , “Ailesinde Prostat kanseri hikayesi olan şahısların 40, olmayanların ise 50 yaşından itibaren PSA testi ve DRE ile denetimleri önerilmektedir. Bu sıradan ve ucuz kanser tarama halidir. Hasta, hiç bir yakınması olmasa bile prostatında kanser barındırabilir” halinde konuştu.
Evreleme için görüntüleme biçimlerinden yararlanılır
Prof. Dr. Ali Ulvi Lider, “Günümüzde prostat biyopsisinde standart uygulama, makattan ultrason (TRUS – transrectalultrasound) yardımı ile biyopsi yapılmasıdır. Bu uygulamada ultrason ile prostat görüntülenir ve biyopsi süreci özel iğne ve tabanca yardımı ile sistematik olarak gerçekleştirilir. Genel olarak toplam 8-12 adet biyopsi alınır ve patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir. Biyopsi süreci anestezisiz ya da tercihan lokal anestezi altında yapılır. Biyopsi kararı Prostat kanseri tanısı konursa tedavi sonucu verebilmek için hastalığın evresi belirlenir. Evreleme için bilgisayarlı tomografi yahut MRI, tüm beden kemik sintigrafisi ya da PET üzere çeşitli görüntüleme biçimlerinden yararlanılır” dedi. Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan “Tüm kanser hastalıklarında olduğu üzere prostat kanserinin tedavisi de hastalığın evresine bakılırsa yapılır. Prostat kanseri evresini kabaca 3 ana kümeye ayırabiliriz. Organa hudutlu hastalık, lokal ileri evre ve ileri evre. Prostat kanseri tedavi sonucu hastalığın evresi, biyopsi bilgileri, hastanın sıhhat durumu, hasta yaşı üzere faktörlere bağlıdır” diye konuştu.
Evrelere göre standart tedavi seçenekleri; izlem, etkin izlem, ışın tedavisi, ameliyat
Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan, hastalığın evrelerine bakılırsa uygulanabilen standart tedavi seçenekleri ile ilgili de ayrıntılı bilgiler ismine şu biçimde konuştu: “Kanserin organla sonlu olduğu durumlarda rastgele bir tedavi uygulanmaksızın hasta izlenir. Genel olarak düşük ilerleme potansiyeline sahip, daha ileri yaşlarındaki hastalarda ise faal izlem uygulanır. Düşük ilerleme potansiyeli, düşük PSA bedeli olan ve biyopsisinde 1 ya da en çok 2 kesimde kanser saptanan hastalarda makul bir süre daha sonra yeniden biyopsi yapılır. Daha ileri olaylarda ise Işın Tedavisi uygulanır. Bu tedavide prostatın dışarıdan ya da içine radyoaktif çekirdekler yerleştirerek tümörün etkisiz hale getirilmesi amaçlanır. Seçeneklerden biri de cerrahi müdahaledir. Prostat kanseri ameliyatı, prostatın tümünün meni kesesi ve meni kanalı son kısmı ile birlikte çıkarılmasıdır. BPH niçiniyle yapılan ameliyattan hayli farklı bir uygulamadır. Açık ya da kapalı yapılabilir. Kapalı ameliyat laparoskopik usuldür ve standart yahut robot yardımlı laparoskopik prostatektomi olmak üzere iki seçeneği vardır. Radyoterapi, açık ameliyat, standart laparoskopik ve robot yardımlı laparoskopik prostatektomi tedavilerinin onkolojik sonuçları vardır.”
Hastalığın bir dahaleme riski yüksek
Lokal ileri hastalıkta tedavi seçeneklerinin cerrahi ve radyoterapi olduğunu belirten Prof. Dr. Ali Ulvi Lider “Radyoterapi ve cerrahi uygulamaları organa sonlu hastalıktaki üzeredir fakat hastalığın bir dahaleme riski yüksek olduğu için ekseriyetle bu evrede kombine tedaviler uygulamak gerekebilir. Radyoterapi ile birlikte ya da öncesi hormonal tedavi, cerrahi öncesi ve/veya daha sonrası hormonal tedavi ya da cerrahi daha sonrası radyoterapi tedavi seçenekleri olabilir” diye konuştu. Prof. Dr. Başkan “İleri evre hastalıkta standart tedavi seçeneği hormonal tedavidir. Hormonal tedavi erkeklik hormonu testosteronun tesirini engelleyen, bu niçinle prostatın olağan ve kanser hücrelerinin gelişmenini engelleyerek tesir eden, iğne ya da hap halinde uygulanan ilaçlardır. Sistemik kemoterapi üzere önemli yan tesirleri yoktur” dedi. Prof. Dr. Ali Ulvi Başkan son olarak, prostat kanseri ile ilgili tüm teşhis ve evreleme formlarının yanı sıra, tüm tedavi seçeneklerinin Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’nde muvaffakiyet ile uygulandığını söylemiş oldu.
KAYNAK: İHA