Aysel YÜCEL
Türk ihracatçısının ve nakliyecilerin AB’ye yönelik taşımalarda yıllar daha sonra gelen Macaristan sevinci kısa sürdü. Avrupa’ya karayolu ihracat taşımalarını yıllardır büyük sekteye uğratan Macaristan transit geçiş dokümanı sıkıntısını büsbütün çözen ihracatçı, bu sefer de ikili taşımalarda kriz yaşamaya başladı. Macaristan, ikili ticarette Türk nakliyecilere verilen geçiş evrakı sayısını yüzde 40’a yakın azalttı. Türk nakliyeciler doküman bittiği için Macaristan’a taşıma yapamıyor. DÜNYA’ya konuşan Akdeniz Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Nejdat Sin, narenciye döneminin başlayacağını vurgulayarak, “Macaristan ihracatımızda kıymetli bir hisseye sahip. Lakin geçiş dokümanı bittiği için mal gönderemiyoruz” diyerek, yetkililere sorunun ivedilikle çözülmesi davetinde bulundu.
9 bin yerine, 5 bin geçiş evrakı
İki ülke içinde yapılan ulaştırma muahedesine bakılırsa, Macar tarafı Türk nakliyecilere her yıl 9 bin geçiş evrakı teslim ediyordu. Lakin bu yılın başında birinci defa doküman sayısı 5 bin adede indirildi. Türk yetkililerin baskısı üzerine periyot dönem hudutlu sayıda geçiş evrakı veriliyor, lakin onlar da kısa müddette bitiyor. ötürüsıyla Türk nakliyeciler karayolu ile Macaristan’a haftalarca mal taşıyamıyor.
“Narenciye dönem başlıyor, endişeliyiz”
Akdeniz Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Nejdat Sin, Macaristan’ın yaş zerzevat ve meyve ile narenciye ihracatında kıymetli bir hisseye sahip olduğunu vurgulayarak, “Sezon yeni yeni başlıyor. Narenciye yavaş yavaş devreye giriyor. Ay sonunda limon ihracatı başlıyor. Lakin öbür biroldukça eserde olduğu üzere limon ihracatı da tehdit altında. ötürüsıyla Macaristan’daki meselelerin biran evvel aşılması lazım. Macaristan ile yalnızca ikili geçiş dokümanı sorunu da hayatıyoruz. Vakit zaman Türk araçlarına cezalar kesiliyor. Ayrıyeten beklemeler oluyor” diye konuştu.
Otomotivde de zahmetler artıyor
Hazır giysi ve dokumadan daha sonra Macaristan’a en çok ihracat yapan kesimlerden olan otomotivde de firmalar Macaristan’a mal göndermekte zahmet yaşıyor. Türkiye’nin önde gelen otomotiv tedarik sanayi firmalarından Kanca’nın ihracat sorumlusu Fatih Taş, “Biz yüzde 100 kontrat lojistiği yaptığımız için çabucak hemen bize yansıyan bir durum olmadı. Tüm taşımalarımızı problemsiz yaptık. Lakin bölümümüzde Macaristan’a yapılan taşımalarda bu tıp aksamaları yaşayan firmalar olduğunu biliyorum” dedi.
Macar nakliyecinin hissesini artırmak, münasebet gösterildi
DÜNYA’nın edindiği bilgiye bakılırsa Macaristan, geçiş dokümanlarını kısıtlamasına münasebet olarak, Türkiye’den bu ülke yapılan taşımalarından kendi nakliyecilerinin yeteri kadar hisse almamasını münasebet olarak gösteriyor. Fakat kesim yetkililerine nazaran, yapılan kısıtlama yalnızca iki ülkenin ticaretine ziyan veriyor. Zira, Türk nakliyecilerin taşıyamadığı yerli ihracat yükünü Bulgaristan ve Romanya, Moldovya üzere ülkelerden gelen firmalar taşıyor. Macar nakliyecilerin Türkiye’den çok taşıma yapmadığı, yapanların da o ülkede şirket kuran Türk firmaları olduğu belirtiliyor.
“Yabancı araçlar değerliye taşıyor, malın fiyatı artıyor”
Macaristan’a Türk araçları ile mal gönderemeyen ihracatçıların kimileri mecburen malını yabancı araçlarla taşıtıyor. Fakat yabancı araçlar yerliye göre malı yaklaşık yüzde 40 daha yüksek navlunla taşıyor. Yetkililer, bu durumun malın fiyatına yansıtıldığını lisana getirerek, “Macarlar geçişlere sınırlama getirerek, kendi halkının daha değerliye bu eserleri almasına niye oluyor. Yalnızca Türk ihracatı değil, iki ülkenin ticareti bu işten ziyanlı çıkıyor” diyor.
1.2 milyar dolarlık ihracatın %75’i karayoluyla yapılıyor
Başta hazır giysi, otomotiv yedek modülü ve mobilya olmak üzere Türkiye’den Macaristan’a yıllık yaklaşık 1.2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiriyor. Macaristan’a yapılan ihracatın %75’i karayolu ile yapılıyor. Türk nakliyeciler Macaristan’a 2021 yılına kadar yaklaşık 9 bin sefer yaparken, yabancı araçların sefer sayısı da son üç yılda artışa geçerek 5 bine ulaşmış durumda. Macaristan’a bu vakitte ise yaş zerzevat meyve ile narenciye ihracatı ağır olarak gerçekleştiriliyor.
Türk ihracatçısının ve nakliyecilerin AB’ye yönelik taşımalarda yıllar daha sonra gelen Macaristan sevinci kısa sürdü. Avrupa’ya karayolu ihracat taşımalarını yıllardır büyük sekteye uğratan Macaristan transit geçiş dokümanı sıkıntısını büsbütün çözen ihracatçı, bu sefer de ikili taşımalarda kriz yaşamaya başladı. Macaristan, ikili ticarette Türk nakliyecilere verilen geçiş evrakı sayısını yüzde 40’a yakın azalttı. Türk nakliyeciler doküman bittiği için Macaristan’a taşıma yapamıyor. DÜNYA’ya konuşan Akdeniz Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Nejdat Sin, narenciye döneminin başlayacağını vurgulayarak, “Macaristan ihracatımızda kıymetli bir hisseye sahip. Lakin geçiş dokümanı bittiği için mal gönderemiyoruz” diyerek, yetkililere sorunun ivedilikle çözülmesi davetinde bulundu.
9 bin yerine, 5 bin geçiş evrakı
İki ülke içinde yapılan ulaştırma muahedesine bakılırsa, Macar tarafı Türk nakliyecilere her yıl 9 bin geçiş evrakı teslim ediyordu. Lakin bu yılın başında birinci defa doküman sayısı 5 bin adede indirildi. Türk yetkililerin baskısı üzerine periyot dönem hudutlu sayıda geçiş evrakı veriliyor, lakin onlar da kısa müddette bitiyor. ötürüsıyla Türk nakliyeciler karayolu ile Macaristan’a haftalarca mal taşıyamıyor.
“Narenciye dönem başlıyor, endişeliyiz”
Akdeniz Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Nejdat Sin, Macaristan’ın yaş zerzevat ve meyve ile narenciye ihracatında kıymetli bir hisseye sahip olduğunu vurgulayarak, “Sezon yeni yeni başlıyor. Narenciye yavaş yavaş devreye giriyor. Ay sonunda limon ihracatı başlıyor. Lakin öbür biroldukça eserde olduğu üzere limon ihracatı da tehdit altında. ötürüsıyla Macaristan’daki meselelerin biran evvel aşılması lazım. Macaristan ile yalnızca ikili geçiş dokümanı sorunu da hayatıyoruz. Vakit zaman Türk araçlarına cezalar kesiliyor. Ayrıyeten beklemeler oluyor” diye konuştu.
Otomotivde de zahmetler artıyor
Hazır giysi ve dokumadan daha sonra Macaristan’a en çok ihracat yapan kesimlerden olan otomotivde de firmalar Macaristan’a mal göndermekte zahmet yaşıyor. Türkiye’nin önde gelen otomotiv tedarik sanayi firmalarından Kanca’nın ihracat sorumlusu Fatih Taş, “Biz yüzde 100 kontrat lojistiği yaptığımız için çabucak hemen bize yansıyan bir durum olmadı. Tüm taşımalarımızı problemsiz yaptık. Lakin bölümümüzde Macaristan’a yapılan taşımalarda bu tıp aksamaları yaşayan firmalar olduğunu biliyorum” dedi.
Macar nakliyecinin hissesini artırmak, münasebet gösterildi
DÜNYA’nın edindiği bilgiye bakılırsa Macaristan, geçiş dokümanlarını kısıtlamasına münasebet olarak, Türkiye’den bu ülke yapılan taşımalarından kendi nakliyecilerinin yeteri kadar hisse almamasını münasebet olarak gösteriyor. Fakat kesim yetkililerine nazaran, yapılan kısıtlama yalnızca iki ülkenin ticaretine ziyan veriyor. Zira, Türk nakliyecilerin taşıyamadığı yerli ihracat yükünü Bulgaristan ve Romanya, Moldovya üzere ülkelerden gelen firmalar taşıyor. Macar nakliyecilerin Türkiye’den çok taşıma yapmadığı, yapanların da o ülkede şirket kuran Türk firmaları olduğu belirtiliyor.
“Yabancı araçlar değerliye taşıyor, malın fiyatı artıyor”
Macaristan’a Türk araçları ile mal gönderemeyen ihracatçıların kimileri mecburen malını yabancı araçlarla taşıtıyor. Fakat yabancı araçlar yerliye göre malı yaklaşık yüzde 40 daha yüksek navlunla taşıyor. Yetkililer, bu durumun malın fiyatına yansıtıldığını lisana getirerek, “Macarlar geçişlere sınırlama getirerek, kendi halkının daha değerliye bu eserleri almasına niye oluyor. Yalnızca Türk ihracatı değil, iki ülkenin ticareti bu işten ziyanlı çıkıyor” diyor.
1.2 milyar dolarlık ihracatın %75’i karayoluyla yapılıyor
Başta hazır giysi, otomotiv yedek modülü ve mobilya olmak üzere Türkiye’den Macaristan’a yıllık yaklaşık 1.2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiriyor. Macaristan’a yapılan ihracatın %75’i karayolu ile yapılıyor. Türk nakliyeciler Macaristan’a 2021 yılına kadar yaklaşık 9 bin sefer yaparken, yabancı araçların sefer sayısı da son üç yılda artışa geçerek 5 bine ulaşmış durumda. Macaristan’a bu vakitte ise yaş zerzevat meyve ile narenciye ihracatı ağır olarak gerçekleştiriliyor.