Hilal SARI
Global iktisat dev teşviklerle tekrar atağa geçti geçmesine lakin tedarik zincirleri Delta varyantının getirdiği kısıtlamalar, artan hammadde ve güç maliyetleri ve çip üzere kritik kimi orta malların arzında yaşanan sorunlarla giderek daha da sıkışıyor. Nakliyat bölümünün kilit şirketlerinden Maersk’in bir üst seviye yönetici ise devanın “Başta ABD olmak üzere ülkelerin daha az tüketmesi” olduğunu öne sürdü.
Dünyanın en büyük konteyner taşımacısı Danimarka merkezli Maersk’in şirketlerinden liman işletmecisi APM Terminals CEO’su Morten Engelstoft, “Tedarik zinciri krizinin bitmesi için müşteri talebinin azalması ve insanların daha az tüketmesi gerekiyor” dedi. Engelstoft’a göre tedarik zincirlerinin şu anda hayli kuvvetli seyreden talebe bağlı olarak artan siparişleri yakalayabilmesi için tüketici talebindeki büyümenin azalması gerekiyor. Öte yandan tüm bu sıkışmalar tüketicilere ve üreticilere enflasyon olarak dönerek COVID-19 daha sonrası güzelleşmenin suratına da ayak bağı olmaya başlıyor.
ABD’nin kuvvetli talebi zinciri her yerinden sıkıştırıyor
Limanlarda altyapıların uygunlaştırılması için yatırıma da gereksinim duyulduğunu belirten CEO, “Hızla artan ABD tüketici talebi sistemdeki bu sıkışmaların asıl niçini” diye konuştu. ABD’nin ithal ettiği eserler temmuzda 2020’ye nazaran yüzde 20, 2019’a nazaran ise yüzde 11,5 artmış durumda. ABD’nin ithalatında ve ihracatında yaşanan artışın öbür tüm bölgelerden daha büyük bir hacim artışına niye olduğuna dikkat çeken Engelsoft “Hacim o kadar büyük ki, hem liman, hem kamyon, birebir zamandapo tıpkı vakitte iş gücü kapasitelerinde darboğazlara niye oluyor” diyor. Geçen hafta Los Angeles ve Long Beach limanlarında – Çin’den gelen mamüllerin ABD’ye giriş limanları – pandemi başından bu yana en kalabalık günlerini yaşadı. Liman haricinde demir atan gemi sayısı 40’a ulaşarak şubat rekorunu da tazeledi. Hem ABD tıpkı vakitte Avrupa’da perakendeciler ve toptan satıcılar alışverişin tepe yaptığı Noel döneminde sıkışmalar niçiniyle gecikmeler yaşanacağından telaşlı.
kuvvetli talep IKEA’nın da stoklarını eritmiş durumda
Dünyanın en büyük perakende mobilyacısı İsveçli IKEA da limanlardaki sıkışıklık, ham husus maliyetlerindeki artış ve pandemi niçiniyle uygulanan önlemler niçiniyle değerli iki pazarı İngiltere ve İrlanda’da eser kıtlığı çektiğini duyurdu. Şirketin IKEA ünitesinin sözcüsü bir emailinde kimi mamüllerin stoklarının epeyce düşük olduğunu ve mamüllerin %10’unda stok da kalmadığını aktardı. Sözcü insanların meskende daha fazla vakit geçirmesiyle bir arada epey daha kuvvetli bir talebi olduğunu ve bunun tedarik zincirlerini daha da baskıladığını vurguluyor.
Fransız mobilya perakendecisi Temahome da kereste, reçine ve çelikte yaşanan tedarik problemlerinden dolayı kataloğundaki 600 eserin yarısının stoğunu yenileyemedi. CEO Phillipe Moreau “Sihah panel yoksa meşeye yahut beyaza dönerek sorunu çözmeye çalıştık. Kreatif olmamız gerekti” kelamlarıyla badireleri nasıl aşmaya çalıştıklarını aktarıyor.
Daimler: Çip krizi seneye de bizimle
Daimler CEO’su Ola Kaellenius, Bloomberg’in tedarik zincirindeki sıkışmalara ait sorusuna ise şöyleki cevap veriyor: “Çip krizi konusunda 3. çeyrekte bilhassa Malezya’daki kapanmalar niçiniyle yaşanan aksamaların 4. çeyrekte biraz daha rahatlamasını umuyoruz fakat bu sorun gelecek yıl da devam edecek. kuvvetli talep devam ediyor ve tedarik tarafında sıkışmalar var. Öte yandan arabaların dijital bağlı aygıtlar hale gelmesi yeni gelir kapıları da açıyor. Bu on yılın sonunda tam elektrikli bir şirket olmaya çalışıyoruz. Bataryaların tedariği konusunda gereksinimlerimizi şu anda yüzde 25 oranında elektrikli olduğu için karşıladık lakin yüzde 100 elektrikli bir şirket olduğumuzdaki muhtaçlıkları karşılayabilmek için tedarikçilerle görüşüyoruz. Arabada elektrifikasyon süreci tüm bölgelerde yürüttüğümüz bir dönüşüm.”
Materyal kıtlığı biroldukca bölümde sorun olmaya devam ediyor
Euro Bölgesi’nin resmi istatistik kurumu EuroStat, birfazlaca bölüm yöneticisinin iştirakiyle yaptığı anketle neredeyse her kesimin tedarikte sorun yaşadığını ortaya koydu. AB kauçuk, makine ve bilgisayar üreticilerinin neredeyse yarısı, elektrikli ekipman üreticilerinin birçok ve araba üreticilerinin yüzde 60’ı Ağustos 2021 itibariyle “tedarikte sorun yaşıyorum” diyor. Alman Ticaret Odası tarafınca Alman şirketlerle yapılan bir anket ise şirketlerin yüzde 83’ünün maliyetlerinde artış gördüğün ve orta mal ve hammadde tedariğinde sıkıntılar yaşadığını gösteriyor. Bu da bölgenin İmalat PMI bilgilerini açıklayan IHS Markit’e göre siparişlerle üretim içindeki açığın ağustosta tarihi rekora ulaşmasının en kıymetli niçini. ÜFE’nin yüzde 12 ile 20 yılın doruğuna çıktığı Euro Bölgesi’nde tüketici enflasyonu da yüzde 3 ile 10 yılın tepesinde. Tüm tedarik zinciri sıkışmaları üreticilere ve tüketicilere enflasyon olarak dönmeye devam ediyor.
Global iktisat dev teşviklerle tekrar atağa geçti geçmesine lakin tedarik zincirleri Delta varyantının getirdiği kısıtlamalar, artan hammadde ve güç maliyetleri ve çip üzere kritik kimi orta malların arzında yaşanan sorunlarla giderek daha da sıkışıyor. Nakliyat bölümünün kilit şirketlerinden Maersk’in bir üst seviye yönetici ise devanın “Başta ABD olmak üzere ülkelerin daha az tüketmesi” olduğunu öne sürdü.
Dünyanın en büyük konteyner taşımacısı Danimarka merkezli Maersk’in şirketlerinden liman işletmecisi APM Terminals CEO’su Morten Engelstoft, “Tedarik zinciri krizinin bitmesi için müşteri talebinin azalması ve insanların daha az tüketmesi gerekiyor” dedi. Engelstoft’a göre tedarik zincirlerinin şu anda hayli kuvvetli seyreden talebe bağlı olarak artan siparişleri yakalayabilmesi için tüketici talebindeki büyümenin azalması gerekiyor. Öte yandan tüm bu sıkışmalar tüketicilere ve üreticilere enflasyon olarak dönerek COVID-19 daha sonrası güzelleşmenin suratına da ayak bağı olmaya başlıyor.
ABD’nin kuvvetli talebi zinciri her yerinden sıkıştırıyor
Limanlarda altyapıların uygunlaştırılması için yatırıma da gereksinim duyulduğunu belirten CEO, “Hızla artan ABD tüketici talebi sistemdeki bu sıkışmaların asıl niçini” diye konuştu. ABD’nin ithal ettiği eserler temmuzda 2020’ye nazaran yüzde 20, 2019’a nazaran ise yüzde 11,5 artmış durumda. ABD’nin ithalatında ve ihracatında yaşanan artışın öbür tüm bölgelerden daha büyük bir hacim artışına niye olduğuna dikkat çeken Engelsoft “Hacim o kadar büyük ki, hem liman, hem kamyon, birebir zamandapo tıpkı vakitte iş gücü kapasitelerinde darboğazlara niye oluyor” diyor. Geçen hafta Los Angeles ve Long Beach limanlarında – Çin’den gelen mamüllerin ABD’ye giriş limanları – pandemi başından bu yana en kalabalık günlerini yaşadı. Liman haricinde demir atan gemi sayısı 40’a ulaşarak şubat rekorunu da tazeledi. Hem ABD tıpkı vakitte Avrupa’da perakendeciler ve toptan satıcılar alışverişin tepe yaptığı Noel döneminde sıkışmalar niçiniyle gecikmeler yaşanacağından telaşlı.
kuvvetli talep IKEA’nın da stoklarını eritmiş durumda
Dünyanın en büyük perakende mobilyacısı İsveçli IKEA da limanlardaki sıkışıklık, ham husus maliyetlerindeki artış ve pandemi niçiniyle uygulanan önlemler niçiniyle değerli iki pazarı İngiltere ve İrlanda’da eser kıtlığı çektiğini duyurdu. Şirketin IKEA ünitesinin sözcüsü bir emailinde kimi mamüllerin stoklarının epeyce düşük olduğunu ve mamüllerin %10’unda stok da kalmadığını aktardı. Sözcü insanların meskende daha fazla vakit geçirmesiyle bir arada epey daha kuvvetli bir talebi olduğunu ve bunun tedarik zincirlerini daha da baskıladığını vurguluyor.
Fransız mobilya perakendecisi Temahome da kereste, reçine ve çelikte yaşanan tedarik problemlerinden dolayı kataloğundaki 600 eserin yarısının stoğunu yenileyemedi. CEO Phillipe Moreau “Sihah panel yoksa meşeye yahut beyaza dönerek sorunu çözmeye çalıştık. Kreatif olmamız gerekti” kelamlarıyla badireleri nasıl aşmaya çalıştıklarını aktarıyor.
Daimler: Çip krizi seneye de bizimle
Daimler CEO’su Ola Kaellenius, Bloomberg’in tedarik zincirindeki sıkışmalara ait sorusuna ise şöyleki cevap veriyor: “Çip krizi konusunda 3. çeyrekte bilhassa Malezya’daki kapanmalar niçiniyle yaşanan aksamaların 4. çeyrekte biraz daha rahatlamasını umuyoruz fakat bu sorun gelecek yıl da devam edecek. kuvvetli talep devam ediyor ve tedarik tarafında sıkışmalar var. Öte yandan arabaların dijital bağlı aygıtlar hale gelmesi yeni gelir kapıları da açıyor. Bu on yılın sonunda tam elektrikli bir şirket olmaya çalışıyoruz. Bataryaların tedariği konusunda gereksinimlerimizi şu anda yüzde 25 oranında elektrikli olduğu için karşıladık lakin yüzde 100 elektrikli bir şirket olduğumuzdaki muhtaçlıkları karşılayabilmek için tedarikçilerle görüşüyoruz. Arabada elektrifikasyon süreci tüm bölgelerde yürüttüğümüz bir dönüşüm.”
Materyal kıtlığı biroldukca bölümde sorun olmaya devam ediyor
Euro Bölgesi’nin resmi istatistik kurumu EuroStat, birfazlaca bölüm yöneticisinin iştirakiyle yaptığı anketle neredeyse her kesimin tedarikte sorun yaşadığını ortaya koydu. AB kauçuk, makine ve bilgisayar üreticilerinin neredeyse yarısı, elektrikli ekipman üreticilerinin birçok ve araba üreticilerinin yüzde 60’ı Ağustos 2021 itibariyle “tedarikte sorun yaşıyorum” diyor. Alman Ticaret Odası tarafınca Alman şirketlerle yapılan bir anket ise şirketlerin yüzde 83’ünün maliyetlerinde artış gördüğün ve orta mal ve hammadde tedariğinde sıkıntılar yaşadığını gösteriyor. Bu da bölgenin İmalat PMI bilgilerini açıklayan IHS Markit’e göre siparişlerle üretim içindeki açığın ağustosta tarihi rekora ulaşmasının en kıymetli niçini. ÜFE’nin yüzde 12 ile 20 yılın doruğuna çıktığı Euro Bölgesi’nde tüketici enflasyonu da yüzde 3 ile 10 yılın tepesinde. Tüm tedarik zinciri sıkışmaları üreticilere ve tüketicilere enflasyon olarak dönmeye devam ediyor.