Vaktinde doğan bebeklerin yüzde 60’ında, erken doğan bebeklerinse yüzde 80’inde görülen yenidoğan sarılığı, rastgele bir tedaviye gerek kalmadan 7 ila 10 günde bizatihi geçse de sarılığa niye olan “Bilirubin” ismi verilen unsurun kandaki düzeyinin epey fazla yükselmesi bebeklerde beyin hasarına niye olabilir. Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Anabilim Kolu Uzmanı Doç. Dr. Zeynep Cerit, tabip denetiminde takip edilmesi gereken yenidoğan sarılığına ait kıymetli açıklamalarda bulundu.
FİZYOLOJİK Mİ PATOLOJİK Mİ?
Yenidoğan sarılığına “Bilirubin” ismi verilen bir hususun kanda birikmesinin niye olduğunu söyleyen Doç. Dr. Zeynep Cerit, cilde sarı rengi veren bu hususun kandaki düzeyinin yükselmesi ve deride birikmesi kararı oluşan sarılığın, vaktinde doğan bebeklerin yüzde 60’ında; erken doğan bebeklerin ise yüzde 80’inde görüldüğünü söz etti.
PEK ÇOK ETKEN VAR
Sarılığın, fizyolojik ve patolojik sarılık olarak iki farklı kümede değerlendirildiğini söyleyen Zeynep Cerit, “Bebeğin doğum haftası, kaç günlük olduğu ve riskler göz önüne alınarak bilirubin seviyesi kıymetlendirilerek sarılığın patolojik olup olmadığına karar verilir” dedi. Cerit, fizyolojik sarılığın doğumdan daha sonra 2 ila 4’üncü günlerde başladığını ve çoklukla rastgele bir tedaviye gerek kalmadan 7-10 günde resen düzeldiğini belirtti. Cerit patolojik sarılıkla ilgili “Patolojik sarılık çoğunlukla doğumdan daha sonrasında ortaya çıkan ve ciddiye alınması gereken bir durumdur. Bu tip sarılıklar, anne karnında geçirilen kimi enfeksiyonlara, anne bebek içindeki kan kümesi uyumsuzluklarına, annenin kullandığı ilaçlara ya da bebeğe ilişkin birtakım doğuştan hastalıklara bağlı olarak oluşabiliyor” tabirini kullanıyor.
SARILIK BEYİN HASARINA niye OLABİLİR
Sarılığın sıklıkla tabiatıyla geçtiğini lakin kimi durumlarda bilirubinin yüksek düzeylere ulaşıp beyin hasarına niye olabildiğini belirten Cerit bu sebeple yenidoğan bebeklerde sarılığın erken tespitinin ve takibinin çok kıymetli olduğunu vurguladı. Cerit, kan beyin bariyerinin hayatın birinci 10 gününde çabucak hemen tamamlanmadığını ve bu yüzden sarılığı olan yenidoğanların bilhassa bu vakitte hekim takibinde kalmasının son derece değerli olduğunu söylüyor. Cerit “Sarılık düzeyinin yükselip, tedaviye geç kalınması durumunda çok derecede artan bilirubin beyinde birikerek bu bölgede hasar oluşmasına (Kernikterus Hastalığına) niye olabilir” ikazında bulunuyor.
BİLİRUBİN YÜKSELDİKÇE BEBEKTE UYKU YAPAR
“Bilirubin kanda yükseldikçe bebekte uyku yapar. Sarılığı olan bebek emmek istemez, uyumak ister. Bu durumda beslenmenin azalmasına bağlı olarak bilirubin atılımı azaldığı için düzey daha da yükselir ve kısır döngü oluşur” diyen Cerit, bilirubin seviyesinin epey yükselip beyni etkilemesi halinde bebeğin tiz sesle ağlamaktan, havale geçirmeye kadar kötüleşebileceğini belirterek “Bu durumdaki bir bebekte ileri periyotta sıklıkla zeka ve motor gelişim geriliği, işitme, görme sıkıntıları oluşur” sözlerini kullandı.
KAYNAK: İHA
FİZYOLOJİK Mİ PATOLOJİK Mİ?
Yenidoğan sarılığına “Bilirubin” ismi verilen bir hususun kanda birikmesinin niye olduğunu söyleyen Doç. Dr. Zeynep Cerit, cilde sarı rengi veren bu hususun kandaki düzeyinin yükselmesi ve deride birikmesi kararı oluşan sarılığın, vaktinde doğan bebeklerin yüzde 60’ında; erken doğan bebeklerin ise yüzde 80’inde görüldüğünü söz etti.
PEK ÇOK ETKEN VAR
Sarılığın, fizyolojik ve patolojik sarılık olarak iki farklı kümede değerlendirildiğini söyleyen Zeynep Cerit, “Bebeğin doğum haftası, kaç günlük olduğu ve riskler göz önüne alınarak bilirubin seviyesi kıymetlendirilerek sarılığın patolojik olup olmadığına karar verilir” dedi. Cerit, fizyolojik sarılığın doğumdan daha sonra 2 ila 4’üncü günlerde başladığını ve çoklukla rastgele bir tedaviye gerek kalmadan 7-10 günde resen düzeldiğini belirtti. Cerit patolojik sarılıkla ilgili “Patolojik sarılık çoğunlukla doğumdan daha sonrasında ortaya çıkan ve ciddiye alınması gereken bir durumdur. Bu tip sarılıklar, anne karnında geçirilen kimi enfeksiyonlara, anne bebek içindeki kan kümesi uyumsuzluklarına, annenin kullandığı ilaçlara ya da bebeğe ilişkin birtakım doğuştan hastalıklara bağlı olarak oluşabiliyor” tabirini kullanıyor.
SARILIK BEYİN HASARINA niye OLABİLİR
Sarılığın sıklıkla tabiatıyla geçtiğini lakin kimi durumlarda bilirubinin yüksek düzeylere ulaşıp beyin hasarına niye olabildiğini belirten Cerit bu sebeple yenidoğan bebeklerde sarılığın erken tespitinin ve takibinin çok kıymetli olduğunu vurguladı. Cerit, kan beyin bariyerinin hayatın birinci 10 gününde çabucak hemen tamamlanmadığını ve bu yüzden sarılığı olan yenidoğanların bilhassa bu vakitte hekim takibinde kalmasının son derece değerli olduğunu söylüyor. Cerit “Sarılık düzeyinin yükselip, tedaviye geç kalınması durumunda çok derecede artan bilirubin beyinde birikerek bu bölgede hasar oluşmasına (Kernikterus Hastalığına) niye olabilir” ikazında bulunuyor.
BİLİRUBİN YÜKSELDİKÇE BEBEKTE UYKU YAPAR
“Bilirubin kanda yükseldikçe bebekte uyku yapar. Sarılığı olan bebek emmek istemez, uyumak ister. Bu durumda beslenmenin azalmasına bağlı olarak bilirubin atılımı azaldığı için düzey daha da yükselir ve kısır döngü oluşur” diyen Cerit, bilirubin seviyesinin epey yükselip beyni etkilemesi halinde bebeğin tiz sesle ağlamaktan, havale geçirmeye kadar kötüleşebileceğini belirterek “Bu durumdaki bir bebekte ileri periyotta sıklıkla zeka ve motor gelişim geriliği, işitme, görme sıkıntıları oluşur” sözlerini kullandı.
KAYNAK: İHA