Medipol Mega Hastanesi Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Doç. Dr. Didem Sezgin Özcan 12 Ekim Dünya Artrit Günü kapsamında kıymetli ihtarlarda bulundu: “Artrit hastalığı çocuklar da dahil olmak üzere her yaşlarındaki insanı etkileyebilir. Genel olarak bayanlarda erkeklere oranla daha fazla görülür. Ama gut ve ankilozan spondilit hastalıklarının erkeklerde daha sık görüldüğünü söyleyebiliriz. Osteoartrit görülme riski yaş ilerledikçe artarken, ankilozan spondilit ise daha fazlaca genç yaşlarda ortaya çıkar” dedi.
DÜNYADA 350 MİLYON BİREYDE GÖRÜLÜYOR
Doç. Dr. Özcan, bedende bir yahut daha fazla eklemde meydana gelen yangı ya da iltihap durumuna artrit denildiğini belirterek, “Artritin dünya genelinde yaklaşık 350 milyon kişiyi etkilediği kestirim ediliyor. Artrit, aslında Romatoid Artrit (RA), Ankilozan Spondilit (AS), gut, osteoartrit velupus üzere birfazlaca romatizmal hastalığı içine alan bir tabirdir. Artritin en yaygın hali halk içinde kireçlenme olarak bilinen dejeneratif bir hastalık olan osteoartrittir. Artrite niye olan hastalık tipine bağlı olarak altta yatan niçinler farklılık gösterir. Viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar, kimi kanserler, metabolik ve hormonal hastalıklar, birtakım ilaçlar, mekanik faktörler ya da otoimmunite dediğimiz bağışıklık sistemindeki bozukluklar kararı artrit gelişebilir. Kalıtsal yatkınlık, kimi enfeksiyonlar, sigara, obezite artrit gelişmenine katkıda bulunabilir. Artrit hastalığı çocuklarda dahil olmak üzere her yaşlarındaki insanı etkileyebilir. Genel olarak bayanlarda erkeklere oranla daha fazla görülür. Ancak gut ve ankilozan spondilit hastalıklarının erkeklerde daha sık görüldüğünü söyleyebiliriz. Osteoartrit görülme riski yaş ilerledikçe artarken, ankilozan spondilit ise daha fazlaca genç yaşlarda ortaya çıkmaktadır” dedi.
AKCİĞER KALP VE BÖBREĞİ BİLE ETKİLEYEBİLİR
Artrit hastalığının belirtilerini Doç. Dr. Özcan, şu biçimde deklare etti: “Artritle seyreden romatizmal hastalıkların tipine nazaran belirtilerde birtakım farklılıklar olabilmekle birlikte, genel olarak eklem ağrısı ve sertliği görülmektedir. Artrit bir yahut daha fazla eklemde daima yahut yinelayan ataklar halinde görülebilir. Ağrı şikayetine şişlik, sıcaklık artışı, kızarıklık, eklemlerde tutukluk, eklemi hareket ettirmede yahut kullanmada zorluk eşlik edebilir. Eklemde besbelli hasar oluşmuşsa işlev bozukluklarına yol açabilir. Birtakım iltihaplı romatizmal hastalıklar ise kas-iskelet sistemi dışında deriyi, gözü, akciğer, kalp ve böbrek üzere iç organları da etkileyerek çeşitli bulgulara niye olabilir. Hastanın öyküsü ve fizik muayenesi kararında artritten şüphelenilen hastalara teşhis koymak için çeşitli kan testleri, radyografik incelemeler, gereksinim halinde tanıyı doğrulamak ya da ayırıcı teşhis için Magnetik Rezonans Görüntüleme (MR), Ultrasonografi ve Bilgisayarlı Tomografi üzere tetkikler istenebilir. Artrite sebep olan hastalığın tipine ve şiddetine nazaran uygun ilaç ve ilaç dışı tedavilere bir an evvel başlanmalıdır. Artrite niye olan tetikleyici bir sebep var ise ortadan kaldırılmalı, hastalar kilo denetimi, sağlıklı beslenme ve sistemli fizikî aktivite açısından bilgilendirilmelidir. Artritlerde kullanılan ilaç tedavileri hastaların ağrısını gidermeyi, iltihabı baskılamayı, eklem hasarını azaltmayı yahut durdurmayı hedeflemektedir. bir daha hastaların tedavisinde fizik tedavi casuslarından, tedavi edici idmanlardan, eklem içi ve yumuşak doku enjeksiyonlarından ve gerekli durumlarda cerrahi müdahalelerden yararlanılabilir.”
ANTRENMAN PROGRAMIYLA ŞİKAYETLER AZALABİLİR
Doç. Dr. Özcan, bilhassa eklem ve kas ağrılarına karşı idmanların avantajını şöyle kıymetlendirdi: “Romatizma hastalarına yönelik olarak oluşturulan idman programları, hastaların muhtaçlığına bakılırsa eklem hareket açıklığı idmanı, esneklik, germe, kuvvetlendirme, postür antrenmanları, teneffüs idmanı, istikrar ve aerobik antrenmanları içerebilir. Yapılan tertipli idman programları ile eklemlerin hareket açıklığı korunur ya da arttırılır, kaslar kuvvetlenir, aerobik antrenmanlarla akciğer ve kalp sıhhati olumlu etkilenir. Dayanıklılık artar, yorgunluk azalır, eklemlerin daha yeterli işlev kazanması sağlanır, osteoporoz açısından esirgeyicidir, uyku ve psikoloji üzerine olumlu tesirleri vardır ve ömür kalitesini arttırır. Eklemde ağrı ve ödemin şiddetli olduğu faal artrit devirlerinde antrenman daha ölçülü, ekleme tartı bindirmeyecek biçimde, daha pasif ve ağrı hududunda yapılmalıdır. Şikayetlerin azalması ile birlikte ise daha dinamik antrenman programına başlanmalı, idman mühlet ve şiddeti kademeli olarak arttırılmalıdır.”
GECELERİ ARTAN AĞRIYA DİKKAT
Romatoid Artritin (RA), en sık görülen inflamatuvar (iltihaplı) artrit olduğuna değinen Doç. Dr. Özcan, “RA’da bağışıklık sisteminin düzgün biçimde çalışmaması kararı, bedenin kendi savunma hücreleri, eklem zarlarına saldırarak iltihabi tepki oluşturur. Bu iltihap devam ederse vakit içinde kıkırdak, kemik, tendon ve bağlarda kalıcı harabiyete sebep olur. Artrite niye olan başka romatizmal hastalıklardan; birtakım laboratuvar testlerinin olumlu olması, hastalığın kronik seyri, uzun süren sabah tutukluğu, bilhassa el-bilek ve eldeki küçük eklemleri içeren simetrik eklem tutulumu yapması lakin tırnaklara yakın uçtaki eklemleri etkilememesi, cilt altında nodul oluşumu ve görüntülemede eklemlerde yaptığı karakteristik harabiyetlerin saptanması başka artritlerden ayrılmasında yardımcı olur. RA’da, belirtilerin çeşitliliği ve şiddeti bireyden şahsa farklıdır. RA bilhassa el ve ayak eklemleri üzere küçük eklemleri simetrik olarak tutan kronik seyirli bir romatizmadır. Bu eklemler haricinde diz, kalça, omuz üzere büyük eklemleri de tutabilir. Tutulan eklemlerde görülen şiddetli ağrıya hastalık başlangıcında ya da vakit içinde şişlik ve ısı artışı eşlik edebilir. Ağrılar geceleri artar ve etkilenen eklemlerde sabahları uzun süren tutukluk görülür” diye konuştu.
TEDAVİ EDİLMEZSE HAL VE İŞLEVİ BOZABİLİR
Doç. Dr. Özcan, kelamlarını şu biçimde sonlandırdı: Nadiren boyun omurlarının tutulduğu hastalarda ense üst kısmından başın art kısmına yayılan şiddetli ağrı da hissedilebilir. RA olan bireylerin bir kısmında eklemler dışında, hudut dokusu, akciğerler, böbrekler, cilt ve kalp üzere organların da etkilenmesine bağlı olarak birtakım belirti ve bulgular da görülebilir. RA erken periyotta ve aktif bir biçimde tedavi edilmezse tuttuğu eklemlerde tahribata niye olurak form bozukluğu ve işlev bozukluklarına niye olabilir. RA’da çoğunlukla kullanılan ilaç tedavilerine örnek olarak ağrı kesiciler, steroid olmayan anti-inflamatuvar ilaçlar, steroidler, sentetik hastalık modifiye edici ilaçlar ve biyolojik tedavi casusları verilebilir. Uygun hastalarda eklem içi steroid uygulamaları, fizik tedavi casusları ve idman programlarını içeren fizikî tıp ve rehabilitasyon uygulamaları önerilir. İlaç tedavilerinin yanı sıra eğitim, sigaranın bırakılması, beslenmenin düzenlenmesi, etkilenen eklemlere yönelik atel uygulaması, ruhsal dayanak de değerlidir. Ayrıyeten birtakım durumlarda eklemlere yönelik cerrahi müdahaleler de gerekebilmektedir.”
KAYNAK: İHA
DÜNYADA 350 MİLYON BİREYDE GÖRÜLÜYOR
Doç. Dr. Özcan, bedende bir yahut daha fazla eklemde meydana gelen yangı ya da iltihap durumuna artrit denildiğini belirterek, “Artritin dünya genelinde yaklaşık 350 milyon kişiyi etkilediği kestirim ediliyor. Artrit, aslında Romatoid Artrit (RA), Ankilozan Spondilit (AS), gut, osteoartrit velupus üzere birfazlaca romatizmal hastalığı içine alan bir tabirdir. Artritin en yaygın hali halk içinde kireçlenme olarak bilinen dejeneratif bir hastalık olan osteoartrittir. Artrite niye olan hastalık tipine bağlı olarak altta yatan niçinler farklılık gösterir. Viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar, kimi kanserler, metabolik ve hormonal hastalıklar, birtakım ilaçlar, mekanik faktörler ya da otoimmunite dediğimiz bağışıklık sistemindeki bozukluklar kararı artrit gelişebilir. Kalıtsal yatkınlık, kimi enfeksiyonlar, sigara, obezite artrit gelişmenine katkıda bulunabilir. Artrit hastalığı çocuklarda dahil olmak üzere her yaşlarındaki insanı etkileyebilir. Genel olarak bayanlarda erkeklere oranla daha fazla görülür. Ancak gut ve ankilozan spondilit hastalıklarının erkeklerde daha sık görüldüğünü söyleyebiliriz. Osteoartrit görülme riski yaş ilerledikçe artarken, ankilozan spondilit ise daha fazlaca genç yaşlarda ortaya çıkmaktadır” dedi.
AKCİĞER KALP VE BÖBREĞİ BİLE ETKİLEYEBİLİR
Artrit hastalığının belirtilerini Doç. Dr. Özcan, şu biçimde deklare etti: “Artritle seyreden romatizmal hastalıkların tipine nazaran belirtilerde birtakım farklılıklar olabilmekle birlikte, genel olarak eklem ağrısı ve sertliği görülmektedir. Artrit bir yahut daha fazla eklemde daima yahut yinelayan ataklar halinde görülebilir. Ağrı şikayetine şişlik, sıcaklık artışı, kızarıklık, eklemlerde tutukluk, eklemi hareket ettirmede yahut kullanmada zorluk eşlik edebilir. Eklemde besbelli hasar oluşmuşsa işlev bozukluklarına yol açabilir. Birtakım iltihaplı romatizmal hastalıklar ise kas-iskelet sistemi dışında deriyi, gözü, akciğer, kalp ve böbrek üzere iç organları da etkileyerek çeşitli bulgulara niye olabilir. Hastanın öyküsü ve fizik muayenesi kararında artritten şüphelenilen hastalara teşhis koymak için çeşitli kan testleri, radyografik incelemeler, gereksinim halinde tanıyı doğrulamak ya da ayırıcı teşhis için Magnetik Rezonans Görüntüleme (MR), Ultrasonografi ve Bilgisayarlı Tomografi üzere tetkikler istenebilir. Artrite sebep olan hastalığın tipine ve şiddetine nazaran uygun ilaç ve ilaç dışı tedavilere bir an evvel başlanmalıdır. Artrite niye olan tetikleyici bir sebep var ise ortadan kaldırılmalı, hastalar kilo denetimi, sağlıklı beslenme ve sistemli fizikî aktivite açısından bilgilendirilmelidir. Artritlerde kullanılan ilaç tedavileri hastaların ağrısını gidermeyi, iltihabı baskılamayı, eklem hasarını azaltmayı yahut durdurmayı hedeflemektedir. bir daha hastaların tedavisinde fizik tedavi casuslarından, tedavi edici idmanlardan, eklem içi ve yumuşak doku enjeksiyonlarından ve gerekli durumlarda cerrahi müdahalelerden yararlanılabilir.”
ANTRENMAN PROGRAMIYLA ŞİKAYETLER AZALABİLİR
Doç. Dr. Özcan, bilhassa eklem ve kas ağrılarına karşı idmanların avantajını şöyle kıymetlendirdi: “Romatizma hastalarına yönelik olarak oluşturulan idman programları, hastaların muhtaçlığına bakılırsa eklem hareket açıklığı idmanı, esneklik, germe, kuvvetlendirme, postür antrenmanları, teneffüs idmanı, istikrar ve aerobik antrenmanları içerebilir. Yapılan tertipli idman programları ile eklemlerin hareket açıklığı korunur ya da arttırılır, kaslar kuvvetlenir, aerobik antrenmanlarla akciğer ve kalp sıhhati olumlu etkilenir. Dayanıklılık artar, yorgunluk azalır, eklemlerin daha yeterli işlev kazanması sağlanır, osteoporoz açısından esirgeyicidir, uyku ve psikoloji üzerine olumlu tesirleri vardır ve ömür kalitesini arttırır. Eklemde ağrı ve ödemin şiddetli olduğu faal artrit devirlerinde antrenman daha ölçülü, ekleme tartı bindirmeyecek biçimde, daha pasif ve ağrı hududunda yapılmalıdır. Şikayetlerin azalması ile birlikte ise daha dinamik antrenman programına başlanmalı, idman mühlet ve şiddeti kademeli olarak arttırılmalıdır.”
GECELERİ ARTAN AĞRIYA DİKKAT
Romatoid Artritin (RA), en sık görülen inflamatuvar (iltihaplı) artrit olduğuna değinen Doç. Dr. Özcan, “RA’da bağışıklık sisteminin düzgün biçimde çalışmaması kararı, bedenin kendi savunma hücreleri, eklem zarlarına saldırarak iltihabi tepki oluşturur. Bu iltihap devam ederse vakit içinde kıkırdak, kemik, tendon ve bağlarda kalıcı harabiyete sebep olur. Artrite niye olan başka romatizmal hastalıklardan; birtakım laboratuvar testlerinin olumlu olması, hastalığın kronik seyri, uzun süren sabah tutukluğu, bilhassa el-bilek ve eldeki küçük eklemleri içeren simetrik eklem tutulumu yapması lakin tırnaklara yakın uçtaki eklemleri etkilememesi, cilt altında nodul oluşumu ve görüntülemede eklemlerde yaptığı karakteristik harabiyetlerin saptanması başka artritlerden ayrılmasında yardımcı olur. RA’da, belirtilerin çeşitliliği ve şiddeti bireyden şahsa farklıdır. RA bilhassa el ve ayak eklemleri üzere küçük eklemleri simetrik olarak tutan kronik seyirli bir romatizmadır. Bu eklemler haricinde diz, kalça, omuz üzere büyük eklemleri de tutabilir. Tutulan eklemlerde görülen şiddetli ağrıya hastalık başlangıcında ya da vakit içinde şişlik ve ısı artışı eşlik edebilir. Ağrılar geceleri artar ve etkilenen eklemlerde sabahları uzun süren tutukluk görülür” diye konuştu.
TEDAVİ EDİLMEZSE HAL VE İŞLEVİ BOZABİLİR
Doç. Dr. Özcan, kelamlarını şu biçimde sonlandırdı: Nadiren boyun omurlarının tutulduğu hastalarda ense üst kısmından başın art kısmına yayılan şiddetli ağrı da hissedilebilir. RA olan bireylerin bir kısmında eklemler dışında, hudut dokusu, akciğerler, böbrekler, cilt ve kalp üzere organların da etkilenmesine bağlı olarak birtakım belirti ve bulgular da görülebilir. RA erken periyotta ve aktif bir biçimde tedavi edilmezse tuttuğu eklemlerde tahribata niye olurak form bozukluğu ve işlev bozukluklarına niye olabilir. RA’da çoğunlukla kullanılan ilaç tedavilerine örnek olarak ağrı kesiciler, steroid olmayan anti-inflamatuvar ilaçlar, steroidler, sentetik hastalık modifiye edici ilaçlar ve biyolojik tedavi casusları verilebilir. Uygun hastalarda eklem içi steroid uygulamaları, fizik tedavi casusları ve idman programlarını içeren fizikî tıp ve rehabilitasyon uygulamaları önerilir. İlaç tedavilerinin yanı sıra eğitim, sigaranın bırakılması, beslenmenin düzenlenmesi, etkilenen eklemlere yönelik atel uygulaması, ruhsal dayanak de değerlidir. Ayrıyeten birtakım durumlarda eklemlere yönelik cerrahi müdahaleler de gerekebilmektedir.”
KAYNAK: İHA