İzmir’deki bir mağarada 14 bin yıl öncesine ilişkin insan izleri bulundu

  • Konuyu başlatan admin
  • Başlangıç tarihi
A

admin

Guest
İzmir‘in Dikili ilçesindeki bir mağarada çalışmaları yürüten Türk ve Alman bilim insanları, mağaranın, ana tanrıça Kybele‘ye adanmış bir kült merkezi olarak da kullanıldığını ortaya koydu.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü müsaadesiyle Bergama Müzesi başkanlığında 2021 sonbahar periyodunda Dikili’deki bir mağarada 6 haftalık bir kurtarma hafriyatı yapıldı.

Hafriyat çalışmalarına Alman Arkeoloji Enstitüsü grupları ile Ankara Üniversitesi Lisan ve Tarih Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun Taşkıran başkanlığındaki uzmanlar katıldı.

Türk ve Alman bilim insanlarından oluşan grup, antik periyot katmanlarından elde ettikleri bilgilerle mağaranın, milattan evvel 6. yüzyıldan Roma Devri’ne kadar ana tanrıça Kybele’ye adanmış bir kült merkezi olarak kullanıldığını ortaya koydu.

GEÇ YONTMA TAŞ BÖLÜMÜ’NE İLİŞKİN KATMANLAR BULUNDU

Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün yürüttüğü Pergamon kazılarına paralel olarak gerçekleştirilen yüzey araştırmalarında da bölgede Epipaleolitik Devir’e ilişkin katmanlara rastlandı.

Bu katmanlarda taş aletler ve kemikler gün yüzüne çıkarıldı.

Laboratuvarlarda radyokarbon tarihleme tekniğiyle yapılan incelemeler kararı taş aletler ve kemiklerin günümüzden 14 bin yıl öncesine ilişkin olduğu tespit edildi.




BATI ANADOLU TARİHİNDE YENİ BİR SAYFA

Alman Arkeoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Felix Pirson, kurtarma hafriyatı kapsamında Batı Anadolu’da Epipaleotik Devir’e ilişkin birinci kalıntıların keşfedildiğini söylemiş oldu.

Anadolu’nun tarih boyunca kaydedilen gelişmelerde ve yaşanan olaylarda doğuyu ve batıyı kaynaştıran topraklar olduğuna işaret eden Pirson, “En son Göbeklitepe buluntularının yarattığı heyecan, bu bağlamdaki örneklerin başında gelmektedir. Göbeklitepe’de insanoğlu milattan evvel 10 bin yılda birinci anıtsal mimari ve plastik eserler yaratmış. Erken evrelerine Göbeklitepe’nin de dahil olduğu Cilalı Taş Devranı nispeten bilinmesine karşın; insanoğlunun hayatış olduğu daha evvelki Yontma Taş Devranı daha az bilinmektedir” dedi.

“Bugüne kadar Güney ve Güneydoğu Anadolu’da Yontma Taş Zamanı’ndan birkaç buluntu yeri tespit edilmiş ve hala kazılmaktadır” diyen Pirson, “Ancak Batı Anadolu’da, yani Ege kıyıları ve Avrupa’ya geçiş bölgesinde Paleolitik Çağ’ın birtakım devirlerine ilişkin yüzey buluntuları bilinse de bugüne kadar Paleolitik Periyot yahut Neolitik Devir’e geçiş evrelerine ilişkin arkeolojik bir dolgu ortasında rastgele bir buluntu yeri tespit edilememişti” diye konuştu.

“TAŞ ALETLER VE KEMİKLER ELE GEÇİRİLDİ”

Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün yürüttüğü Pergamon kazılarına paralel olarak gerçekleştirilen yüzey araştırmalarında, Dikili ve Bergama içinde keşfedilen bir mağarada Geç Yontma Taş Bölümü’nden 14 bin yıllık katmanlara rastlanmasının büyük bir sürpriz olduğunu kaydeden Pirson, “Profillerin temizlenmesiyle ortaya çıkan katmanlarda taş aletler ve kemikler ele geçirilmiştir. Taş aletlerin uzmanlar tarafınca incelenmesi ve kemik buluntuların laboratuvarlarda radyokarbon prosedürüyle tarihlendirilmesiyle günümüzden 14 bin yıl öncesine ilişkin oldukları anlaşılmıştır” tabirlerini kullandı.

Mağaranın Epipaleolitik Devir’de daima bir yerleşimden fazla kısa vadeli bir yerleşim alanı ya da Epi-paleolitik avcı-toplayıcı kümeleri tarafınca dönemlik olarak ziyaret edilen bir kamp yeri olarak kullanıldığına işaret eden Pirson, şu ayrıntıları verdi:

“Bu periyoda ilişkin çakmak taşından yapılmış aletler ele geçirilmiştir. Arkeolojik dolgular ortasında ele geçen çakmak taşı çekirdekler, teknolojik modüller ve üretim artıkları yongalama sürecinin mağarada yapıldığını ortaya koymaktadır. Çakmak taşı ham hususun mağara önündeki dere yatağından toplanmış olması mümkünlüğü düşünülebilirse de insanların çakmak taşını tam olarak nereden sağladıkları sorusu çabucak hemen cevaplanamamıştır.”




KYBELE KÜLT MERKEZİ OLARAK KULLANILMIŞ

Pirson, mağaranın milattan evvel 6. yüzyıldan Roma Devri’ne kadar ana tanrıça Kybele’ye adanmış bir kült merkezi olarak kullanıldığını, mağarada ele geçirilen en geç buluntuların da Bizans ve Osmanlı devirlerine ilişkin olduğu bilgisini verdi.

Bergama Müzesi Müdürü Nilgün Ustura başkanlığındaki hafriyatlarda ele geçirilen buluntuların incelenmesi, Alman Araştırma Kurumu (DFG) tarafınca finanse edilen Pergamon mikrocoğrafyasının Hellenistik ve Roma Periyotları içindeki dönüşümü başlıklı uzun soluklu bir proje kapsamında yürütülüyor.

Kurtarma hafriyatı ve buluntuların değerlendirilmesinde Alman Arkeoloji Enstitüsü ve Ankara Üniversitesinin yanı sıra Manisa Celal Bayar Üniversitesi ve Sinop Üniversitesi, ayrıyeten Berlin Frei Üniversitesi ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezinden uzmanlar katılıyor.
 
Üst